پیش‌بینی روند قیمت آجر در سال ۱۴۰۴
قیمت آجر در سال ۱۴۰۴ را میتوانیم اینگونه شرح دهیم؛ وقتی حرف از ساختن به میان می‌آید، شاید اولین تصویری که در ذهن ما نقش می‌بندد، تصویر یک خانه‌ی در حال ساخت با دیوارهایی از آجر است. این ماده‌ی ساده و در عین حال حیاتی، سال‌هاست که به عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای ساخت‌وساز در ایران شناخته می‌شود. از کوچه‌پس‌کوچه‌های یزد با آن نمای آجری دلنشینش گرفته تا برج‌های سر به فلک کشیده در کلان‌شهرهایی مثل تهران، مشهد و اصفهان آجر همیشه حضور داشته است.
آجر و اقتصاد؛ پیوندی ناگسستنی
در نگاه اول شاید آجر تنها یک تکه خشت پخته شده باشد؛ اما در واقع آجر نمادی از ثبات، استقامت و پیوستگی است. با اینکه تکنولوژی‌های نوین ساخت‌وساز روزبه‌روز در حال گسترش هستند، اجر همچنان جایگاه خود را حفظ کرده و نقش کلیدی‌اش را از دست نداده است. اما درست همان‌طور که وضعیت اقتصادی کشور، قیمت ارز، هزینه انرژی و تقاضای ساخت‌وساز تغییر می‌کنند، قیمت آجر هم آرام یا ناگهان دستخوش تغییر می‌شود.
حالا که وارد سال ۱۴۰۴ شده‌ایم، سوال خیلی‌ها این است: “ قیمت آجر در سال ۱۴۰۴ چه خواهد شد؟ صعودی؟ نزولی؟ یا ثابت؟”در این مقاله تلاش برای پاسخ دادن به همین سوال است. می‌خواهیم با نگاهی دقت بیشتر، علمی اما همچنان ساده، بازار آجر را در سال جدید بررسی کنیم.
وضعیت اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۴ و اثرات آن بر معیشت مردم
درک دقیق از بازار آجر و پیش‌بینی قیمت آجر در سال ۱۴۰۴، بدون توجه به بستر کلی اقتصادی کشور امکان‌پذیر نیست. اقتصاد ایران در چند سال گذشته تحت تاثیر مجموعه‌ای از فشارهای داخلی و خارجی، نوسانات شدیدی را تجربه کرده است. از تحریم‌های بین‌المللی گرفته تا مشکلات ساختاری مانند وابستگی بیش از حد به درآمدهای نفتی، تورم مزمن، عدم ثبات در سیاست‌گذاری و ضعف نظام مالیاتی، باعث شده‌اند؛ تا سفره مردم کوچک شود و توان خرید کاهش پیدا کند.
-
رکود تورمی
در سال‌های اخیر، تورم به عنوان یک عامل پایدار و فرساینده، تاثیر عمیقی بر زندگی روزمره شهروندان گذاشته است. قیمت مواد غذایی، اجاره‌خانه، پوشاک، خدمات بهداشتی و حتی هزینه‌های آموزشی، همگی به‌طور مداوم در حال افزایش بوده‌اند. در چنین شرایطی، خانواده‌های ایرانی توان سرمایه‌گذاری بلندمدت از جمله خانه یا خرید زمین به شدت کاهش پیدا کرده است.
-
چالش‌های بازار مصالح ساختمانی
فشار شرایط اقتصادی، نه تنها مصرف‌کنندگان، حتی تولیدکننده‌ها را هم به شدت تحت تاثیر قرار داده است. از سویی هزینه‌های تولید مدام در حال افزایش‌اند، و از سوی دیگر، قدرت خرید مشتریان کاهش یافته و همین باعث شده بازار در نوعی رکود تورمی قرار بگیرد؛ جایی که هم قیمت‌ها بالاست و هم معاملات کم شده است. در این میان، بازار ساخت‌وساز نیز با چالش‌هایی مانند افزایش قیمت مصالح، دشواری تامین سرمایه و کاهش تقاضا روبروست. طبیعی است که این شرایط بر قیمت آجر، به عنوان یکی از مصالح کلیدی، اثرگذار خواهد بود.
