کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه گواهی سپرده نفت خام نوعی دارایی ارزی به حساب میآید و سرمایهگذاران از این منظر منتفع میشوند، گفت: اینکه تسویه به صورت ریالی و بر اساس قیمت روز ارز است، ریسک سرمایهگذاران را پوشش میدهد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) به نقل از بورس انرژی ایران، علی بخشنده کارشناس بازار سرمایه درباره گواهی سپرده نفت خام تصریح کرد: قبلاً اگر کسی میخواست در شرکت ملی نفت خرید کند، باید احراز هویت میشد و لازم بود شرایط خاصی داشته باشد، در مرحله شناخت مشتریان بسیاری از افراد صلاحیت شان احراز نمیشد و رد میشدند. در حال حاضر در قالب ابزار گواهی سپرده کالایی نفتی هر شخص حقوقی بدون داشتن روابط خاصی میتواند به معاملات نفت خام و میعانات گازی کشور ورود کند.
او گفت: گواهی سپرده نوعی اوراق است، اما اگر کسی بخواهد کالای خود را به صورت فیزیکی تحویل بگیرد، امکان آن وجود دارد. قبلاً در اوراق سلف نفتی چیزی فروخته میشد که وجود خارجی نداشت. اما در گواهی سپرده به ازای فیزیکی محصول در انبار موجود است و به طور قطع این امر میتواند یکی از مزیتهای طرح مذکور نسبت به اوراق سلف نفتی باشد.
این کارشناس بازار سرمایه یادآوری کرد: امکاناتی مانند وثیقهسازی برای فاینانس، اخذ وام از بانکها و انجام معامله بر روی گواهیها در طرح جدید به وجود آمده است. در صورتی این ویژگیها اثربخش خواهد بود که این موضوع برای بانکها و نهادهای مالی دیگر به روشنی توضیح داده شود و ابعاد مسئله روشن شود. آموزشهای لازم در این زمینه باید داده شود و زیرساختها به وجود بیاید. یک سری اقدامات از طرف سازمان بورس و سازمان سپردهگذاری مرکزی در این زمینه انجام شده است. اما لازم است این امکانات برای سرمایهگذاران و بانکها بیش از پیش توضیح داده شود.
وی بیان کرد: از آنجا که معاملات بر اساس قیمت هر بشکه به دلار انجام میشود، گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی یک نوع دارایی ارزی به حساب میآید و سرمایهگذاران از این منظر منتفع خواهند شد. به عبارت دیگر، اینکه تسویه به صورت ریالی و بر اساس قیمت روز ارز است تا حدی ریسک سرمایه گذاران را پوشش میدهد.
به گفته وی، اینکه سررسیدها ۳۶ ماهه تعریف شده و در ۱۸ ماهه اول هزینه انبارداری اخذ نمیشود و در ۱۸ ماهه دوم مبلغ این هزینه اندک است، برای کسانی که میخواهند روی اوراق بهادار و نوسانات نرخ ارز کار کنند، میتواند جذابیت به وجود بیاورد. این امر میتواند برای کسانی که روی معاملات نفت کار میکنند، جذاب باشد.
کارشناس بازار سرمایه گفت: این داراییها بر اساس فرمولی مبتنی بر نفت برنت قیمتگذاری شدهاند که با نفت خام و میعانات گازی کشور کمی متفاوت هستند. اما این دو میتوانند هم راستا با یکدیگر باشند. افزایش یا کاهش در نفت برنت میتواند نشان دهنده جهت حرکتی قیمت نفت کشور باشد. بنابراین، در چارچوب گواهی سپرده نفت خام می توان به نوعی به کشف قیمت نیز پرداخت.
بنابراین گزارش در بسیاری از کشورها عرضه نفت خام و میعانات گازی در بورس انجام میشود. به تازگی چارچوبی تحت عنوان گواهی سپرده برای فروش نفت کشورمان در بستر بورس فراهم شده است. این روش به گفته بسیاری از کارشناسان مزیتهای زیادی خواهد داشت. از جمله این مزیتها، متنوع سازی روشهای فروش نفت و شفافیت بیشتر در این زمینه است. از سوی دیگر، در قالب این طرح، بازاریابی بهتری برای فروش نفت خواهیم داشت و بازار ثانویه ای برای معاملات ایجاد میشود.
میتوان از بستر بورس انرژی برای ابزارسازی استفاده کرد. منظور این است که با استفاده از یک بستر مالی به انتشار اوراق روی داراییهای فیزیکی شرکت ملی نفت پرداخت. در حال حاضر گواهی سپرده نفت خام را فقط اشخاص حقوقی میتوانند خریداری کنند و بازار معاملات ثانویه نیز دارد. یعنی لازم نیست که دارندگان این نوع گواهی فقط به دریافت فیزیکی کالا مبادرت کنند، بلکه به روشهای مختلف میتوانند روی این گواهی سپرده معامله انجام دهند.