آیا معاملات بازار سهام دستکاری میشود؟/ لزوم توسعه ابزارهای نظارتی
ریزشهای اخیر بورس ظن دستکاری در بازار و سودجویی را به ذهن برخی از فعالان بازار متبادر کرده است؛ اما آیا این احتمالات حقیقت دارد؟
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، پس از روزهای طلایی و رشدهای پیدرپی بورس٬ از دهم مهرماه شاخص شروع به ریزشهای شدید کرد و به استثنای روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته گذشته٬ تا امروز این ریزشها ادامه داشت. هرچند پس از رشد شدید در هر بازاری٬ شناسایی سود و افزایش فشار فروش طبیعی است اما دلایل مختلفی به عنوان عامل این ریزشها مطرح شد٬ ازجمله استراحت و اصلاح بازار٬ ریسک اخبار سیاسی مانند تصمیمگیری برای پیوستن به FATF و اندک کاهشی در قیمت دلار و همچنین بیم تازهواردان به بازار سرمایه از بر باد رفتن دارایی خود که به عقیده برخی از کارشناسان اثر قابل توجهی بر ریزش بورس داشت اما در این میان گمانهزنیهایی هم شده مبنیبر اینکه عدهای بازار را دستکاری میکنند. این حدس در میان فعالان بازار بالا گرفته که عدهای به منظور منفی کردن بازار و خرید در کف قیمتی٬ دست به اقداماتی زدهاند و برخی سهام را با صفهای فروش مواجه کردهاند؛ چرا که آنها عموما معتقدند با توجه به اینکه نرخ دلار سه برابر شده٬ بنابراین ارزش بازار بورس هم باید سه برابر شود و حالا که هنوز این اتفاق نیفتاده و بازار در حال ریزش است٬ آنها متعجب شدهاند اما باید توجه داشت که این رشد سه برابری یک اتفاق قطعی نیست و تنها یک پیشبینی و احتمال است. موضوع مورد توجه دیگر آنها رشد شدید حجم و ارزش معاملات است که فعالان قدیمیتر بازار را برای ادامه رشد٬ خوشبین کرده است. به هر حال وقتی این موارد در کنار هم قرار میگیرند و نتیجه آن٬ پیشبینی ادامه رشد بورس میشود٬ در صورت محقق نشدن این رشد٬ محتمل است که یک توهم توطئه شکل بگیرد و ظن دستکاری در بازار برود. این روزها این گمانهزنیها رو به گسترش است و اگر اثبات شود٬ جرمی بزرگ خواهد بود که فعالان بازار انتظار برخورد جدی مقام ناظر را دارند… شاید هم صرفا یک احتمال نادرست باشد.
افزایش اعتماد به بازار سرمایه با توسعه ابزارهای نظارتی
سعید اسلامی بیدگلی٬ دبیر کل کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران با بیان اینکه احتمال اندکی در رابطه با انجام برخی اقدامات سودجویانه در معاملات وجود دارد٬ تاکید کرد که این موضوع صرفا مربوط به ریزشهای اخیر بازار نیست و نمیتوان بدون سند و مدرک کسی را متهم کرد؛ چراکه در این صورت اعتماد عمومی به بازار سرمایه از بین میرود. به گفته او٬ توسعه ابزارهای نظارتی مدتها است که مورد بحث و بررسی قرار دارد و خوشبختانه نهاد ناظر اقدامات بسیار خوبی در این زمینه انجام داده است.
به عقیده او٬ لازم است که در رابطه با صندوقهای سرمایهگذاری٬ ابزارهای نظارتی توسعه یابد تا فعالیت آنها بیشتر قابل پیگیری باشد و احتمال ایجاد صف و برخی اقدامات در جهت دستکاری بازار و سودجویی ناصواب کاهش یابد؛ چرا که منابع صندوقهای سرمایهگذاری باید در جهت منافع دارندگان واحدهای سرمایهگذاری استفاده شود.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اگرچه بازار سرمایه خالی از ایراد و اشکال نیست، اما سازوکارهای این بازار بسیار چابکتر از سایر بخشهای اقتصاد ایران است و شفافیت در آن با دیگر بازارها فاصله معناداری دارد و توسعه بازار سرمایه نیازمند افزایش اعتماد عمومی به این بازار است.