در واقع، تحلیل وضعیت آجر در سال ۱۴۰۴ بدون در نظر گرفتن این بستر اقتصادی، چیزی شبیه پیش‌بینی وضعیت آب‌و‌هوا بدون در نظر گرفتن فصل است. باید پذیرفت که هرگونه تغییر در قیمت آجر، چه افزایشی و چه کاهشی، نهایتا بازتابی از وضعیت کلی اقتصاد ایران خواهد بود.
انواع آجر و انتخاب در شرایط اقتصادی کنونی
با توجه به تحولات اقتصادی و فشارهای تورمی که در سال‌های اخیر بر بازار مصالح ساختمانی ایران وارد شده است، انتخاب صحیح نوع آجر می‌تواند تاثیر زیادی بر کاهش هزینه‌ها و افزایش طول عمر پروژه‌های ساختمانی داشته باشد. آجر، یکی از اصلی و پرکاربردترین های مصالح ساختمانی است که باتوجه به نوع و کاربرد خود، ویژگی‌های متفاوتی دارد. انتخاب آن می‌تواند در مدیریت هزینه‌ها و بهره‌وری پروژه نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند. در اینجا، نگاهی به انواع آجرها خواهیم داشت و کاربردهای هرکدام را در شرایط اقتصادی فعلی بررسی می‌کنیم.
آجر نما: زیبایی و استحکام در شرایط اقتصادی
در حالی که افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای ساخت‌وساز را تحت‌تاثیر قرار داده است، آجر نما به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های مصالح نما، همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده است.
نماهای آجری نه‌تنها ظاهری شیک و مدرن به ساختمان‌ها می‌دهند، بلکه با داشتن مقاومت بالا در برابر تغییرات آب‌وهوایی و نوسانات دمایی، می‌توانند در شرایط اقتصادی ناپایدار، به‌عنوان یک انتخاب بلندمدت و مقرون‌به‌صرفه در نظر گرفته شوند. در ادامه بصورت مختصر در مورد آجرنماها توضیحاتی داده‌ایم؛ اما برای مشاهده بیشتر انواع آجر نما و تاثیر آن بر زیباسازی ساختمان در این شرایط اقتصادی، به سایت آجرباشی مراجعه کنید.
-
آجر نما نسوز: سرمایه‌گذاری مطمئن در برابر گرانی‌ها
آجر نما نسوز، با ویژگی‌های خاص خود در مقاومت به دماهای بسیار بالا و ویژگی‌های عایق حرارتی، به یکی از مصالح ضروری در پروژه‌هایی با شرایط خاص مانند کوره‌ها، شومینه‌ها، یا مناطق با دمای بالا تبدیل شده است.
در شرایطی که هزینه انرژی و سوخت به‌طور مداوم افزایش می‌یابد، این آجرها به‌عنوان یک انتخاب هوشمندانه در حفظ انرژی و کاهش هزینه‌های طولانی‌مدت شناخته می‌شوند.
-
آجر نما معمولی: اقتصادی‌ترین گزینه در بحران هزینه‌ها
در شرایطی که تورم اقتصادی باعث افزایش هزینه‌های ساختمان سازی شده است، آجر معمولی به‌عنوان یکی از به‌صرفه‌ترین مصالح، همچنان در این صنعت جای خود را حفظ کرده است.
این آجرها برای دیوارچینی و ساخت سازه‌ها، به‌ویژه در پروژه‌های بزرگ و صنعتی که نیاز به حجم بالای مصالح دارند، گزینه‌ای مناسب و اقتصادی محسوب می‌شوند. اگر به‌دنبال مصالحی هستید که هم کیفیت بالا و هم قیمت مناسب را به شما ارائه دهد، آجر نما معمولی انتخابی عالی است.
-
آجر دکوراتیو: زیبایی در دوران محدودیت‌های اقتصادی
آجر دکوراتیو نما در دنیای طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ها تبدیل به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای ایجاد فضاهای منحصر به‌فرد شده است. این آجرها نه‌تنها زیبایی و ظاهری متفاوت به پروژه‌های شما می‌دهند، بلکه به‌عنوان یک انتخاب لوکس در پروژه‌های تجاری و مسکونی، به راحتی می‌توانند تاثیر زیادی بر ارزش افزوده ساختمان داشته باشند.
