انحصار تامین اجتماعی، مانعی در برابر بهره‌وری تولید
سازمان تامین اجتماعی تنها بیمه کارگری کل کشور است. همین انحصار به اعتقاد فعالان حوزه کسب و کار سبب شده است هر قانونی را برای جبران ناکارآمدی‌های خود به تولید کشور تحمیل کند و به نوعی بهره‌وری پایین خود را به تولید ملی نیز تحمیل کند.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی به نقل از فارس، سازمان تامین اجتماعی، یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های اجرایی در حوره کسب و کار و تولید کشور است. با این حال طی سال‌های اخیر با انحصار و مدیریت دولتی خود هزینه ناکارآمدی خود را از تولیدکنندگان گرفته است. رفتار سازمان تامین اجتماعی صدای بسیاری از کارگران و تولیدکنندگان را درآورده است. طبق آمار دیوان عدالت اداری کل کشور، در سال ۹۷ بیشترین شکایات مردمی از کل دستگاه‌های اجرایی کشور، به سازمان تامین اجتماعی تعلق گرفته است.
سازمان تامین اجتماعی در طی مدت اجرای طرح تحول سلامت، به شدت هزینه‌هایش افزایش یافت و به همین دلیل نیز در سال‌های گذشته دچار کمبود نقدینگی شده است. در کنار این مسئله در دهه‌های اول شکل‌گیری این سازمان که ۸ نفر ورودی داشت و تنها به ۱ نفر مستمری بازنشستگی می‌داد، منابع خود را به درستی سرمایه‌گذاری نکرده و حالا دچار مشکل کمبود منابع نیز شده است. مدیریت دولتی این سازمان در کنار انحصار آن، این سازمان را به یک سازمان غیربهره‌ور تبدیل کرده است.
* جبران ناکارآمدی، با حق بیمه سلیقه‌ای
طبق روال گذشته نیز هزینه این ناکارآمدی از جیب تولیدکننده و کارگر تامین میشود. این سازمان طبق قانون تنها باید ۳۰ درصد حقوق کارگران را به عنوان حق بیمه آن‌ها طلب کند. اما در کنار قانون، به وسیله بخش‌نامه‌ها اقدام به تعریف یک سازوکار درآمدزایی کرده است. این سازوکار به جای حق بیمه ۳۰ درصد قانونی، به دلخواه کارشناسان تامین اجتماعی، حق بیمه کارگر را طلب می‌کند و همواره مبلغی بیشتر از حق بیمه قانونی کارگران است.
کوهکن نماینده مجلس در رابطه با مبالغ غیرقانونی اخذ شده توسط سازمان تامین اجتماعی، گفت: « اخذ حق بیمه قرارداد مصداق تبعیض است، تامین اجتماعی از محل حق بیمه کارگران، بیش از ۶۰ الی ۷۰ درصد حقوق کارگر را توسط حق بیمه قرارداد می‌گیرید؛ درحالی که قانون گفته است ۳۰ درصد حقوق کارگر باید صرف حق بیمه شود و درضمن در ازای این مبلغ اضافی هم هیچ خدمتی به کارگران ارائه نمی‌شود».
سازمان تامین اجتماعی با این قبیل اقدامات، موجب افزایش هزینه تحمیلی به تولید شده است که نه تنها به رونق تولید کمکی نمی‌کند، بلکه سبب کاهش بهره‌وری و در نهایت نابودی تولید خواهد شد.
* تامین اجتماعی نباید از تولید سوداگری کند
علیرضا محجوب، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس خانه کارگر با اشاره به اینکه سازمان تامین اجتماعی یک صندوق مالی نیست، اظهار داشت: « سازمان تامین اجتماعی باید در کنار انسان‌ها باشد و از آن‌ها صیانت کند. این سازمان یک صندوق مالی نیست که سوداگرانه و مالی فکر کنند. تامین اجتماعی یک صندوق حضانت اجتماعی است. باید جامعه و آینده‌شان را پایش کند. ما در آنجاهایی معترض هستیم که علیه کارگر و تولیدکننده اقدام میکنند یا اقدامات غیرمعقول علیه بخش تولیدی کشور مرتکب میشوند.»
* رفع انحصار، تنها راه بهره‌وری تامین اجتماعی
کوهکن نماینده مردم لنجان رفع انحصار را راهکار اصلی ایجاد بهره‌وری در بخش تامین اجتماعی عنوان کرد و گفت: « ما باید برای تأمین اجتماعی رقیب بتراشیم. یعنی شما که پیمانکار هستید ملزم باشید کارگران خود را بیمه کنید. اما برای بیمه شدن کارگر شما، حداقل دو سه تا دستگاه مانند تامین اجتماعی باشند، این دستگاه‌ها با هم رقابت کنند، شرایط متفاوتی هم داشته باشند. بعد دیگر کارفرما هست که از بین دو یا سه تایی هستند به انتخاب خودش انتخاب می‌کند و دیگر شاهد وجود قواعدی ضدرونق تولید نخواهیم بود.»
وی ادامه داد: «اگر چنین کاری اتفاق بیافتد، معنا و مفهومش این است که قرارداد بین کارگر، کارفرما و نهایتاً سازمان بیمه شده به میزان مناسبی متعادل میشود. در حال حاضر این انحصار، مصیبتهای بسیاری را ایجاد کرده است و این مشکلات را به وجود آورده است که تولید نیز ضربه می‌خورد.»
* بهروه‌وری پایینی که به تولید هم منتقل میشود
سازمان تامین اجتماعی به جای افزایش بهره‌وری پایین خود، با انحصار و مدیریت دولتی خود، سبب شده تا این بهره‌وری پایین را به تولید ملی نیز انتقال یابد و به اعتقاد صاحبان کسب و کارها با سازو کارهای سلیقه‌ای و درآمدزایی خود، بهره‌وری تولید را به شدت پایین آورده است و سبب کاهش قدرت رقابت‌پذیری تولیدکنندگان شده است. حالا در سال رونق تولید به نظر می‌رسد برای رفع این کاستی‌ها چاره‌ای جدی اندیشیده شود تا زمینه‌ای برای افزایش بهره‌وری تولید نیز فراهم شود.
