کنار گذاشتن دلالان با اعطای مشوق به صادرکنندگان زعفران / انبارهای بورس کالا را توسعه دهید

به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی،  حضور دلالان در بروز مشکلات بازار زعفران ازجمله دغدغه‌های مهم این بازار است؛ به گفته کارشناسان، دلالان، زعفران را به روش‌های مختلف از جمله قاچاق صادر کرده و حتی ارز حاصل شده را به چرخه اقتصاد برنمی‌گرداند. در این میان، صادرکننده واقعی ضمن رعایت قوانین و بازگرداندن ارز به کشور متضرر شده و به مرور بازار را ترک می‌کند.

دبیر شورای ملی زعفران در خصوص حل این مشکلات پیشنهاد کرد: بهتر است، کالاهای کشاورزی به خصوص زعفران که حجم زیادی از آن صادر می‌شود، از موضوع تعهد ارزی و سپرده‌گذاری ارزی خارج شود. این محصولات باید مورد حمایت بیشتری قرار بگیرند و مشوق‌های صادراتی برایشان در نظر گرفته شود تا بتوانند بازار صادراتی را به نقطه تعادل برسانند. در این شرایط، نوسانات قیمت کنترل شده و امکان ثبات در چنین بازاری به وجود می‌آید.

فرشید منوچهری، گذاشتن ضوابط توسط دولت برای صادرات زعفران را نیز برای کنترل این بازار یاری‌رسان دانست و گفت: این کار سبب می‌شود تا زعفران زیر قیمت بازارهای خارجی معامله نشود.

او همچنین، ضمن مثبت ارزیابی کردن ورود زعفران به بورس کالا در راستای واقعی شدن قیمت ها، تصریح کرد؛کافی نبودن انبارهای در دسترس و مورد تایید بورس کالا برای سپرده کردن زعفران کشاورزان را یکی از مشکلاتی که بورس‌کالا با آن مواجه دانست.

دبیر شورای ملی زعفران، ورورد زعفران به بورس‌کالا را (به شرط همراه بودن با ساز و کار مناسب)، اتفاقی مثبت دانست و تاکید کرد: یکی از وظایف بورس، کشف قیمت است و احتمال کشف قیمت واقعی زعفران با عرضه آن در بورس وجود دارد. تا قبل از ورود زعفران به بورس کالا سازوکاری برای تعیین قیمت آن وجود نداشت و این کالا در بازار آزاد و بنابر عرضه و تقاضا تعیین قیمت می‌شد.

او در ادامه گفت: عرضه زعفران در بورس کالا این فضا را فراهم می‌کند تا مشتریان خارج از استان محل تولید هم به این کالا دسترسی بهتری داشته باشند و بتوانند آن را از این طریق خریداری کنند. این موضوع خود به کشف قیمت زعفران کمک کرده و به آن سمت قیمت واقعی سوق می‌دهد.

این فعال بازار زعفران ضمن تاکید به لزوم آموزش و آشناسازی کشاورزان با ابزارهای نوینی چون گواهی سپرده کالایی و بازار آتی گفت: اطلاع‌رسانی برای کشاورزان باید کامل باشد و در خصوص انجام چنین معاملاتی شفاف‌سازی شود. در این راستا، ضوابط لازم شامل محل و زمان تحویل گرفتن کالای سپرده شده در انبار، انواع هزینه‌ها، شرایط سپرده کردن و خرید و فروش زعفران در معاملات آتی، مزایا و نکات این معاملات مورد توجه آن و … برای آنها به خوبی توضیح داده شود.

او در خصوص میزان آشنایی کشاورزان به بورس کالا گفت: ممکن است درصدی از کشاورزان با بورس کالا آشنا باشند، اما بخش عمده آنها فرصتی برای آشنایی مستقل با چنین سازوکاری ندارد. براین اساس، سازمان تعاونی روستایی و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی حوزه کشاورزی موظف هستند، در این خصوص برای کشاورزان اطلاع‌رسانی کرده و آنها را با سازو کار بورس کالا آشنا کنند.

