رسمی شدن مرز سیرانبند؛ فقط روی کاغذ/ وعده‌ها همچنان عملی نمی‌شوند
نزدیک به یک دهه از رسمی شدن مرز سیرانبند بانه با مجوز هیئت دولت می‌گذرد ولی در طول این سال‌ها تنها این مصوبه روی کاغذ بوده و خبری از تبدیل این خبر به واقعیت در میان نیست.
خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: در سال‌های پایانی دهه ۸۰ و در جریان سفر هیئت دولت دهم به استان کردستان مرز سیرانبند بانه به‌عنوان یک مرز رسمی به تصویب رسید و اعلام شد که هماهنگی‌های لازم صورت گرفته و این رسمی شدن نیز از سوی طرف عراقی در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود.
درحالی‌که از این اعلام نزدیک به یک دهه زمان می‌گذرد که نه‌تنها مرز سیرانبند بانه رسمی نشده است که رویه‌های گمرکی اعمال‌شده در این بازارچه مرزی نیز هرچند مدت یک‌بار تغییر کرده و فعلاً خبری از رسمی شدن آن در میان نیست.
بر اساس قانون رسمی شدن یک مرز بین دو کشور نیازمند توافق دوطرفه است و تاکنون ده‌ها و شاید هم صدها جلسه با حضور مدیران و مسئولان دو طرف ایرانی و عراقی برگزارشده است ولی خبری از رسمی شدن مرز سیرانبند نبوده و مسئولان به‌جای عمل کردن بیشتر به فکر شعار و فضاسازی رسانه‌ای هستند.
در حال حاضر استان کردستان دارای بیش از ۲۰۰ کیلومتر مرز مشترک با اقلیم کردستان عراق است و به همین دلیل ظرفیت‌های زیادی در راستای مبادله کالا و خدمات در قالب‌های مختلف به وجود آمده و این مهم نیازمند وجود مرزهای مشترک برای این ارتباط است.
دو بازارچه مرزی «سیف» در سقز و «سیرانبند» در بانه هم دیگر گذرگاه‌ها و معابر ارتباط بین اقلیم کردستان عراق و کشورمان هستند که هر دو طی یک دهه اخیر با چالش‌های جدی در مسیر این ارتباط مواجه بوده‌اند در سال ۸۴ بازارچه باشماق مریوان به‌عنوان مرز رسمی اعلام شد و از آن زمان تاکنون این مرز فعالیت داشته و بر اساس آمارهای اعلام‌شده از سوی مسئولان مربوطه هم‌اکنون باشماق بیشترین میزان مبادله کالای جمهوری اسلامی ایران با اقلیم کردستان عراق را به خود اختصاص داده است.
دو بازارچه مرزی «سیف» در سقز و «سیرانبند» در بانه هم دیگر گذرگاه‌ها و معابر ارتباط بین اقلیم کردستان عراق و کشورمان هستند که هر دو طی یک دهه اخیر با چالش‌های جدی در مسیر این ارتباط مواجه بوده‌اند و به همین دلیل به‌هیچ‌عنوان از ظرفیت‌های در اختیار آن‌ها استفاده‌نشده است.
وعده‌های عملی نشده مسئولان در خصوص مرز سیرانبند بانه
بازارچه سیف سقز سال‌هاست که بسته‌شده و سیرانبند بانه در بین مرز شدن و بازارچه ماندن نیز بلاتکلیف مانده است و به همین دلیل علیرغم تصویب آن از سوی جمهوری اسلامی ایران طرف عراقی حاضر به همکاری در این زمینه نیست و سال‌هاست که بخشی از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود در این منطقه در راستای افزایش مبادلات تجاری بین ایران و اقلیم کردستان عراق بدون استفاده باقیمانده است.
در سال ۹۰ وعده داده شد که تا پایان سال بازارچه سیرانبند بانه به‌صورت رسمی مرز می‌شود و با حضور و استقرار ادارات و سازمان‌های مسئول، تمامی امورات و رویه‌های گمرکی در آن استقرار پیداکرده و از این ظرفیت برای توسعه و تقویت مبادلات تجاری استفاده شود.
در جریان سفر استاندار وقت سلیمانیه عراق به استان کردستان و با برگزاری نشست‌های مختلف سال ۹۲ به‌عنوان زمان آغاز رسمی شدن مرز سیرانبند بانه اعلام شد ولی این وعده نیز جنبه عملیاتی به خود نگرفت و وعده استاندار کردستان و همتای عراقی وی نیز برای همیشه بایگانی شد.
راشد عذیری فرماندار بانه در سال ۹۴ در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اقدامات صورت گرفته در بازارچه سیرانبند این شهرستان، اظهار داشت: ساخت پایانه موقت در زمینی با زیربنای ۴۶۰ متر و با هزینه ۸۰۰ میلیون تومان و انجام عملیات فیبر نوری و برق‌کشی و فعالیت پرسنل گمرکی بخشی از اقدامات انجام‌شده در راستای ایجاد زیرساخت‌های تبدیل بازارچه سیرانبند به مرز رسمی بوده است.
