نظر کارشناسان درباره افزایش ۳ برابری یارانه

افزایش ۳ برابری یارانه غیرممکن است

مهدی پازوکی در واکنش به اظهارنظر تعدادی از کاندیداهای ریاست جمهوری و وعده سه برابر کردن یارانه به آفتاب یزد می‌گوید: به عنوان کسی که سیستم بودجه ریزی را می‌شناسم و ثبات و امنیت اقتصادی و انضباط مالی برایم مهم است و با هرگونه رانت اقتصادی مخالفم، با تکیه بر علم اقتصاد و وضعیت موجود اعلام می‌کنم افزایش ۳ برابری یارانه در کشور برای ۷۰ میلیون نفر یارانه بگیر غیرممکن بوده و هر فردی که چنین وعده ای را می‌دهد، دروغگو و لمپن بوده و هیچ شناختی نسبت به اقتصاد کشور ندارد از این رو پیشنهاد می‌دهم که از دوره بعد هر کسی که قصد کاندیداتوری ریاست جمهوری را دارد یک دوره شش ماهه طرح کاد را حتما سپری کند تا شعارهای توخالی، بی اساس و پوپولیستی ندهد.

وی با بیان اینکه اگر قرار باشد یارانه سه برابر شود باید دولت تمامی‌کارکنان خود را بیرون بیندازد، مدارس و مراکز آموزشی دولتی را تعطیل کند، می‌افزاید: اقتصاد کشور با پدیده شارلاتانیسم در حال نابودی است. اقتصاد کلان در بلند مدت به دلیل پرداخت یارانه دچار مشکل شده است و 

دولت دهم تنها در بخش بدهی به بانکها ۱۱۰ هزار میلیارد تومان بدهکار بود که این بدهی بهدولت یازدهم منتقل شد، باید با دقت بیشتر وعده داد، شعارهای برخی از کاندیداها برای افزایش سه برابری یارانه‌ها عقب گرد کشور به قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم است.پازوکی در اثبات صحبت‌های خود به آمار و ارقام اشاره می‌کند و می‌گوید: بودجه کشور در سال ۹۵، مبلغ ۲۹۶ هزار میلیارد تومان بود که از این بودجه ۹۶ درصد یعنی ۲۸۲ هزار میلیارد تومان محقق شد، همچنین از این بودجه ۲۰۸ هزار میلیارد تومان صرف بودجه جاری و پرداخت یارانه شد، در حقیقت ۴۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از بودجه سال گذشته کشور صرف پرداخت یارانه شد در حالی که بودجه عمرانی کشور تنها ۴۲ هزار میلیارد بود که تنها ۱۸ هزار میلیارد تومان آن نقدی بوده و سایر بودجهاز محل فروش اوراق مشارکت فراهم شده است.

این اقتصاددان در ادامه صحبت‌های خود می‌افزاید: کل بودجه پرداخت شده برای یارانه پرداخت شده از سال ۸۹ تا ۹۵ دو برابر کل بودجه عمرانی بوده و این مسئله موجب شده تا پروژه‌های عمرانی کشور متوقف شود به همین دلیل تمامی‌پروژه‌های عمرانی در دولت گذشته نیمه تمام به دولت یازدهم منتقل شد. دولت یازدهم نیز برای اتمام این پروژه‌ها تنها تلاش کرد این پروژه‌ها را به اتمام برساند و پروژه جدیدی را در دستور کار قرار نداد زیرا بودجه ای برای این امر وجود نداشت.

با استناد به گفته‌های پازوکی می‌توان گفت که در سال گذشته ۷۶ هزار میلیارد تومان از درآمدهای کشور از محل فروش نفت، ۸۵ هزار میلیارد تومان از محل مالیات و مابقی نیز از محل‌های دیگر همچون گمرگ و سایر بخش‌ها تامین شده است حال سوال جدی از کاندیداهای ریاست جمهوری یازدهم این است که بودجه مورد نیاز برای افزایش یارانه از کجا قرار است تامین شود آیا قرار است قیمت نفت با خواست شما افزایش یابد؟ 