با شرایط کنونی، آجر دکوراتیو می‌تواند به‌عنوان یک سرمایه بلندمدت در پروژه‌ها شناخته شود.
-
آجر قزاقی: میراثی در دنیای مدرن
آجر قزاقی، با تاریخچه‌ای که به دوران‌های گذشته بازمی‌گردد، همچنان یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها در معماری‌های سنتی و بازسازی‌های تاریخی است. این آجرها، علاوه بر اینکه حس اصالت و زیبایی خاصی به ساختمان می‌دهند، می‌توانند در طراحی‌های نئوکلاسیک و ترکیب با معماری مدرن، جلوه‌ای خاص به نمای ساختمان‌ها ببخشند.
در اقتصاد امروز که نیاز به حفظ میراث و سنت‌های فرهنگی بیش از همیشه احساس می‌شود، آجر قزاقی به‌عنوان یکی از ارزشمندترین گزینه‌ها در بازسازی ساختمان‌ها و پروژه‌های تاریخی شناخته می‌شود.
آجر اصفهان
آجر اصفهان به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین برندهای آجر در ایران، به دلیل کیفیت بالای تولید و مقاومت عالی در برابر شرایط مختلف آب‌وهوایی و محیطی، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در شرایط فعلی، که فشارهای تورمی باعث شده تا بسیاری از تولیدکنندگان به دنبال کاهش هزینه‌ها باشند، آجر اصفهان به‌عنوان یک انتخاب مطمئن در پروژه‌های مسکونی و تجاری، می‌تواند تضمین‌کننده استحکام و دوام در برابر هزینه‌های آینده باشد.
اقتصاد کلان در سطح ملی و بین‌المللی؛ محرک‌های اصلی قیمت آجر در سال ۱۴۰۴
بازار مصالح ساختمانی، مانند آجر، تنها در عرضه و تقاضای داخل شکل نمی‌گیرد. در دنیای امروز، پیوندهای عمیق اقتصادی بین کشورها و تاثیر مستقیم تحولات اقتصاد جهانی بر وضعیت داخلی کشورها، نقش تعیین‌کننده‌ای در روند قیمتی اینگونه کالاها ایفا می‌کنند. بررسی وضعیت قیمت آجر در سال ۱۴۰۴ بدون در نظر گرفتن تحولات اقتصاد کلان، چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی، تحلیلی ناقص خواهد بود.
-
انرژی گران، مصالح گران‌تر
در سطح بین‌المللی، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر بازارهای جهانی، نوسانات قیمت انرژی است. افزایش قیمت جهانی گاز طبیعی، نفت و زغال‌سنگ، پس از جنگ اوکراین و بوجود آمدن اختلالات در تامین انرژی در اروپا، تاثیر مستقیم بر هزینه تولید مصالح در تمام دنیا گذاشته است. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی که به فناوری‌های انرژی‌بر تکیه دارند، مانند ایران، اثر دوچندان دارد. در سال‌های اخیر، قیمت گاز صنعتی در ایران نیز با الگوبرداری از نرخ‌های جهانی دستخوش افزایش شده، که این روند احتمالا در سال ۱۴۰۴ نیز ادامه خواهد یافت.
-
نرخ بهره جهانی، بازی‌گردان ارز داخلی
نرخ بهره بین‌المللی که توسط بانک‌های مرکزی بزرگ مانند فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا تعیین می‌شود، روی جریان سرمایه، نرخ ارز و هزینه تامین مالی در کشورهای در حال توسعه تاثیرگذار است. زمانی که نرخ بهره در کشورهای توسعه‌یافته افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران تمایل دارند پول خود را از بازارهای نوظهور خارج کنند و به سمت دارایی‌های امن‌تر ببرند. این روند می‌تواند منجر به افزایش نرخ ارز در ایران شده و به‌دنبال آن، هزینه واردات مواد اولیه، تجهیزات صنعتی و قطعات موردنیاز برای تولید آجر را افزایش دهد.
