قراردادهای هوشمند و تأثیر آن بر آینده بازار پول و سرمایه
/ بدیهی است محدودیت‌هایی که در تأمین مالی از طریق بازار سرمایه برای استارت‌آپ‌ها و تیم‌های دانش‌محور وجود دارد، زمینه‌ساز جذب آنها به صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و بازار عرضه اولیه سکه شده است. به غیر از تأثیر قراردادهای هوشمند بر بازار تأمین مالی، نوع خدماتی که در حوزه بازار پول و سرمایه توسط این قراردادها ارائه می‌شود نیز حائز اهمیت است.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، توکن XRP روی بستر Ripple است که به خدمات نقل‌وانتقال پول در دنیا کمک کند. چیزی شبیه به شبکه سوئیفت است. هزینه کارمزد بسیار کم و سرعت بالای انتقال، باعث جذب مشتریان بانکی متعددی به این توکن و بستر آن شده است.
با حذف فرآیندهای غیرضروری، بهره‌وری افزایش پیدا خواهد کرد و در نهایت به سود سهامداران و سرمایه‌گذاران است. ضمناً تأمین مالی از طریق ICO امکان جذب سرمایه از سراسر دنیا را برای صاحبان طرح و ایده فراهم می‌کند.
از دیدگاه سرمایه پذیر، تأمین مالی سریع و راحت، دارای جذابیت زیادی است. طبق آمار، شاهد رشد سریع ICO ها در سال ۲۰۱۷ بوده‌ایم؛ اما این موضوع چند وجه دارد که یکی از مهم‌ترین آنها، توجه به دیدگاه سرمایه‌گذار است که تا چه حد این روش را می‌پذیرد.
با پذیرش اینکه این روش تأمین مالی ریسک‌های زیادی برای ذی‌نفعان به همراه دارد، شاهد حضور STO ها برای کاهش ریسک غیر سیستماتیک هستیم. اهمیت توجه به روش تأمین مالی از طریق ICO و ایجاد ساختار مناسب و البته نه دست‌وپا گیر با بوروکراسی بیهوده، می‌تواند تأثیر زیادی بر تأمین مالی از طریق بازار پول و سرمایه را به همراه داشته باشد.
چند نفر ساعت برای اجرای کل فرآیند ایجاد یک قرارداد هوشمند لازم است؟
سکه و توکن دو جزء اصلی ارزهای دیجیتال است که بر بستر قرارداد هوشمند نقش ایفا می‌کند. البته تفاوت سکه و توکن به زنجیره بلوک انحصاری آن بر می‌گردد، به‌طوری که فقط سکه دارای زنجیره بلوک اختصاصی خود است و توکن بر بستر بلوک فراهم شده اقدام به ارائه خدمات خود می‌کنند.
بهترین پلتفرم موجود برای توکن، اتریوم (Ethereum) است. توکن‌های ایجاد شده بر بستر یک قرارداد هوشمند که مجموعه‌ای از کد بر پایه زنجیره بلوک است، امکان گردش و مبادله را پیدا می‌کند. البته از مزایای آن می‌توان به استقلال، اطمینان، صرفه‌جویی در زمان و هزینه، امنیت و بازده بیشتر اشاره کرد.
تأمین مالی سکه و توکن از طریق ICO و بر اساس گزارش جامع طرح (White paper) انجام می‌شود. با توجه به فعالیت افراد سودجو و کلاهبردار در فعالیت‌های تأمین مالی، SEC (کمیسیون اوراق بهادار و بورس ایالات متحده) در ماه جولای ۲۰۱۷، همزمان با رشد چشمگیر ICO، با ارائه گزارشی اقدام به مشخص کردن ICO های معتبر و امن کرد.
بعد از ارائه گزارش مذکور، توکن‌ها به دو دسته امنیتی و جایزه‌ای تقسیم شدند. در ایران نیز برای طرح ایده‌ها و تأمین مالی از طریق بازار دارایی‌های فکری (سال ۱۳۹۱ بورس ایده) برای ایجاد تنوع در کنار سایر ابزارهای مالی جدید و ارزش‌گذاری دارایی‌های فکری انجام می‌پذیرد.
