در آستانه مرحله دوم تحریمها؛ پیشبینی سناریوهای مختلف برای آینده اقتصادی ایران
تحریمها هم از لحاظ روانی و همچنین واقعی بر اقتصاد کشور اثرگذار بودهاند. از نظر روانی شاید یکی از عوامل اصلی تلاطم ارزی کشور را بتوان کارشکنی آمریکا در قبال برجام و بازگشت تحریمها بر اقتصاد کشور عنوان کرد.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، نگرانی از افت محسوس صادرات کشور چه در بخش نفت یا غیرنفتی در آینده (در نتیجه ضعف سمت عرضه ارز)، اثر خود را در تلاطم بازار ارز منعکس کرده است. این موضوع دست دلالان ارزی را برای جولان و سودگیری باز گذاشت.
عمده کارشناسان اقتصادی نرخهای کنونی دلار را فراتر از واقعیتهای اقتصادی کشور عنوان میکنند اما به نظر میرسد ممانعت از عرضه ارز در بازار آزاد باعث شده که دلار در سطوح کنونی قرار گیرد و بار دیگر دلالان به دنبال ایجاد موجهای نوسانی هستند.
در شرایطی کنونی که ارتباط بازار آزاد و بازار ثانویه قطع است نمیتوان اظهارنظر دقیقی از آینده نرخ دلار داشت. علاوه بر این، ریسک تحریمها برای اقتصاد کشور نیز وجود دارد که بعضا از احتمال افت محسوس درآمد ارزی کشور خبر میدهند.
بر این اساس میتوان گفت دلار در سطوح کنونی به پیشواز سناریوهای بسیار بدبینانه آینده اقتصادی کشور رفته است. با این حال این موضوع به معنای پایان رشد دلار نیست و نوسانات مقطعی را در فضای هیجانی نمیتوان پیشبینی کرد.
در این میان میتوان گفت اگر کمترین سیگنال امیدوارکننده حتی یک ژست سیاسی از نرمش سیاسی طرفین مشاهده شود نزول پرشتاب دلار مورد انتظار است.
اما از طرفی اگر بنا باشد که تحریمها به افت محسوس درآمد ارزی کشور منجر شود بسته به شدت تحریمها و موفقیت آمریکا در جنگ اقتصادی با کشورمان، نرخهای کنونی در ماههای آینده بار دیگر قابل توجیه خواهد بود.
این موضوع در بازارهای مالی بارها مشاهده میشود که قیمتها با خوشبینی یا بدبینی نسبت به یک موضوع که احتمال وقوع آن کم است در مسیر صعود یا نزول قرار میگیرند.
اگر انتظارات بازار به واقعیت نزدیک شود از قیمتها حمایت میکند اما هر سیگنالی مخالف با آن مسیر قیمتی را برعکس خواهد کرد.
همین موضوع ریسک سرمایهگذاری را در بازار ارز افزایش داده است. ممکن است بار دیگر با موجهای سفتهبازی دلار در مسیر صعودی قرار گیرد اما هر چه دلار در کوتاهمدت قلههای جدیدی را فتح میکند، شکنندهتر شده و با کمترین سیگنال میتواند در مسیر تخلیه حباب قرار گیرد.
تشدید اثر تحریمها میتواند اثر خود را در فروش شرکتهای صادراتی نیز منعکس کند.
تحریمهای یکجانبه آمریکا بر اقتصاد کشور گرچه وضعیت را دشوار ساخته است اما در این میان همچنان امید به بسته پیشنهادی اروپا و سایر طرفهای باقیمانده بر برجام وجود دارد.
در اینخصوص تصویب FATF در مجلس طی هفتههای آینده یا ارائه جزئیات از بسته حمایتی اروپا میتواند عوامل امیدوارکننده باشد که مقابله با تحریمهای آمریکا را سادهتر سازند.
نبض سیاسی اقتصادی کشور و بازار سهام در ماههای آینده بهخصوص در آبان بیش از هر زمان دیگری حساس خواهد شد.