از تابستان بی‌برق تا زمستان بی‌گاز
همان طور که در فصل تابستان، افزایش مصرف برق بسیاری از شرکتها را دچار خاموشی کرد و به روند تولید آنها ضربه زد، در فصل زمستان نیز کشور با وجود داشتن ذخایر فراوان، توان استخراج گاز کافی برای مصرف داخلی خود را ندارد و به ناچار برخی از صنایع با قطع مصرف گاز مواجه خواهند شد و تولیدات آنان کاهش خواهد یافت.
مدیر سبد شرکت سبدگردان آسمان با بیان این مطلب در گفت و گو با پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) گفت: براین اساس، سهامداران شرکتها با ضرر ناشی از کاهش تولید و فروش رو به رو شده و درآمد کشور با کاهش مواجه میشود.
منصور اصغری افزود: در مجموع بیشتر شرکت های بورسی از افزایش نرخ کامودیتیها منتفع میشوند ولی باید در نظر داشت که در اقتصاد دولتی و کسری های پیاپی بودجه، احتمال افزایش نرخ حاملهای انرژی برای صنایع دور از انتظار نیست.
وی با بررسی بحران انرژی در اقتصاد جهانی گفت: کرونا ویروس از ابتدای شیوع خود نظام سلامت و اقتصاد را با بحرانهای بی‌شماری مواجه و سیستم عرضه و تقاضا را در جهان مختل کرده است. غافلگیری شیوع ویروس کرونا برای دنیا و سیستم اقتصادی آن به حدی بود که از ابتدای شیوع آن، دنیا با بحرانهای بسیار در حوزههای مختلف مواجه شده است.
این فعال بازار سرمایه تصریح کرد: از آنجا که ایران به عنوان تولیدکننده انرژی شناخته میشود، تورم حاصل از افزایش قیمت‌های انرژی و مواد شیمیایی، کمتر در سطح اقتصاد دیده میشود؛ براین اساس می‌توان گفت که مشکل اصلی اقتصاد کشور، تحریم و نبود سرمایهگذاری جدید در حوزه استخراج انرژی است.
بحران انرژی و کرونا
منصور اصغری افزود: حتی در شرایط کنونی که شیوع ویروس در سطح دنیا تا حد خوبی کنترل شده است، همچنان شاهد وقوع بحرانهای جدید، ناشی از غافلگیری دنیا در دوره ابتدایی همه گیری هستیم. یکی از بحرانهای کنونی که ارتباط مستقیمی با کرونا ویروس دارد، بحران انرژی در دنیا است.
وی تصریح کرد: با شیوع ویروس کرونا در اواخر سال ۲۰۱۹، نرخ انرژی در دنیا به شکل عجیبی با افت همراه شد، به طوری که استخراج انرژی حتی هزینههای جاری خود را پوشش نمیداد؛ به همین دلیل در دوره همهگیری ویروس، در حوزه استخراج انرژی سرمایهگذاری جدیدی انجام نشد. با کاهش همهگیری و برداشته شدن برخی از محدودیتها در سطح دنیا، تقاضا برای سوخت با افزایش چشمگیری همراه شد و عرضه کفاف پاسخگویی به این حجم از تقاضا را نداشت.
مدیر سبد شرکت سبدگردان آسمان افزود: شروع بحران سوخت با افزایش تقاضا و کاهش عرضه در گاز طبیعی آغاز شد. در سمت تقاضا کاهش ذخیره گاز کشورهای اروپایی در ابتدای سال ۲۰۲۱ و ورود تقاضای انباشته پس از کنترل پاندمی در سطح جهان، نیاز به گاز را در قاره اروپا و دنیا، بیش از پیش افزایش داد.
