گفتگوی رایزن سابق بازرگانی ایران در ارمنستان|۲مزیت توافق قره‌باغ برای توسعه تجارت ایران با ارمنستان/احتمال حذف درآمد ترانزیتی ایران به آذربایجان
رایزن سابق بازرگانی ایران در ارمنستان درباره اثرات توافق اخیر قره باغ بر روابط تجاری و ترانزیتی ایران با ارمنستان و آذربایجان گفت: هر چند احتمال حذف درآمد ترانزیتی ایران به آذربایجان وجود دارد، ولی تجارت ایران با ارمنستان به دو دلیل قوت می گیرد.
محسن رحیمی رایزن سابق بازرگانی ایران در ارمنستان در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در خصوص توافق جدید ارمنستان و آذربایجان برای برقراری صلح بین دو کشور در قره باغ و تاثیر آن بر روابط اقتصادی و تجاری ایران با دو کشور اظهار داشت: بر اساس متن این توافق، قرار نیست ارمنستان بخشی از سرزمین خود را به آذربایجان واگذار کند.
وی ادامه داد: قره باغ منطقه ای است جدا از کشور ارمنستان که در دل آذربایجان است و نخجوان نیز بخشی از آذربایجان است که با این کشور فاصله داشته و در غرب ارمنستان واقع شده و دارای مرز مشترک با ایران و ترکیه و ارمنستان است. در اوایل دهه 90 و در جریان درگیریهایی نظامی پیش آمده بر سر منطقه قره باغ، ارمنستان توانست فاصله بین مرز خود و قره باغ، که جزو خاک کشور آذربایجان بود را به تصرف درآورد، علاوه بر این بخشهایی از خاک آذربایجان که در حد فاصل منطقه قره باغ و مرز مشترک ایران و آذربایجان بود، حتی بخش هایی از خاک آذربایجان در ورای منطقه قره باغ به تصرف ارمنستان درآمد.
رحیمی افزود: پس از این وقایع دو طرف مرزها و مسیرهای ترانزیتی خود را به روی همدیگر بستند و در این مدت دو بخش آذربایجان یعنی سرزمین اصلی آذربایجان و منطقه نخجوان از طریق خاک ایران با یکدیگر ارتباط داشتند و تردد بار و مسافر آذربایجان با استفاده از پایانه های مرزی جلفا (در مرز مشترک ایران و نخجوان) و بیله سوار و آستارا ( در مرز مشترک ایران و آذربایجان) و جاده واصله در خاک ایران میسر بود.
رایزن بازرگانی سابق ایران در ارمنستان خاطر نشان کرد: در درگیری های اخیر نیز کشور آذربایجان با حمله به مناطق متصرفه بخشهایی از آن را آزاد کرد و با برقرای توافق اخیر بناست دیگر مناطق اطراف قره باغ بدون جنگ و خون ریزی و با توافق طرفین تعیین تکلیف شوند.
رحیمی خاطرنشان کرد: کشور آذربایجان تعهد داده است که امکان دسترسی ارمنستان به منطقه قره باغ را جهت تردد بار و مسافر از طریق جاده لاچین فراهم کند ، متقابلاً طبق این توافق ارمنستان نیز متعهد شده است دسترسی کشور آذربایجان به نخجوان را جهت ترانزیت کالا و مسافر از خاک ارمنستان فراهم کند.
وی گفت: این امر از چند مسیر ممکن است که یکی از آنها جاده موجود در امتداد رود ارس در مرز مشترک ایران با ارمنستان است. این مسیر از زمان شوروی سابق وجود داشته و رابط آذربایجان و نخجوان بوده است. همچنین، در بخش شمالی تر و در مناطق مرکزی ارمنستان نیز یک مسیر وجود دارد که می توان از این طریق بین نخجوان و آذربایجان ارتباط برقرار کرد، اینکه گفته می شود اگر این توافق صورت گیرد روابط تجاری ایران و ارمنستان دچار مشکل می شود درست نیست.
