۵ روش عمدهٔ تحقیق بازاریابی و استفاده از داده‌های بازار

 

انجام تحقیقات بازار یکی از موارد حیاتی است که در آغاز یک کسب‌وکار جدید به آن نیاز خواهید داشت. وقتی در حال استفاده از منابع مالی برای راه‌اندازی کسب‌وکار یا ساخت وبسایت هستید و به تبلیغات رو آورده‌اید، بازاریابی امری حیاتی و اساسی خواهد بود. در این شرایط، برنامه‌ریزی بازاریابی برای جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان فعلی از اهمیت بالایی برخوردار است.

با توجه به اینکه نیاز مشتریان شما مدام در حال تغییر است و سلیقه آن‌ها نیز در طول زمان متفاوت می‌شود، برنامه‌ریزی بازاریابی شما باید همواره به‌روز باشد تا از نیازهای آنان باخبر شوید و آن‌ها را بر طرف کنید. بنابراین، انجام تحقیقات بازاریابی به عنوان قدم اول برای ایجاد یک برنامه بازاریابی مناسب بسیار اهمیت دارد.

در حین برنامه‌ریزی برای انجام تحقیقات بازار، معمولا از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. انتخاب روش مناسب براساس نیازهای داده‌های موردنیاز و همچنین بودجه موجود برای تحقیقات انجام شده، می‌تواند برای کسب‌وکار شما تاثیرگذار باشد. در ادامه، به توضیحات بیشتری درباره این روش‌های اصلی تحقیقات بازار خواهیم پرداخت.

تحقیق بازاریابی چیست؟

در پاسخ به سوال تحقیقات بازاریابی چیست باید گفت که یک فرآیند مهم است که در آن باید به جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با بازار هدف بپردازید. این فرآیند برای موفقیت کسب و کار شما بسیار اساسی و ضروری قلمداد می‌شود. تحقیقات بازار شامل درک عمیق از رفتار مصرف‌کنندگان می‌شود. اطلاعاتی که از این تحقیقات به دست می‌آید به شما کمک می‌کند تا در ارائه خدمت بهتر به مشتریان و مخاطبان خود دقیق‌تر عمل کنید.

با اتمام فرآیند تحقیقات، قادر خواهید بود تا به شفافیت کامل در مورد بازار خود به فعالیت بپردازید و ارزش تجارت خود را بهتر تعیین کنید.

چگونه تحقیقات بازاریابی انجام دهیم؟

برای اینکه بتوانید به هدف خود در تحقیق بازاریابی برسید و برای برند و کسب‌وکار خود شیوه‌ای درست و دقیق تعریف کنید، باید از روش‌های اصلی و مهم این حوزه پیروی کنید. روش‌هایی که سال‌های زیادی از آن‌ها استفاده شده است و حالا با پیشرفت علم، این روش‌ها نیز به‌روز شده است.

با انجام تحقیقات بازاریابی، می‌توانید اطلاعات مهمی نیز در مورد کسب‌وکار خود، اندازه بازار کار خودتان و رقبا بدست آورید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا بهترین راهکارها را برای تجارت خود پیدا کنید.

شناخت پرسونای مخاطب و بازار هدف شما

پرسونای خریداران شما، یکی از مهم‌ترین مسائل در تحقیق بازاریابی است. شما باید از مشتریان خود یک شخصیت کامل بسازید و دقیقا آن را از نظر سن، شغل و علایق ترسیم کنید. باید فکر کنید قصد دارید یک انسان را تعریف کنید و تمامی ویژگی‌های آن، علایق و خصوصیاتش را بررسی کنید. اگر سؤالات به جزئیات ویژه‌تری بپردازد، نتایج بهتری خواهید گرفت. حتی می‌توانید چند شخصیت مختلف از آن‌ها ترسیم کنید تا نتایج بهتری داشته باشد. اما حتما به خصوصیات خاص هر یک از این شخصیت‌ها توجه کنید. این شخصیت‌ها به عنوان پرسونای خریداران شما شناخته می‌شوند. پس بسیار مهم قلمداد می‌شوند.