وی ادامه داد: از طرفی دیگر قوانین زیست محیطی شرکتها را به استفاده بیشتر از گاز طبیعی به عنوان سوخت و کاهش مصرف ذغال سنگ که آلایندگی بیشتری دارد وادار میکرد. در سمت عرضه اما به دلیل عدم سرمایهگذاری جدید، تولید گاز نروژ که یکی از مهمترین تامین‌کنندگان سوخت گازی اروپا است با کاهش قابل توجه همراه شد
اصغری گفت: همچنین روسیه به عنوان تامین کننده اصلی گاز اروپا به دلایل سیاسی، اقتصادی و افزایش تقاضا در کشورش، میزان گاز صادراتی خود به قاره اروپا را کاهش داد که این موضوع نیز تشدید کننده بحران گازی اروپا شد.
دومینوی بحران گاز در سراسر دنیا
این کارشناس بازارسرمایه بیان کرد: بحران گاز بعد از اروپا و ژاپن، سایر کشورهای دنیا را فرا گرفت و تقاضا را برای سایر سوختها , دومینو وار در سرتاسر دنیا افزایش داد. با افزایش قیمت گاز طبیعی، قیمت برق نیز که از گاز به عنوان سوخت استفاده می‌کند در بسیاری از کشورها از سقف تاریخی خود عبور کرد.
وی افزود: در چین بحران برق باعث افزایش استفاده از ژنراتور برق شده است که به موجب آن تقاضا برای گازوییل به شدت افزایش یافته و این کشور استفاده از گازوییل را برای کامیونها محدود کرده است.
اصغری اظهار کرد: با آغاز فصل سرما انتظار است که بحران انرژی تشدید شود و سطوح بالای قیمتی برای حاملهای انرژی حفظ شود. در این میان، پیشبینیها از افزایش قیمت جهانی نفت و رسیدن به محدوده ۱۰۰ دلار به ازای هر بشکه حکایت دارد.
افزایش قیمت نفت و گاز و رکود اقتصاد جهانی
مدیر سبد شرکت سبدگردان آسمان گفت: با افزایش قیمت نفت و گاز که پرمصرفترین سوختها در جهان هستند، اقتصاد جهانی که به تازگی از آثار شیوع کرونا خلاصی یافته بود، با تورم و رکود مواجه خواهد شد و سرعت رشد اقتصاد، کاهش مییابد.
وی بیان کرد: با افزایش نرخ انواع حاملهای انرژی و کمبود آن در سطح دنیا، به دلیل محدودیت مصرف انرژی از سوی دولت و یا عدم صرفه اقتصادی به دلیل افزایش هزینهها، بسیاری از شرکتها از تولیدات خود کاسته و موجب کاهش عرضه در بسیاری از محصولات شدهاند که خود باعث افزایش سطح قیمتی کامودیتیها و تورم در محصول نهایی میشود.
اصغری با اشاره به افزایش نرخ حامل های انرژی گفت: افزایش نرخ حاملهای انرژی، همچنین امنیت غذایی کره زمین را با تهدید مواجه کرده است؛ تولید بسیاری از محصولات کشاورزی وابسته به استفاده از کودهای شیمیایی است که مستقیم از گاز طبیعی یا زغال سنگ برای تولید آن استفاده میشود.
این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: در ماههای اخیر نرخ کود شیمیایی نسبت به ابتدای سال ۲۰۲۱ با افزایش بیش از ۲۰۰ درصد مواجه شده است که عاملی برای افزایش نرخ مواد غذایی است، همچنین با کاهش تولید محصولاتی که از کود شیمیایی استفاده میکنند؛ در ماههای آتی عرضه و تقاضای مواد غذایی نیز با اختلال مواجه می شود.
اصغری تصریح کرد: از منظر زیست محیطی و گرمایش کره زمین، هر چند در ابتدای سال ۲۰۲۱ نگرش به سمت استفاده کمتر از زغال سنگ بود و سطح تولید این ماده به پایینتر از سالهای قبل رسیده بود، اما با افزایش نرخ گاز و کمبود آن، بار دیگر استفاده از زغال سنگ افزایش یافت و استفاده از آن به بالاترین سطح سالهای اخیر خود رسید که به دلیل آلایندگی بیشتر، نگرانیهای زیست محیطی را در سطح جهان افزایش داده است.
*خبرنگار: لیلی شهیر