رحیمی خاطر نشان کرد: بر اساس متن توافق نامه و آنچه نخست وزیر ارمنستان آقای باشینیان مطرح کرده است، قرار نیست ما مرز مشترک را از دست بدهیم بلکه بر اساس این توافق دو کشور مسیرهای ترانزیتی را به روی یکدیگر باز خواهند کرد، که در این صورت امکان ارتباط جلفا با ایروان از مسیر نخجوان برقرار خواهد شد که باعث صرفه جویی قابل توجهی در هزینه و زمان مبادلات تجاری بین ایران و ارمنستان خواهد شد.
وی در خصوص نگرانی ایران از این توافق گفت: پیش از این مسافر و یا کالایی که قرار بود بین دو بخش آذربایجان جا به جا شود باید از خاک ایران و مسیر جاده ای کشورمان استفاده می کرد، این موضوع باعث انتفاع ایران از درامدهای ترانزیتی حاصله شده بود. حال اگر این توافق اجرایی شود ممکن است این درآمد ترانزیتی از بین برود البته هنوز این اتفاق نیفتاده است. باید ببینیم درصورت اجرای این توافق اتباع آذربایجان و رانندگان خارجی که تاکنون از مسیر ایران برای دسترسی به دو بخش آذربایجان استفاده کرده اند با در نظر گرفتن هزینه ها و کیفیت مسیر کدام یک را ترجیح خواهند داد، استفاده از مسیر ترانزیتی ارمنستان یا ایران.
رایزن بازرگانی سابق ایران در ارمنستان در خصوص امتیازی که این توافق می‌تواند برای ایران داشته باشد نیز تاکید کرد: اگر این مسیر ترانزیتی بین دو کشور باز و به صورت کامل عملیاتی شود، مسیری که جلفا به ایروان را از طریق نخجوان وصل می کند باز خواهد شد و دسترسی ما به کشور ارمنستان هم از لحاظ زمانی و هم از لحاظ هزینه بسیار خوب خواهد شد.
وی تصریح کرد: این مسیر در زمان شوروی سابق باز بود ولی به دلیل اختلاف ارمنستان و آذربایجان مسدود شده و اگر پس از توافق این مسیر باز شود، می توانیم از ایران دو الی سه ساعته، خود را به ایروان برسانیم و نکته بعدی اینکه این جاده از کیفیت خوبی برخوردار است و هم مسیر ریلی دارد و هم جاده ای. بنابراین باز شدن این راه برای ایران بسیار خوب خواهد بود.
رحیمی گفت: در حال حاضر کامیون های ایران برای مبادلات تجاری با کشور ارمنستان باید حدود 10 ساعت از مسیرهای کوهستانی و سخت عبور کنند که در واقع به هیچ وجه از استانداردهای مسیرهای ترانزیتی برخوردار نیستند؛بنابراین با باز شدن این راه، هم زمان و هم هزینه حمل و نقل در این مسیر ترانزیتی کاهش می یابد.
رایزن سابق ایران در ارمنستان با اشاره به اینکه ایران تجارت خوبی با ایروان داشته و چهارمین شریک تجاری این کشور است، بیان کرد: در 9 ماهه ابتدایی سال میلادی جاری ایران سومین تامین‌کننده واردات ارمنستان بوده است. موضوع دیگری که وجود دارد این است که پس از این جنگ، دولت ارمنستان موضوع اعمال ممنوعیت بر واردات کالاهای ساخت ترکیه به این کشور را در دست بررسی دارد، امری که این با توجه به عملکرد ترکیه در جنگ اخیر می تواند با استقبال مردم و بخش خصوصی ارمنستان نیز مواجه شود. شرایط جدید می تواند فرصتی برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور و به فعلیت رساندن ظرفیت های بالقوه موجود قلمداد شود.
انتهای پیام/