منوچهری ادامه داد: بر این اساس، کشاورزان باید قبل از وارد شدن به این بازار حتما با شرایط و احتمالات پیش رو آشنایی کامل داشته باشند و بدانند که این محصول براساس نرخ بازار تعیین قیمت می شود. و در بازار اتی زعفران همانطور که گفته شد اگر زمانی با رشد قیمتی (به فرض ۲۲ میلیون تومان) مواجه شد، شرایط و ضوابط آن را بداند.

دبیر شورای ملی زعفران، کافی نبودن انبارهای در دسترس و مورد تایید بورس کالا برای سپرده کردن زعفران کشاورزان را یکی از مشکلاتی که بورس‌کالا با آن مواجه دانست و افزود: حدود ۷۰ درصد زعفرانکاران کشور، کمتر از یک هکتار از این محصول (حدود شش کیلو زعفران تولیدی) را دارند. براین اساس، عرضه چنین حجمی در بورس کالا در حالی مقرون به صرفه است که بتواند در محلی نزدیک و در دسترس، کالای خود را سپرده کند. بنابراین، بورس کالا باید زیرساخت‌های مناسب را در این راستا بیشتر فراهم کند.

او تصریح کرد: برای کالای زعفران در مجموع سه تن انبار وجود دارد و تا جایی که اطلاع دارم تعداد انبارهای مورد تایید برای این محصول دو انبار واقع در تربت حیدریه و مشهد ( از مراکز مهم تولید زعفران استان خراسان) است. به نظر من چنین انبارهایی باید در مراکز عمده تولید زعفران مانند کاشمر، نیشاپور، قاین، گناباد، تربت جام و دیگر مراکز تولید زعفرانکاری هم ایجاد شود.

منوچهری در خصوص میزان استقبال کشاورزان از عرضه و معامله زعفران خود در بورس کالا توضیح داد: اخبار منتشر شده، نشان دهنده استقبال از ورود زعفران به بورس کالاست و این موضوع نشانگر اعتقاد کشاورزان به فروش به قیمت مناسبتر این محصول در بورس کالاست. هرچند که در مقاطعی از زمان بازار آتی زعفران با افت و خیزهایی همراه بوده است. به طوریکه در بررسی روند فروش معاملات آتی زعفران در شهریورماه، تحویل زعفران در سررسید دی ماه، کیلویی ۲۲ میلیون تومان فروخته می‌شد که بعد از مدتی باکاهش قیمت به کیلویی ۱۵ میلیون تومان هم رسید.

این فعال بازار زعفران گفت: بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در کشور ما تولید می‌شود که براین اساس، قابلیت ایجاد بورس بین‌المللی برای این کالا وجود دارد. برای رسیدن به چنین هدفی به حمایت وزارت جهاد کشاورزی، بورس‌کالا و سازمان‌های زیربط نیاز داریم.

او حضور دلالان را یکی از مسایل مهم در بروز مشکلات بازار زعفران دانست و تاکید کرد: این دلالان، زعفران را به روش‌های مختلف از جمله قاچاق صادر کرده و حتی ارز حاصل شده را به چرخه اقتصاد برنمیگرداند. در این میان، صادرکننده واقعی ارز خود را در سامانه نیما (با قیمتی کمتر از نرخ دلار در بازار آزاد) وارد می‌کند و این اختلاف قیمتی در مجموع و با در نظر گرفتن روند دلالان غیرقانونی به صادرکنندگان زیان وارد می کند. به این ترتیب صادرکنندگان واقعی بازار را ترک می‌کنند و همچنین امکان ایجاد بورس بین‌المللی زعفران ضعیف می‌شود.

دبیر شورای ملی زعفران برای حل این مشکلات پیشنهاد کرد: به نظر من کالاهای کشاورزی به خصوص زعفران که بیشترین حجم آن صادر می‌شود، باید از موضوع تعهد ارزی و سپرده‌گذاری ارزی خارج شوند. این محصولات باید مورد حمایت بیشتری قرار بگیرند و مشوق‌های صادراتی برایشان در نظر گرفته شود تا بتوانند بازار صادراتی را به نقطه تعادل برسانند تا به این ترتیب نوسانات قیمت کنترل شده و به ثبات برسد.

منوچهری در پایان گفت: گذاشتن ضوابط توسط دولت برای صادرات زعفران نیز در کنترل این بازار یاری‌رسان است تا از این طریق قیمت زعفران زیر قیمت بازارهای خارجی معامله نشود.