مقررات ناظر براین بازار در اواخر سال ۱۳۹۲ تدوین و رسماً فعالیت خود را با انعقاد تفاهم‌نامه میان سازمان بورس و اوراق بهادار کشور و پارک علم و فناوری پردیس در ذیل شرکت فرابورس ایران، در بازار سوم فرابورس آغاز کرد. اولین معامله در این بازار در خردادماه سال ۱۳۹۳ انجام شد.
از ابتدای تأسیس این بازار حدود ۳۰۵ ایده و اختراع به ثبت رسیده است که از این میان تاکنون ۱۱ طرح موفق به جذب سرمایه‌ای معادل ۸۱ میلیارد ریال شده‌اند. این مبلغ در مقابل بازار بکر و گسترده مذکور بسیار ناچیز است. برای رفع مشکل فوق صندوق‌های جسورانه (VC) راه‌اندازی شدند. این صندوق‌ها محدودیت‌های خاص خود را دارند، اما به‌عنوان راهکاری برای تأمین منابع مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
طبق اعلام مدیرعامل انجمن وی‌سی ایران، در سال ۱۳۹۶ معادل ۳۵۰۰ میلیارد ریال منابع مالی از طریق کلیه صندوق‌ها برای طرح‌های مختلف تأمین شده و با توجه به شرایط اقتصادی، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۱۳۹۷ کمتر از ۵۰ درصد مبلغ سال قبل امکان تأمین مالی وجود داشته باشد. البته پیش‌بینی‌ها برای سال ۱۳۹۸ حداکثر ۴۵۰۰ و حداقل ۱۹۵۰ میلیارد ریال است.
تفاوت این روش‌های تأمین مالی با ICO در نحوه محاسبه ریسک و شانس موفقیت آن است. در روش‌های فوق، سازمان‌ها و نهادهای ناظر اقدام به تهیه طرح کسب‌وکار، کنترل میزان پیشرفت، محاسبه ریسک و سایر ارزیابی‌ها را انجام داده تا شانس موفقیت طرح سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند؛ اما در روش ICO ملاحظه‌ای به‌عنوان ضمانت اجرا یا نقد شوندگی مشابه آنچه در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف وجود دارد، در نظر گرفته نشده است.
در اجلاس G۲۰ سال ۲۰۱۸ (آرژانتین) بیان شد، ارزهای رمزنگاری‌شده قابلیت جذب افراد حاضر در حاشیه اقتصاد را دارد. به گفته وزیر امور مالی اسپانیا «آنها می‌توانند دولت‌ها را در گسترش سیاست‌های رفاه کمک کنند». به اعتقاد اعضای G۲۰ ارزهای رمزنگاری‌شده مهم و نمایانگر انقلاب در اقتصاد و سازمان‌های اجتماعی است، بنابراین نمی‌توان آنها را ممنوع کرد؛ بلکه باید از طریق یک فرآیند نظارتی به منظور جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی، مانند تأمین مالی تروریسم، پول‌شویی و کلاهبرداری از طریق ICO تمرکز کرد.
در حال حاضر ارزش بازار کلیه توکن‌های فعال، بالغ بر ۱۰ میلیون دلار است که در حدود ۷ درصد ارزش بازار است. تعداد ۱۰۷۸ توکن در بستر اتریوم معادل ۸۹ درصد تعداد کل توکن‌های معرفی شده از کل ۱۲۰۹ توکن را به خود اختصاص داده است. البته که دسته‌بندی این توکن‌ها و Coin ها اطلاعات ارزشمند دیگری نیز ارائه می‌کند.
در سایت ICOBench، بیشترین توکن‌ها و کوین‌های ثبت شده مربوط به حوزه‌های سرمایه‌گذاری، بانکداری، خدمات کسب‌وکار، سرگرمی، ارتباطات، خرده‌فروشی، سلامت، املاک و مستغلات است. استفاده از قابلیت فناوری بلاکچین با کاهش واسطه‌گری‌ها می‌تواند تحول عظیمی را روی کسب‌وکارها ایجاد کند.