-
رشد کم، تورم زیاد؛ دو سر فشار اقتصادی
در سطح ملی نیز، چالش‌های متعددی بر چشم‌انداز اقتصادی ایران سایه انداخته است. طبق آمار بانک مرکزی، رشد اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۳ در حدود ۳.۷ درصد برآورد شده است، که هرچند مثبت است اما برای جبران عقب‌ماندگی‌های اقتصادی سال‌های گذشته کافی نیست. از طرف دیگر، تورم نقطه‌به‌نقطه در پایان سال گذشته به حدود ۷۸ درصد رسیده که به‌معنای افزایش مداوم و شدید هزینه‌های تولید در کشور است.
-
نرخ ارز؛ مرز بین سود و زیان تولیدکنندگان
یکی دیگر از فاکتورهای مهم، سیاست‌های ارزی دولت در سال ۱۴۰۴ خواهد بود. اگر روند تخصیص ارز ترجیحی به نهاده‌های تولید یا مواد اولیه متوقف شود، یا نرخ تسعیر ارز نیمایی و آزاد فاصله بیشتری بگیرد، تولیدکنندگان داخلی ناگزیر خواهند بود هزینه‌های خود را بر مبنای نرخ ارز آزاد محاسبه کنند. این موضوع خصوصا در صنایعی که به قطعات وارداتی یا فناوری‌های خاص وابسته‌اند، باعث جهش قیمت تمام‌شده کالا خواهد شد؛ پدیده‌ای که بازار آجر نیز از آن مصون نخواهد بود.
-
تولید زیر بار حقوق و حمل‌ونقل
افزون بر آن، افزایش احتمالی حقوق و دستمزد نیروی کار در پی تورم عمومی، و نیز بالا رفتن هزینه‌های حمل‌ونقل و بیمه، همگی به‌عنوان مؤلفه‌های داخلی هزینه‌زا، فشار بیشتری به تولیدکنندگان آجر وارد خواهد کرد. از این رو، ترکیب اثرات جهانی و داخلی اقتصاد کلان، می‌تواند در سال ۱۴۰۴، یکی از مهم‌ترین محرک‌های رشد قیمت آجر در کشور باشد.
کلید تحلیل واقعی بازار مصالح
تحلیل روند قیمت آجر در این سال نیازمند نگاهی دووجهی است: از یک‌سو، بررسی تغییرات در اقتصاد جهانی و بازارهای انرژی و ارز؛ و از سوی دیگر، واکاوی عمیق چالش‌های داخلی اقتصاد ایران از جمله سیاست‌های مالی، وضعیت نقدینگی، هزینه‌های تولید و سطح تقاضای مصرفی. تنها با تلفیق این دو نگاه می‌توان تصویری واقع‌گرایانه از آینده بازار آجر ترسیم کرد.
تحریم‌های اقتصادی ایران؛ عاملی اثرگذار بر قیمت مصالح ساختمانی
تحریم‌های اقتصادی که طی دو دهه گذشته به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) علیه ایران اعمال شده‌اند، به یکی از اصلی‌ترین عوامل اختلال در ساختار اقتصادی کشور تبدیل شده‌اند. این تحریم‌ها نه‌تنها مبادلات مالی و بانکی را محدود کرده‌اند، بلکه دسترسی به فناوری‌های نوین، تجهیزات صنعتی، مواد اولیه و حتی منابع انرژی را تحت‌تاثیر قرار داده‌اند. در نتیجه، بخش‌های مختلف تولیدی کشور، از جمله صنعت ساختمان و مصالح آن مثل آجر، با مشکلات متعددی مواجه شده‌اند.
-
تحریم و فرسایش تجهیزات تولیدی
یکی از مهم‌ترین تاثیرات تحریم‌ها، محدودیت در واردات ماشین‌آلات صنعتی و قطعات موردنیاز خطوط تولید است. بسیاری از کوره‌های آجرپزی و تجهیزات حمل و آماده‌سازی مواد خام نیاز به قطعات خارجی دارند. با تحریم‌های بانکی و حمل‌ونقل بین‌المللی، تامین این اقلام دشوار و پرهزینه شده و در برخی موارد تولیدکنندگان مجبور به استفاده از تجهیزات قدیمی یا داخلی با بازده کمتر شده‌اند که می‌تواند عامل افزایش هزینه تولید باشد.
