برای ترخیص کالا از گمرک مراحل پیچیده‌ای پیش رویتان است که باید با آنها آشنا شوید. فرقی نمی‌کند که قرار است ترخیص را برای واردکردن کالا انجام بدهید یا صادرکردن آن. در هر حال، لازم است که بدانید، چه فرایند و روندهایی در مقابلتان است. ترخیص کالا از گمرک نیاز به مجوزها و آشنایی با مراحل مسیر کار دارد. با آنها آشنا هستید؟
درخواست وانت بار اینترنتی برای ترخیص کالا از گمرک
ترخیص کالا چیست؟
درست است که فرایند ترخیص کالا ساده نیست و نیاز به آشنایی دارد اما اگر مراحل را خوب بشناسید، جای نگرانی وجود نخواهد داشت. به‌طور کلی، ترخیص به معنای خروج کالا از گمرک است. گمرک نوعی بازرسی است که با وجود آن، صادرات و واردات در هر کشور ارزیابی و کنترل می‌شود.
برای اینکه بتوانید کالایی را از گمرک وارد یا خارج کنید، باید در درجه نخست، آن را به گمرک اظهار کنید. منظور از اظهارکردن کالا، معرفی آن به گمرک برای انجام بررسی‌های لازم است. تشریفات متنوعی را که از سر بگذرانید، امکان آزادسازی کالا به‌وجود می‌آید؛ یعنی می‌توانید کالا را برای صادرات یا واردات از گمرک خارج کنید و وارد مراحل بعدی شوید.
چه کسی باید در فرایند ترخیص کالا مشارکت کند؟
یادتان باشد که برای ترخیص کالا باید با اصطلاحاتی انگلیسی هم آشنا باشید. برای مثال، ترخیص کالا از گمرک به انگلیسی معادل عبارت goods clearance است. چه کسانی باید کالا را برای ترخیص راهی گمرک کنند:
- صاحب کالا می‌تواند در این فرایند حضور داشته باشد. او باید کارت بازرگانی به نام خود هم به همراه بیاورد.
- صاحبان کالا می‌توانند نیروهای کاری و پرسنلشان مانند مدیر فروش یا بازرگانی را هم برای ترخیص اعزام کنند. این نماینده‌ها باید وکالت‌نامه رسمی داشته باشند.
- کارگزاران گمرکی کسانی هستند که به نمایندگی از صاحب کالا در فرایند ترخیص و آزادسازی مشارکت می‌کنند. کارگزار می‌تواند نماینده‌ای حقیقی یعنی فردی مشخص یا شخصیتی حقوقی مانند یک شرکت باشد.
به چه مجوزهایی برای ترخیص کالا نیاز است؟
برای ترخیص کالا باید مجوزهایی دریافت کنید. سازمان‌ها و نهادهای مختلفی در این زمینه فعالیت می‌کنند. بنا به اینکه چه کالایی را به گمرک معرفی می‌کنید، احتمال نیاز به دریافت مجوز از ادارات و سازمان‌های زیر وجود دارد:
- اداره استاندارد؛ برای واردکردن کالاهای مختلف به کشور نیاز به دریافت اجازه از اداره استاندارد دارید.
- وزارت بهداشت؛ بسیاری از محصولات مانند مواد خوراکی یا آرایشی‌بهداشتی هم نیاز به دریافت مجوز از وزارت بهداشت دارند.
- وزارت ارشاد؛ اگر کالاهایی مانند ماشین‌آلات صنعت چاپ و مرتبط با فعالیت این وزارت‌خانه در اختیار دارید، باید مجوزهای لازم را از وزارت ارشاد دریافت کنید.
- سازمان انرژی اتمی؛ دستگاه‌های پزشکی مختلف که از انرژی هسته‌ای استفاده می‌کنند یا وسایل لیزر مورداستفاده در صنایع مختلف باید مجوزهای ورود از سازمان انرژی اتمی را دریافت کنند.
