یک نهاد بی‌طرف برای بررسی عملکرد طرح سازگاری با کم‌آبی نداریم
مسئول طرح سازگاری با کم‌آبی در کشور، در خصوص بررسی عملکرد این طرح گفت: مشکل اکثر استان‌های ما این است که یک نهاد بی‌طرف برای بررسی عملکردها را ندارند. مسئولان خراسان رضوی می‌دانند که با وجود تمام ساز و کارهای اندیشیده شده، این استان هنوز در رابطه با این مبحث حاشیه‌هایی دارد.
بنفشه زهرایی، در نشست ارزیابی طرح سازگاری با کم‌آبی در استان خراسان‌رضوی که روز گذشته به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: از اهداف کلانی که برنامه سازگاری با کم آبی در استان‌ها دنبال می‌کند، محدود کردن مصارف آب در حد آب قابل برنامه ریزی ابلاغ شده توسط وزارت نیرو و همچنین کاهش برداشت از منابع زیر زمینی برای احیا و تعادل بخشی آب‌ها است که این موضوع هم ناظر بر آب زیر زمینی و هم ناظر بر آب سطحی است.
دانشیار دانشگاه تهران، با اشاره به محورهای اصلی برنامه سازگاری با کم آبی گفت: در فاز اول تمرکز در بیشتر استان‌ها بر رسیدن به آب قابل برنامه‌ریزی زیرزمینی، احیا و تعادل بخشی آب‌خوان‌ها است. محورهای اصلی برنامه‌های سازگاری با کم آبی که در طرح‌های هر استان درج شده، حذف اقلیم و شرایط استان‌هاست و فاصله ای که بین مصارف وجود دارد نیز متفاوت است. اما یک سری موارد مشترک نیز وجود دارد که به صورت فهرست‌وار عبارتند از برنامه‌هایی که ذیل طرح احیا و تعادل بخشی انجام می‌شود، مثل اصلاح و تعدیل پروانه‌ها، نصب کنترل‌های هوشمند بر روی چاه‌ها، جلوگیری از حفر و انسداد چاه‌های غیر مجاز، مدیریت مشارکتی منابع آب، مدیریت مصرف آب در بخش آب شرب شهری و روستایی، اقدامات مختلفی از جمله شناسایی مشترکین غیرمجاز، نصب و تعویض کنترهای فرسوده، ترویج استفاده از ابزارهای کاهنده، بازچرخانی آب خاکستری، استحصال آب باران و بحث های مرتبط با فرهنگ سازی، تصفیه فاضلاب و اصلاح الگوی کشت فضای سبز.
وی عنوان کرد: در بخش کشاورزی، ما بحث سیستم‌های آبیاری نوین، انتقال آب از مجاری بسته و بهسازی سیستم‌های انتقال آب و توسعه کشت گلخانه‌ای را داریم. همچنین در بخش صنعت و معدن بحث تغییر الگوی کشت فضای سبز، بازچرخانی آب،جایگزینی آب خام با پساب، از جمله برنامه‌هایی است که در طرح سازگاری با کم آبی مطرح می‌شود.
دانشیار دانشگاه تهران در ادامه این وبینار به چالش‌های موجود در بحث ارزیابی عملکرد سازمان‌ها اشاره کرده و افزود: چالش‌هایی که ما در بحث ارزیابی عملکرد طرح سازگاری با کم آبی داریم، دو نوع است که “چالش‌های سازمانی” و “چالش های فنی” است. از جمله عدم هماهنگی بین بخش‌های مختلف به منظور گرفتن گزارش عملکردهای سازمان. ما به کرات از شرکت‌های آب منطقه‌ای که به عنوان دبیرخانه کارگروه‌های استانی عمل می‌کنند، می‌شنویم که می‌گویند سایر دستگاه‌ها هماهنگی لازم را برای گزارش عملکردشان ندارند و سازوکار منسجمی برای تبادل اطلاعات وجود ندارد.
وی در ادامه گفت: مشکل دیگر، ناسازگاری اعداد بخش‌های مختلف است. اطلاعاتی که دریافت می‌شود با اطلاعات مندرج در برنامه هیچ سنخیتی ندارند.این ناسازگاری اعداد حتی در واحدهای سازمان‌های مختلف نیز وجود دارد و این مسئله باعث می‌شود اعتماد پذیری به دستگاه‌های مختلف کاهش پیدا کند. مشکل دیگری که وجود دارد بحث نبود بانک‌های اطلاعاتی فرابخشی برای کمک به ارزیابی عملکردها است. بانک‌ها به صورت پراکنده بین واحدهای بخش‌های مختلف وجود دارند و این مسئله به تنهایی قابل تجمیع نیست.
مسئول طرح سازگاری با کم آبی به دیگر مشکلات و چالش‌های موجود در عملکردها اشاره و عنوان کرد: مشکل دیگر این است که شرکت‌های آب منطقه‌ای به عنوان دبیرهای این کارگروه‌های استانی، به ابزارها و سازوکارهای سازمانی و حقوقی مجهز نیستند و این موضوع سنجش عملکرد برنامه‌ها را خدشه‌دار می‌کند. در اکثر استان‌ها، ما یک نهاد بی‌طرف برای بررسی عملکرد نداریم اما خوشبختانه در خراسان رضوی نقش آفرینی که دانشگاه فردوسی مشهد و نهادهای مختلف در این فضا کردند بسیار حرکت مثبت و کمک کننده‌ای است ولی خود مسئولان خراسان رضوی بهتر از من می‌دانند که علی‌رغم تمام ساز و کارهای خوبی که در استان اندیشیده شده، هنوز هم حاشیه در مورد عملکردهای استان در طرح سازگاری با کم آبی در کشور وجود دارد. این نشان دهنده ضرورت ایجاد بانک‌های اطلاعاتی و نهادهای بی‌طرفی‌ست که همگی به نتیجه ارزیابی آن اعتماد داشته باشند.
انتهای پیام