-
تحریم، تورم و افت تقاضای ساخت‌وساز
از سوی دیگر، تحریم‌ها باعث شده‌اند که دسترسی ایران به بازارهای جهانی انرژی و سرمایه به‌شدت محدود شود. در نتیجه، دولت برای جبران کسری بودجه و افت درآمدهای نفتی، ناگزیر به افزایش مالیات، کاهش یارانه‌ها یا چاپ پول شده است. این اقدامات منجر به افزایش نرخ تورم، کاهش ارزش ریال و کاهش قدرت خرید عمومی شده‌اند. کاهش توان خرید مردم مستقیما بازار تقاضا برای ساخت‌وساز مسکن را کوچک‌تر کرده و از سوی دیگر، هزینه‌های تولید را بالا برده است؛ ترکیبی که نهایتا منجر به نوعی رکود تورمی در بازار مصالح می‌شود.
-
صادرات سخت، حمل‌ونقل گران
همچنین، تحریم‌های حمل‌ونقل و بانکی، هزینه انتقال مواد اولیه و محصولات نهایی در داخل و خارج از کشور را افزایش داده‌اند. در نتیجه، نه‌تنها صادرات آجر با چالش مواجه شده، بلکه حتی جابه‌جایی بین استان‌ها و مناطق داخلی کشور نیز با هزینه‌های بیشتر و تاخیر همراه است.
-
ناپایداری اقتصادی در سایه تحریم
نکته مهم‌تر اینکه، تحریم‌ها باعث بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری اقتصادی شده‌اند. دولت‌ها به دلیل فشار خارجی، ناچارند تصمیماتی مقطعی و غیرقابل پیش‌بینی اتخاذ کنند، که همین امر فضای سرمایه‌گذاری داخلی را بی‌ثبات و ریسک‌پذیر کرده است. در چنین فضایی، کمتر کسی به‌دنبال سرمایه‌گذاری در صنعت ساخت‌وساز یا تولید مصالح ساختمانی است و این مسئله موجب کندی رشد این صنایع شده است.
-
تحریم؛ حلقه فشاری بر کل زنجیره تولید آجر
تحریم‌ها با تاثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر تمام حلقه‌های زنجیره تامین، تولید و مصرف، نقشی جدی در افزایش قیمت و کاهش کیفیت محصولات ساختمانی در ایران دارند. در سال ۱۴۰۴، در صورت ادامه یا تشدید تحریم‌ها، این فشارها بر صنعت آجر نیز ادامه خواهد یافت و تولیدکنندگان برای بقا ناگزیر به افزایش قیمت نهایی محصولات خود خواهند بود.
مروری بر روند تغییرات قیمت آجر در سال‌های اخیر
اگر به عقب برگردیم و نگاهی گذرا به چند سال گذشته بیندازیم، خواهیم دید که قیمت آجر در ایران مسیری نسبتا یک‌طرفه صعودی داشته است. از اوایل دهه ۱۴۰۰ تا پایان ۱۴۰۳، قیمت آجر با شیب ملایمی شروع به افزایش کرد و در ادامه با سرعت بیشتری بالا رفت.
-
گرانی آجر؛ نتیجه یک معادله چندعاملی
این روند صعودی تنها یک واکنش ساده به تورم نبوده، بلکه حاصل تلاقی چندین عامل مختلف و گاهی هم‌زمان بوده است. عواملی مانند رشد شدید هزینه‌های تولید، افزایش قیمت انرژی، حقوق و دستمزد، بالا رفتن هزینه‌های حمل‌ونقل، و البته بی‌ثباتی اقتصادی کلی کشور تاثیر بسزایی داشته است.
-
تعطیلی مقطعی، کاهش عرضه، افزایش قیمت
برای مثال، در سال‌های اخیر بارها شاهد بوده‌ایم که کارخانه‌های آجرپزی در نقاط مختلف کشور، به‌ویژه در استان‌هایی که به صورت سنتی در این صنعت فعال‌اند مانند یزد، اصفهان، قزوین و خراسان، با چالش‌هایی نظیر افزایش قیمت گاز مواجه شده‌اند. این مسئله باعث شده بسیاری از آنها یا تولید خود را کاهش دهند یا به صورت مقطعی تعطیل کنند، که در نهایت منجر به کاهش عرضه در بازار شده است.