- وزارت ارتباطات؛ انواع کالاهای الکترونیکی مانند تلفن‌های همراه و رایانه‌ها هم برای ورود به مجوزهایی از وزارت ارتباطات نیازمند هستند.
- وزارت راه؛ اگر کالاها با ناوگان‌هایی غیرایرانی حمل شوند، در فرایند ترخیص به دریافت مجوزهایی از وزارت راه نیاز پیدا می‌کنند.
مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک چیست؟
صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید مدارک زیر را برای ترخیص کالا فراهم کنند:
- ثبت اظهارنامه در سامانه گمرک؛
- برخورداری از کارت بازرگانی معتبر؛
- دریافت قبض انبار گمرک؛
- بارنامه؛
- ترخیص‌نامه؛
- گواهی‌های مبدأ و بازرسی؛
- فاکتورهای خرید؛
- اعلامیه‌های تأمین ارز؛
- مجوز ثبت سفارش در سامانه گمرک؛
- فهرست بسته‌بندی؛
- پروانه‌های بهره‌برداری شرکت‌های تولیدی؛
- کاتالوگ‌ها و بروشورهای محصول؛
- پروانه واردات و صادرات؛
- مجوزهای قانونی ترخیص؛
- وکالت‌نامه برای نمایندگان صاحبان کالا یا کارت حق‌العمل‌کاری.
ترخیص کالا برای واردات چگونه است؟
ترخیص کالا برای واردات پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به همین فرایند برای کالاهای صادراتی دارد. فارغ از مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک، نظارت و دقتی که دولت در فرایند ترخیص کالاهای وارداتی به‌خرج می‌دهد، بیشتر از زمانی است که کالاهایی با مزیت ارزآوری برای کشور به نقاط دیگر دنیا صادر می‌شوند.
مراحل زیر برای ترخیص کالاهای وارداتی انجام می‌شوند:
- اظهار کالا؛
- دریافت کوتاژ؛
- ارزیابی و نظارت؛
- دریافت مجوزهای لازم؛
- تأیید ریاست خدمات و سرویس؛
- پرداخت هزینه ترخیص کالا از گمرک؛
- تسویه‌حساب با انبار نگهداری کالاها در گمرک؛
- دریافت مجوز خروج و تمام!
اظهار کالا
با تکمیل فرم اظهارنامه کالا در سایت گمرک می‌توانید نخستین گام برای ورود به فرایند ترخیص را بردارید. این کار از سوی مالک کالا یا نماینده قانونی‌اش انجام می‌شود و بعد از تکمیل مرحله نخست، به آنها شماره سریالی از سوی سامانه داده می‌شود که باید آن را نگه دارند.
دریافت کوتاژ
دریافت کوتاژ از دایره احراز هویت گمرک هم لازم است. دایره فنی گمرک کالاهای مختلف را از مسیرهای طبقه‌بندی‌شده‌ای موسوم به سبز (دریافت مجوزها و مراجعه به صندوق)، زرد (دریافت مجوز، ارزش‌گذاری محموله از سوی گمرک و مراجعه به صندوق) و قرمز (دریافت مجوز، ارزیابی دقیق، بررسی ارزش کالا و ارجاع به صندوق) برای کنترل عبور و به آنها شماره ثبتی می‌دهد که با عنوان کوتاژ شناخته می‌شود.
ارزیابی و نظارت
در بخش ارزیابی و نظارت، بنا به اینکه کالا در چه مسیری (سبز، زرد یا قرمز) قرار گرفته است، کنترل می‌شود. در مرحله ارزیابی و نظارت، کالاها هم از نظر فیزیکی و هم از نظر ارزش بررسی می‌شوند. سوابق گمرکی صاحب کالا هم در این فرایند مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
دریافت مجوزهای لازم
بسته به نوع محموله، به مجوزهای متنوعی برای ترخیص نیاز خواهد بود. بخشی از مجوزها باید در همان نخستین گام دریافت شوند و برخی از آنها هم در مرحله سوم از فرایند ترخیص گرفته می‌شوند؛ یعنی بعد از انجام ارزیابی و نظارت‌های لازم.