در این میان بد نیست به گفته محسن رضایی یکی از اقتصاددانان کشور که چندین بار کاندیدای ریاست جمهوری شده نیم نگاهی داشته باشیم. وی درباره پرداخت یارانه‌ها به شکل فعلی گفته است، یارانه یکی از تابلوهای ناکارآمدی و غیر عقلایی در کشور است، زیرا یارانه‌ها از یک سو همچون برق، آب و تاثیر آن در زندگی مردم محو می‌شود و از دیگر سو، در تولید و اشتغال تاثیر منفی دارد. در دولت گذشته، شیوه توزیع یارانه‌ها اشتباه بوده و به اقتصاد کشور آسیب وارد کرد و در این دولت، علاوه بر ادامه روش غلط گذشته، حق مردم نادیده گرفته شده است.بدون شک دولت یازدهم که سیاست‌های اقتصادی‌اش منطبق بر عقلانیت بوده است به خوبی می‌دانست که پرداخت یارانه موجب تضعیف اقتصاد می‌شود اما از آنجا که خود را متعهد به اجرای تعهدات ایجاد شده می‌دانست، ‌یارانه را پرداخت اما دراین مدت به شناسایی اقشار آسیب پذیر اقدام کرده تا یارانه این افراد قطع نشود.

 

وعده‌ها باید با راهکار همراه باشد

بهمن آرمان دیگر اقتصاددان درباره وعده افزایش سه برابری یارانه می‌گوید: چگونه قرار است یارانه در کشور سه برابر شود که اقتصاد کشور تاب آوری لازم را ندارد وقتی اکثر بانکهای کشور ورشکسته است و اقتصاد کشور به دلیل حضور ۸ ساله یک فرد در راس دولت بسیار شکننده شده است. وی این وعده‌ها را پوپولیستی و گول زننده و منحرف کننده افکار عمومی‌می‌داند و می‌افزاید: برخی از کاندیداها به درستی اقتصاد را نمی‌شناسند و وعده‌ها و گفته‌های اقتصادی آنها پایه و اساس ندارد و از تجربیات موجود بهره‌ای برده نشده است مردم به دلیل آسیب‌های وارده به اقتصاد کشور از محل پرداخت یارانه قدرت خرید ندارند. ایجاد اشتغال پایدار با سرمایه‌گذاری امکان‌پذیر است وعده‌هایی که برخی از کاندیداها در بخش اقتصاد می‌گویند جنبه واقعی نداشته است. ایجاد سرمایه گذاری نیازمند ایجاد روابط سازنده با کشورهای دیگر است در حالی برخی از کاندیداها سخنانی می‌گویند که تنش آفرین بوده است. اینکه گفته می‌شود از محل پتروشیمی‌- مقدار شغل ایجاد می‌شود زمانی محقق می‌شود که روابط

بین الملل ما سازنده باشد زیرا تکنولوژی آن در اختیار کشورهای آمریکایی است.این اقتصاددان در واکنش به این سوال که چرا این وعده‌ها به مردم داده می‌شود که پایه و اساس لازم را ندارد، می‌افزاید: وعده در تمام دنیا توسط کاندیداها به مردم داده می‌شود اما این وعده‌ها در سایر کشورها همراه با ارائه راهکار است و تنها حرف زدن نیست که قصد انحراف افکار عمومی‌را داشته باشند.

 

درآمدهای تازه برای یارانه‌ها باید مشخص شود

اما علی رحمانی کارشناس اقتصادی دیدگاه دیگری دارد، وی بر این باور است که یارانه در مقابل مالیات است و سیستم بازتوزیع برای اقشار کم درآمد و آسیب پذیر است و نباید حذف شود اما نمی‌توان بدون مشخص کردن منابع تامین کننده درآمدهای تازه، مبلغ را نیز افزایش داد .

من نمی‌گویم که این وعده‌ها مبنای کارشناسی ندارند بلکه می‌گویم نباید قضاوت کرد و باید اول پرسید آیا این یارانه برای ۷۰ میلیون نفر در نظر گرفته شده یا افراد محدودی، آن زمان است که می‌توان به دور از هرگونه حب و بغض سیاسی به این موضوع ورود کرده و پاسخ کارشناسی داد. وی با بیان اینکه دولت در بخش‌های مختلف یارانه پرداخت می‌کند، به آفتاب یزد می‌گوید: یارانه سیاست اقتصادی است و نمی‌توان آن را منکر شد، یارانه اگر برای اقشار آسیب پذیر واریز نشود این افراد له می‌شوند و باید در قالب یارانه به آنها کمک کرد.