استفاده از پرسونای خریدار به شما کمک می‌کند تا مخاطبان هدف خود را شناسایی کنید. این مخاطبان هدف، بازار واقعی و بازار هدف شما را تشکیل می‌دهند. با دانستن ایده‌آل پرسونای خریدار و شناخت بازار هدف، می‌توانید به مرحله بعدی تحقیقات بازار پیش بروید.

با مشتری تعامل مثبت برقرار کنید

وقتی برای مخاطبان خود یک پرسونای درجه یک تهیه کردید، حالا وقت آن است که تعامل خود را با آن‌ها شروع کنید. بهتر است چند نمونه از آن‌ها انتخاب کنید و با تهیه یک پرسشنامه، هم ارتباط خود را با آن‌ها برقرار کنید و هم از نظرات آن‌ها مطلع شوید. برای این کار می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند نظرسنجی‌های آنلاین و یا حضوری استفاده کنید. با این روش نظرات مخاطبان را درباره خدمات و محصولات خود به دست آورده‌اید و در جهت بهتر شدن آن‌ها گام برداشته‌اید.

یکی از اصلی‌ترین و در عین حال مقرون‌ به‌ صرفه‌ترین راه‌هایی که می‌توانید به کمک آن از سلیقه و نظر مخاطبان خود مطلع شوید، استفاده از پیامک است. شما به کمک پنل پیامکی می‌‎توانید برای مشتری‌های خود پیامک‌های نظرسنجی و مسابقه را ارسال کنید و نظرات آن‌ها را به راحتی دریافت کنید. به این روش بازاریابی پیامکی می‌گویند.

نمونه متن پیامک:

مشتری گرامی
میزان رضایت مندی خود از محصول را با ما در میان بگذارید
۱-عالی ۲-متوسط ۳- خوب
گالری لباس سانا
لغو۱۱

البته ممکن است شما به تازگی کسب‌وکار خود را شروع کرده باشید و هنوز مشتری زیادی نداشته باشید که بتوانید از این طریق سلیقه آن‌ها را بشناسید. به همین دلیل در قدم اول می‌توانید از اطرافیان خود کمک بگیرید. افرادی را پیدا کنید که به پرسونای مخاطبان شما نزدیک هستند و از آن‌ها بخواهید به سوالات شما جواب بدهند.

روش دیگری که می‌توانید از آن با مشتری‌های خود تعامل کنید استفاده از شبکه‌های اجتماعی است. اگر شبکه‌های قوی‌ای دارید، به طور مستقیم با مشتری‌های خود ارتباط بگیرید و از آن‌ها برای پاسخ به نظرسنجی‌های خود دعوت کنید. شبکه‌های اجتماعی فضای صمیمی‌تری برای ارتباط با مخاطب هستند و می‌توانند بسیار کمک کننده باشند.

در کل باید بدانید هدف اصلی شما باید ارتباط بیشتر و موثرتر است. به همین دلیل از تمامی روش‌هایی که شما را در این مسیر همراهی می‌کنند و برای شما بازدهی بالایی دارند استفاده کنید. با این کار می‌توانید در مدت زمان کمتری نسبت به سایر برندها با مشتری‌ها ارتباط برقرار کنید و آن‌ها را با دقت بیشتری بشناسید.

بهترین روش برای رفع نیاز مشتریان را پیدا کنید

تا اینجای کار پرسونای مخاطب خود را شناسایی کرده‌اید و توانستید درباره نیاز آن‌ها اطلاعات کافی را به دست بیاورید و نیازهای آن‌ها را بدانید. حالا باید بدانید که چگونه می‌توان نیازهای مشتری را به بهترین شکل ممکن رفع کرد. این مرحله از تحقیق بازاریابی نسبت به سایر روش‌ها آسان‌تر است. با توجه به اطلاعاتی که تاکنون به دست آورده‌اید، باید ببینید چگونه می‌توانید نیاز مشتریان خود را برطرف کنید و کالا و خدمات خود را به دست آن‌ها برسانید. در این بخش باید به برندینگ کالا و خدمات خود بسیار توجه کنید. زیرا این کار نشان‌دهنده هویت و شخصیت برند شماست و می‌تواند در کوتاه مدت تاثیر زیادی روی مخاطبان شما بگذارد. شما می‌توانید از طریق شبکه‌های اجتماعی و یا بازاریابی پیامکی با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید و از این طریق نیازهای آن‌ها را رفع کنید.

