چه خبر از چهارچوبهای بانک مرکزی در خصوص فینتک؟ / پیشنویس رمزارزها به کجا رسید؟
بر اساس برنامهای که بانک مرکزی در سال ۹۶ منتشر کرده بود، باید چارچوبهای فناوران مالی تا سال ۹۷ منتشر میشد؛ اما تا به حال فقط سند پرداختیاری منتشر شده و یک پیشنویس درباره رمزارزها.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی و به نقل از راه پرداخت، بانک مرکزی، مهرماه ۱۳۹۶، با انتشار سندی، سیاستهای خود را در خصوص فناوریهای مالی ابلاغ کرد. این سند ضمن تعریف فناوریهای مالی و خدماتی که مشمول این فناوریها میشوند، با هدف پرهیز از هرجومرج و آشفتگی در بازارهای پولی و مالی، همچنین بهرهگیری بهینه از نوآوریها برای ارائه خدمات به مردم، رئوسی را برای استفاده کوتاهمدت کسبوکارها مشخص و البته زمانبندی دقیقی را برای ابلاغ سیاستهای بانک مرکزی در هر زمینه، مشخص کرده بود.
دریافت کنید: سیاست بانکی مرکزی جمهوری اسلامی در خصوص فناوری مالی
فاز سوم سیاستها باید تا پایان ۹۷ تدوین میشد
در همان سند منتشرشده، زمانبندیهایی هم برای کلیه مراحل سیاستگذاری تعیین شده بود. این سند، سه فاز اصلی برای تدوین سیاستها و چارچوبهای فناوران مالی تعیین کرده بود. برای فاز اول که مربوط به فناوریهای مالی پرداخت و تطبیق بود، تا پایان سال ۱۳۹۶، برای فاز دوم با عنوان ضوابط مربوط به رمزارزها و فناوریهای زنجیره بلوک، تا نیمه اول سال ۱۳۹۷ و برای فاز سوم یعنی ضوابط مربوط به تامین مالی و ارائه تسهیلات، تا پایان سال ۱۳۹۷ زمان تعیین شده بود.
بانک مرکزی در این سند، پنج نقش در زمینه فناوریهای مالی تحت عناوین پرداختساز، پرداختیار، پرداختبان، حسابیار و ضابطهیار معرفی کرده بود. طبق جدول منتشرشده، چارچوب کلیه این نقشها تا پایان سال ۱۳۹۶ باید تدوین و ابلاغ میشد که تا به امروز، فقط چارچوب مربوط به پرداختیاری ابلاغ شده است.
از آن تاریخ تاکنون، هیچ اصلاحیهای برای این زمانبندی منتشر نشده است و متن این سند، همچنان در سایت شاپرک قابل دریافت است.
پیشنویس رمزارز چه شد؟
بهمنماه ۹۷، بانک مرکزی، خارج از ترتیب و اولویتهایی که پیشتر اعلام کرده بود، پیشنویس سیاستنامه بانک مرکزی در خصوص رمزارزها بهمنظور جمعآوری نظرات کارشناسان این حوزه منتشر شد. (+)
آن زمان، برخی از کارشناسان معتقد بودند که بانک مرکزی، پیشنویس مذکور را در واکنش به ظهور فناوری بلاکچین و رمزارز تدوین کرده و انگیزه اصلی انتشار آن، نگرانی از گسترش سریع حوزه رمزارزها بوده است. (+)
بانک مرکزی، از صاحبنظران خواسته بود تا نظرات خود در خصوص این پیشنویس را ظرف یک ماه به آدرس ایمیلی ارسال کنند. پس از انتشار این پیشنویس، فعالان حوزه بلاکچین و رمزارز، در جلسات و نشستهای متعددی، برای بررسی این پیشنویس گرد هم جمع شدند و به گفتوگو پرداختند و نظرات و انتقادات آنها در قالب متنهای گروهی و انفرادی منتشر شد و راه پرداخت هم خروجی این جلسات را منتشر کرد.
ببینید: خروجی نشستهای فعالان حوزه رمزارز در خصوص «پیشنویس الزامات و ضوابط حوزه رمزارزها» منتشر شد / این پیشنویس به علت تعارضات و ایراداتش، عملیاتی نیست
ببینید: پیشنهادهای کارشناسان حوزه رمزارز در خصوص پیشنویس سند «الزامات و ضوابط حوزه رمزارزها» / رمزارز بانک مرکزی با تعریف رمزارز مغایرت دارد؟
از ۸ بهمن ۹۷ که آن پیشنویس منتشر شد، بیش از چهار ماه میگذرد و همچنان خبری تکمیلی در خصوص سیاستنامه بانک مرکزی در خصوص رمزارزها منتشر نشده است.
کسبوکارها، در فضای تاریک به حرکت خود ادامه میدهند
هماکنون کسبوکارهای متعددی در زمینه فناوریهای مالی در ایران فعالیت میکنند. این کسبوکارها، با ایفای نقشی که دارند، به برطرف شدن مشکلات اقتصادی کشور کمک میکنند. برای مثال کیف پولها، که میتوانند تحت چارچوب پرداختبانی قرار بگیرند، به کاهش هزینه کارمزد در سیستم بانکی و همچنین حل مشکل پول خرد در کشور کمک میکنند؛ صرافیهای رمزارزی میتوانند مشکل کاربران ایرانی در هنگام تحریم شدن صرافیهایی نظیر لوکالبیتکوینز را برطرف کنند و … .
اما روشن نبودن قوانین و چارچوبها، مانعی در راه ارائه خدمت توسط کسبوکارهای حوزه فین تک است. کسبوکارها مجبور به حرکت در فضایی مبهم و تاریک هستند و مشخص نبودن مرزها، ریسک کسبوکارها را بهخصوص برای ارائه خدمات نوآورانه افزایش میدهد.
به نظر میرسد که اولین گام برای بهبود این وضعیت، انتشار زمانبندی جدیدی برای تدوین سیاستنامههای بانک مرکزی است تا کسبوکارها حداقل بدانند که در آینده نزدیک با قوانین و چارچوبهای جدیدی مواجه خواهند شد یا نه.