۲ سناریو برای بنزین دونرخی سال ۹۵

تصویب بنزین دونرخی در بودجه امسال سناریوهای مختلفی برای تعیین قیمت پیشِ روی دولت قرار می‌دهد و اگر دولت بخواهد با مفروضات مصوبه مجلس قیمت دوم بنزین را تعیین کند، باید به جز قیمت بنزین فوب خلیج‌فارس، هزینه‌های جانبی را نیز به آن بیفزاید.

 

به گزارش پایگاه خبری توسعه اقتصادی، نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۵ کشور به پیشنهاد کمیسیون تلفیق درباره بنزین و کارت سوخت رای مثبت دادند.

بر اساس این مصوبه:«دولت مکلف است حداکثر چهار ماه پس از تصویب این قانون کلیه وسایل نقلیه سبک و سنگین اعم از بنزینی، نفت گاز (گازوئیلی) و دوگانه سوز را به کارت سوخت مجهز کند و از آن تاریخ عرضه هر گونه سوخت به کلیه وسایل نقلیه صرفا با استفاده از کارت مذکور و براساس بندهای زیر انجام می پذیرد:

الف- هزینه واگذاری کارت هوشمند سوخت از مالک خودرو دریافت شود.

ب- قیمت انواع سوخت برابر قیمت آنها در پایان سال ۱۳۹۴ با رعایت بندهای این تبصره خواهد بود.

ج- در صورتی‌که وسیله نقلیه با استفاده از کارت سوخت جایگاه و یا مازاد بر سهمیه تعیین شده توسط دولت (سهمیه پایه) سوخت‌گیری کند، بهای سوخت تحویلی براساس قیمت تمام شده خواهد بود.

د- قیمت تمام شده موضوع این تبصره عبارت است از قیمت تحویل در بندر (فوب) خلیج فارس به اضافه هزینه های جانبی شامل ریزش، تبخیر، بیمه، انتقال، حمل، توزیع و عوارض قانونی موضوع جزء (۲) تبصره ماده ۱۶ و بند (ج) ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده و نرخ کارمزد مناسب پرداختی به جایگاه داران که توسط دولت تعیین می شود».

بر اساس این مصوبه مجلس، اختیار قیمت‌گذاری بنزین و گازوئیل و همچنین تعیین میزان سهمیه به طور کامل در اختیار دولت قرار داده شده است و تنها الزام این بند دو نرخی شدن قیمت بنزین و حفظ کارت سوخت به عنوان یک سامانه شفافیت‌زا است.

وزارت نفت و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به دلایل مختلفی با افزایش قیمت بنزین یا دو نرخی شدن آن موافق نیستند. در طرف مقابل نهادهای مهم پژوهشی مانند مرکز پژوهش‌های مجلس و همچنین نهادهای نظارتی از جمله ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر لزوم حفظ کارت سوخت با استفاده از سازوکارهای مشابه بنزین دو نرخی تاکید می‌کنند.

در عین حال، دولت به دلیل آزادی عمل کاملی که در تعیین سهمیه و قیمت دارد می‌تواند به راحتی نگرانی های خود درباره افزایش قیمت نرخ دوم بنزین را رفع کند،چنانکه با قرار دادن سهمیه ماهانه بسیار بالا مثلا ۱۰۰ یا ۱۵۰ لیتر دولت می‌تواند عملا بنزین را به همان قیمت قبلی عرضه کند. این میزان سهمیه تنها باعث می‌شود که رانندگان با استفاده از کارت هوشمند سوخت‌گیری کنند و عملا قیمت متفاوتی با سال جاری برای سوخت نپردازند.

اما اگر دولت بخواهد با مفروضات این مصوبه قیمت دوم بنزین را تعیین کند، باید به جز قیمت بنزین فوب خلیج‌فارس، هزینه‌های مربوط به تبخیر و سرریز، انتقال، حمل و توزیع، مالیات بر ارزش افزوده، عوارض شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و کارمزد جایگاه‌ها را نیز به آن بیفزاید.

بر اساس این گزارش، با قیمت‌های فعلی نفت، متوسط قیمت هر تن بنزین در بازار خلیج‌فارس در هفته گذشته نزدیک به ۴۵۰ دلار قیمت‌گذاری شده است که به معنای قیمت ۳۳ سنتی بنزین در هر لیتر است. بر این اساس، قیمت هر لیتر بنزین با ارز دولتی حدود ۱۰۰۰ تومان و با احتساب ارز آزاد حدود ۱۱۵۰ تومان محاسبه خواهد شد.

نوع هزینه	واحد	مقدار	قیمت با ارز دولتی(به ریال)	قیمت با ارز آزاد(به ریال)
قیمت FOB	دلار	۳۳ سنت	۱۰۰۰۰ ریال	۱۱۵۰۰ ریال
سرریز و تبخیر	درصد(از قیمت فوب)	۳ درصد	۳۰۰ ریال	۳۴۵ ریال
انتقال، حمل و توزیع	ریال	۱۰۰۰	۱۰۰۰ ریال	۱۰۰۰ ریال
مالیات بر ارزش افزوده	درصد(از قیمت فوب)	۲۰ درصد	۲۰۰۰ ریال	۲۳۰۰ ریال
عوارض شهرداری ها و دهیاری‌ها	درصد(از قیمت فوب)	۱۰ درصد	۱۰۰۰ ریال	۱۱۵۰ ریال
کارمزد جایگاه‌ها	ریال	۱۰۰۰	۱۰۰۰ ریال	۱۰۰۰ ریال
قیمت تمام شده			۱۵۳۰۰ ریال	۱۷۲۹۵ ریال

بر پایه این گزارش، بر اساس قیمت‌های فعلی نفت قیمت تمام شده بنزین با احتساب همه هزینه‌های سربار و عوارض با احتساب ارز دولتی حدود ۱۵۳۰ و با احتساب ارز آْزاد حدود ۱۷۳۰ تومان خواهد بود.

همانطور که اشاره شد، دولت می‌تواند با قرار دادن سهمیه‌های بالا برای خودروهای شخصی و عمومی بنزین را تقریبا به صورت تک‌نرخی با قیمت‌های فعلی هزار تومانی و با شرط استفاده از کارت سوخت عرضه کند.