-
طرح‌های عمرانی؛ شعله‌ای در بازار نیمه‌خاموش آجر
از طرف دیگر، تقاضا نیز هرچند نوسان داشته، اما هیچ‌گاه به‌طور کامل از بین نرفته. به‌ویژه زمانی که دولت با طرح‌هایی مثل نهضت ملی مسکن یا پروژه‌های بزرگ عمرانی تلاش کرده رونقی نسبی به بخش ساخت‌وساز بدهد، ناگهان نیاز به آجر بالا رفته و همین افزایش تقاضا، فشار بیشتری بر قیمت وارد کرده است.
عوامل اصلی تعیین‌کننده قیمت آجر در سال ۱۴۰۴
عوامل بسیاری می‌توانند بر قیمت نهایی آجر تاثیرگذار باشند در ادامه به آنها می‌پردازیم؛
-
وضعیت تولیدکنندگان آجر در ایران
یکی از مهم‌ترین عوامل در تعیین قیمت نهایی هر کالایی، وضعیت تولید آن کالاست. در مورد آجر نیز، این قاعده صادق است. بخش بزرگی از آجرهای مورد استفاده در کشور، توسط کارخانه‌هایی تولید می‌شوند که از فناوری‌های نیمه‌مدرن یا حتی سنتی استفاده می‌کنند.
در بسیاری از این واحدها، مصرف انرژی؛ به‌ویژه گاز طبیعی؛ بسیار بالاست. با توجه به اینکه قیمت انرژی برای صنایع پرمصرف در حال افزایش است، انتظار می‌رود فشار مضاعفی به تولیدکنندگان وارد شود. در صورت ادامه این روند، برخی کارخانه‌ها مجبور خواهند شد تولید خود را کاهش دهند، یا قیمت محصول را بالا ببرند تا هزینه‌هایشان جبران شود. این یعنی فشار مستقیم بر بازار و افزایش قیمت برای مصرف‌کننده نهایی زیاد است.
-
وضعیت ساخت‌وساز در کشور
بازار آجر همیشه به بازار ساخت‌وساز گره خورده است. هر زمانی که ساخت‌وساز رونق بگیرد، تقاضا برای آجر بالا می‌رود و همین موضوع قیمت‌ها را تکان می‌دهد. در سال ۱۴۰۴، بسته به اینکه دولت تا چه حد موفق شود پروژه‌های مسکونی و عمرانی را پیش ببرد، می‌توان انتظار داشت قیمت آجر هم بالا یا پایین برود.
اگر پروژه‌هایی مانند نهضت ملی مسکن وارد فاز اجرایی جدی شوند و یا تسهیلات مناسبی برای انبوه‌سازان در نظر گرفته شود، تقاضا برای آجر به شکل محسوسی افزایش خواهد یافت. در این صورت، حتی اگر عرضه هم افزایش یابد، باز هم شاهد افزایش قیمت خواهیم بود، چون معمولا رشد تقاضا سریع‌تر از رشد عرضه اتفاق می‌افتد.
-
قیمت حامل‌های انرژی
موضوع قیمت سوخت، به‌ویژه گاز طبیعی، در سال‌های اخیر یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های تولیدکنندگان آجر بوده است. از آنجا که کوره‌های آجرپزی به شدت وابسته به انرژی هستند، هرگونه تغییر در تعرفه‌ی گاز می‌تواند به افزایش مستقیم قیمت آجر منجر شود.
دولت بارها اعلام کرده که صنایع پرمصرف باید به سمت بهینه‌سازی مصرف انرژی حرکت کنند، و یارانه‌های انرژی برای آنها محدود خواهد شد. اگر در سال ۱۴۰۴ این سیاست به‌طور جدی دنبال شود، می‌توان انتظار داشت که بخش قابل توجهی از افزایش قیمت آجر، ناشی از همین عامل باشد.
-
نوسانات نرخ ارز
گرچه ممکن است تصور شود که آجر کالایی صددرصد بومی است و ارتباطی با نرخ دلار ندارد، اما در واقع این‌طور نیست. بسیاری از مواد اولیه فرعی، قطعات و دستگاه‌های مورد نیاز تولید آجر از خارج از کشور تامین می‌شوند. همچنین برخی کارخانه‌ها برای بسته‌بندی یا حتی حمل‌ونقل، به تجهیزاتی وابسته‌اند که قیمت آنها تحت تاثیر نرخ ارز است.