تأیید ریاست خدمات و سرویس
در این مرحله، کارشناسان تعرفه گمرک را بررسی می‌کنند و کالا را با اسناد محموله تطبیق می‌دهند. چنانچه تأییدیه‌های لازم دریافت شود، رئیس خدمات تأیید نهایی را مطرح می‌کند و کالا به مرحله بعدی ترخیص می‌رود.
پرداخت هزینه ترخیص کالا از گمرک
برای پرداخت هزینه‌های فرایند ترخیص باید به مبلغی توجه کنید که سامانه گمرک اعلام می‌کند. صاحب کالا با واریز حقوق ورودی محموله می‌تواند سند ترخیص را از سوی گمرک دریافت کند.
تسویه‌حساب با انبار نگهداری کالاها در گمرک
در این مرحله از ترخیص، مجوزهای بارگیری صادر شده و صاحب کالا باید هزینه‌های انبارداری برای نگهداری و تخلیه محموله‌اش را بپردازد. با پرداخت این هزینه، ترخیص یک گام به پایان فرایند خود نزدیک می‌شود.
دریافت مجوز خروج و تمام!
اجازه خروج کالا از گمرک که صادر می‌شود، مجوز ورود وسیله نقلیه برای خروج محموله از گمرک به صاحب کالا داده می‌شود. کنترل‌های نهایی هم انجام می‌شوند و کالا از گمرک بیرون می‌رود.
ترخیص کالا برای صادرات چگونه است؟
فرایند ترخیص کالاهای صادراتی ساده‌تر از این مسیر برای محموله‌های وارداتی است. برای ترخیص کالا گمرک بندرعباس یا نواحی دیگر روند کار را سریع‌تر و ساده‌تر پیش می‌برد. چه مراحلی؟
- معرفی کالا به گمرک؛
- ارائه اظهارنامه و مدارک؛
- ارزیابی و نظارت بر محموله؛
- تسویه حساب با صندوق و صدور ترخیص.
معرفی کالا به گمرک
برای معرفی و اظهار کالا به گمرک می‌توانید آن را وارد انبار گمرک کنید و قبض انبار را تحویل بگیرید یا در خارج از اماکن گمرکی، کالا را به گمرک معرفی کنید. در روش دوم باید زمینه حضور کارشناس گمرک برای بررسی محموله را فراهم کنید.
ارائه اظهارنامه و مدارک
در این مرحله مانند واردات کالا باید از راه سامانه گمرک اقدام به ارائه اظهارنامه محموله در سیستم کنید. با بارگذاری مدارک در سامانه این مرحله طی می‌شود.
ارزیابی و نظارت بر محموله
در گمرک کارشناسانی حاضر هستند که بررسی‌هایی درباره محموله انجام می‌دهند و نظارت‌هایی درباره اجازه صدور آن پیش می‌برند.
تسویه‌حساب با صندوق و صدور ترخیص
در مرحله نهایی ترخیص هم با پرداخت هزینه‌های گمرکی به صندوق می‌توانید سند صادرشده ترخیص را دریافت کنید. کالای موردنظر هم آماده اعزام به درب خروجی می‌شود.
در آخر
با درخواست وانت اینترنتی برای ترخیص کالا از گمرک یا روش‌های دیگر می‌توانید وارد فرایند آزادسازی کالاهای وارداتی و صادراتی شوید. روند کار برای ترخیص کالاهای صادراتی ساده‌تر است و اگر بخواهید کالاهای وارداتی را ترخیص کنید، نیاز به طی‌کردن مراحل سخت‌گیرانه بیشتری دارید. در هر حال، آشنایی با روند ترخیص می‌تواند دید عمیقی در این‌باره به شما بدهد و از نگرانی‌هایتان کم کند.