امتناع دولت مرکزی عراق مهم‌ترین دلیل رسمی نشدن مرز سیرانبند
راشد عذیری امتناع دولت مرکزی عراق را اصلی‌ترین عامل در عدم تحقق مصوبه رسمی شدن مرز بانه دانست و گفت: با پیگیری‌های انجام‌شده دولت اقلیم کردستان عراق قول داده است که در آینده مجوز رسمی شدن این بازارچه را از دولت مرکزی عراق دریافت کند.
در همین حال و در همان زمان محسن بیگلری نماینده مردم شهرستان‌های سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار مهر گفته بود که پیگیر تعیین تکلیف مرز سیرانبند هستیم و به همین دلیل در اولین فرصت مرز سیرانبند رسمی می‌شود.
عبدالمحمد زاهدی استاندار سابق کردستان نیز در بهمن‌ماه سال ۹۳ در گفتگو با خبرنگار مهر وعده داده بود که تا پایان سال جاری مرز سیرانبند بانه از سوی طرف عراقی رسمی می‌شود و تمامی رویه‌های گمرکی در آن حاکم خواهد شد.
عذیری از فرمانداری بانه کنار رفت و زاهدی هم بعد از کردستان حتی از استانداری قزوین رفت و پنج سال هم از وعده‌ها آن‌ها گذشت ولی همچنان مرز سیرانبند بانه رسمی نشده است عذیری از فرمانداری بانه کنار رفت و زاهدی هم بعد از کردستان حتی از استانداری قزوین رفت و پنج سال هم از وعده‌ها آن‌ها گذشت ولی همچنان مرز سیرانبند بانه رسمی نشده است و وعده‌ها فقط کاغذی باقیمانده است.
بهمن مرادنیا استاندار فعلی کردستان از زمان حضور در کردستان نیز بارها در خصوص رسمی شدن مرز سیرانبند بانه اظهارنظر کرده و حتی سال گذشته و در جریان سفر به اقلیم کردستان عراق وعده داد که طرف عراقی در آینده‌ای نزدیک مرز سیرانبند را رسمی می‌کند ولی تمامی وعده‌های مرادنیا در نزدیک به سه سال اخیر هیچ‌کدام عملیاتی نشده است.
مرادنیا ۲۳ بهمن‌ماه سال ۹۷ در جمع مردم شهرستان بانه در اظهاراتی، افزود: امسال در راستای ساماندهی بازارچه سیرانبند بانه سالن انبار کالا و محوطه احداث‌شده که برای اجرای این طرح ۴۷ میلیارد ریال هزینه شده است.
استاندار کردستان با بیان اینکه بازگشایی بازارچه سیرانبند از خواسته‌های مردم بانه است، اضافه کرد: برای بازگشایی این بازارچه علاوه بر پیگیری‌های مختلف، نشستی در این خصوص با وزیر امور خارجه انجام و در آن بر مسافری کردن بازارچه سیرانبد بانه تأکید شده است.
وعده استاندار کردستان بعد از یک سال به نتیجه نرسید
مراد نیا افزود: وزیر امور خارجه دستور قطعی بازگشایی بازارچه سیرانبند بانه را صادر کرده که در هفته آینده دستورات لازم مبنی بر مقدمات بازگشایی آن انجام می‌شود.
از آخرین وعده استاندار کردستان نزدیک به یک سال می‌گذرد ولی همچنان مرز سیرانبند بانه از سوی طرف عراقی به‌عنوان یک مرز رسمی شناخته‌نشده است و کماکان تجار و بازرگانان این منطقه باید از طریق مرز باشماق مریوان فعالیت‌های تجاری خود را دنبال کنند.
تلاش‌های خبرنگار مهر برای کسب اطلاع از دیدگاه مسئولان اقلیم کردستان عراق حاکی است که مسئولان منطقه اقلیم رسمی شدن مرز سیرانبند بانه را پذیرفته‌اند و بر اساس قانون کشور عراق، این مهم باید از سوی دولت مرکزی تصویب شود تا اقلیم اجازه داشته باشد که مراودات رسمی تجاری را در این مرز داشته باشد.
بدون شک رسمی شدن مرز سیرانبند بانه به‌عنوان دومین مرز رسمی استان کردستان با منطقه اقلیم به دلیل شرایط خاص منطقه‌ای در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت ویژه‌ای است و حال که مسئولان از آمادگی زیرساخت‌های آن خبر می‌دهند بنابراین لازم است از ظرفیت‌های دیپلماسی به شکل بهتری استفاده‌شده و زمینه برای تحقق این مهم فراهم شود.
فراهم کردن بستری جدید برای مبادلات تجاری بین استان کردستان و اقلیم کردستان عراق می‌تواند ضمن کمک به افزایش صادرات کالا، فرصت‌های جدید شغلی را در یکی از مرزی‌ترین نقاط استان کردستان برای افراد ساکن در این منطقه فراهم کند و به همین دلیل انتظار می‌رود که مسئولان استان به‌جای وعده دادن‌های بی‌نتیجه، یک‌بار برای همیشه این مهم را به سرانجام برسانند.