در نتیجه، هرگونه نوسان در نرخ ارز به‌ویژه اگر ناگهانی و شدید باشد، می‌تواند هزینه‌های تولید را افزایش دهد و قیمت آجر را به تبع آن بالا ببرد.
سه سناریوی قابل پیش‌بینی برای قیمت آجر در سال ۱۴۰۴
-
سناریوی خوش‌بینانه: ثبات نسبی
در این سناریو، فرض بر این است که شرایط اقتصادی کشور در مسیر ثبات حرکت کند. قیمت حامل‌های انرژی در همین سطح باقی بماند یا با شیب ملایم بالا برود، نرخ تورم کنترل شود و تقاضای ساخت‌وساز در حد معمول باقی بماند.
در چنین وضعیتی، تولیدکنندگان می‌توانند با کمی برنامه‌ریزی، هزینه‌های خود را کنترل کرده و حتی ظرفیت تولید را افزایش دهند. در نتیجه قیمت آجر افزایش شدیدی نخواهد داشت و رشد آن محدود به محدوده ۲۵ تا ۳۵ درصد خواهد بود.
-
سناریوی واقع‌گرایانه: رشد متوسط
در این حالت، وضعیت اقتصادی نه به شدت بحرانی و نه کاملا باثبات است. تورم در محدوده ۷۵ تا ۸۰ درصد باقی می‌ماند، قیمت گاز و برق کمی بالا می‌رود، ولی هنوز برای تولیدکنندگان قابل‌تحمل است. از طرفی، ساخت‌وساز کمی ولی نه در سطح یک جهش رونق می‌گیرد.
در چنین سناریویی، افزایش قیمت آجر در سال ۱۴۰۴ می‌تواند بین ۶۵ تا ۷۵درصد باشد، که در مقایسه با سال‌های گذشته رشد متوسطی به حساب می‌آید.
-
سناریوی بدبینانه: افزایش شدید قیمت
در این سناریو، فرض بر این است که قیمت حامل‌های انرژی به‌طور ناگهانی افزایش پیدا کند، نرخ ارز به سطوح بی‌سابقه‌ای برسد، و دولت پروژه‌های بزرگی را هم‌زمان کلید بزند که باعث جهش در تقاضا شود.
در این حالت، تولیدکنندگان با فشار شدیدی مواجه خواهند شد و برای جبران هزینه‌ها، ناگزیر به افزایش شدید قیمت خواهند بود. در این وضعیت، ممکن است قیمت آجر تا ۱۰۰ درصد یا حتی بیشتر نیز افزایش یابد.
سخن پایانی
بازار آجر در ایران، بازاری است پیچیده، پرنوسان و پر از عواملی که گاهی کنترل‌پذیر نیستند. قیمت آجر در سال ۱۴۰۴ هم از این قاعده مستثنا نخواهد بود.
برای فعالان این حوزه؛ چه تولیدکنندگان، چه انبوه‌سازان و چه سازنده‌های مستقل، توصیه می‌شود همواره اطلاعات بازار را رصد کنند، نسبت به تغییرات قیمت انرژی و سیاست‌های دولتی آگاه باشند، و تا حد امکان از ابزارهای پیش‌بینی و تحلیل بازار برای تصمیم‌گیری استفاده کنند.
اگر شما در جایگاه یک خریدار یا سازنده هستید، بهتر است در نیمه اول سال و پیش از هرگونه جهش احتمالی، برای خرید مصالح اقدام کنید. اگر تولیدکننده‌اید، این سال می‌تواند علاوه‌بر چالش‌برانگیز بودن، فرصتی برای بازنگری در شیوه‌های تولید و کاهش هزینه‌ها باشد.
در مجموع، بازار آجر، با همه‌ی سادگی‌اش، مثل هر بازار دیگری، نیاز به هوش اقتصادی، تحلیل درست و پیش‌بینی دارد. با آگاهی و دقت، می‌توان حتی در سخت‌ترین شرایط هم، از دل بحران فرصت ساخت.