به مرور با افزایش فعالیت خود، خواهید فهمید کدام روش برای مشتری‌های شما کارآمد است و از کدام کانال بیشترین خرید را خواهند داشت و یا کدام راه ارتباطی شما برایشان مفید است.

رقیب‌های خود را بشناسید

یکی از کارهای بسیار مهمی که باید در تحقیق بازاریابی به سراغش بروید، تحقیق رقیب‌های اصلی شماست. برای اینکه بتوانید این کار را با موفقیت انجام دهید، باید خود را در چند دسته اصلی شغلی قرار دهید. برای مثال باید تعیین کنید کسب‌وکار شما در چه حوزه‌ای است و رقیب‌ها و همکاران اصلی خود در این دسته را پیدا کنید. سپس باید سعی کنید گزارش‌ها و اطلاعات مربوط به این دسته را پیدا کنید و ببینید چالش‌ها و موفقیت‌های این دسته چه بوده است و چطور باید از آن‌ها استفاده کنید. با این کار شما می‌توانید بازار خود را به خوبی شناسایی کنید و فرصت‌ها و تهدیدهای آن را به دقت بشناسید.

وقتی چالش‌های بازار خود را شناسایی کنید، می‌توانید ببینید رقبای شما چگونه از آن‌ها عبور کردند و یا این چالش‌ها چگونه کسب‌وکار آن‌ها را از بین برده است. سپس می‌توانید از تجربه‌های آن‌ها برای عبور از چالش‌ها استفاده کنید.

شروع به کار کنید

حالا که محصول خود را براساس نیاز و علاقه مشتری تولید کرده‌اید، می‌توانید آن را به مرحله آزمایش برسانید. در این مسیر بهتر است چالش‌هایی که تاکنون به آن‌ها فکر نکرده بودید را بررسی کنید و در صورت بروز، راه‌حل‌هایی برایشان در نظر بگیرید.

اگر فروشگاه آنلاین و یا حضوری دارید، محصول خود را در معرض دید مشتری‌ها بگذارید. آن را دقیقا برای مشتری شرح دهید تا بداند دقیقا این محصول به چه کاری می‌آید. سپس آن را به دقت بازاریابی کنید و با روش‌های مخصوصی که برای تبلیغات خود دارید، محصول یا خدمت خود را تبلیغ کنید. با این کار می‌توانید ببینید تحقیقات و هدف گذاری‌های شما تا به اینجای کار چقدر مفید بوده است و چقدر مراحل را به درستی طی کرده‌اید.

تا به اینجای کار شما تحقیقات بازاریابی اولیه برند و کسب‌وکار خود را انجام داده‌اید و شناخت خوبی از مخاطبان و رقبای خود پیدا کرده‌اید. اما شما برای داشتن یک بازاریابی حرفه‌ای باید با تحقیقات ثانویه نیز آشنا شوید و از آن برای ادامه فعالیت خود استفاده کنید.

تحقیقات بازاریابی اولیه و ثانویه چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟

برای اینکه بتوانید بازاریابی حرفه‌ای‌تری داشته باشید باید با هر دو روش بازاریابی آشنا باشید. بیایید به طور خلاصه این دو مرحله را با هم مقایسه کنیم.

تحقیق اولیه بازاریابی

تحقیقات اولیه به طور مستقیم به تحلیل و شناخت مشتری‌های شما می‌انجامد. شما در این مرحله درگیر شناخت برند خود، مشتری‌ها و رقبایتان هستید. به همین دلیل متدهایی که در این روش استفاده می‌کنید نیز بیشتر به صورت جمع‌آوری اطلاعات و نظرسنجی است. زیرا این متدها دقیقا برای شناخت و جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌شوند. به همین دلیل این مرحله بیشتر به تعیین پرسونای مخاطب شما و نیازهای آن اشاره دارد. همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم برای پیشبرد اهداف این روش باید از نظرسنجی‌های مختلف و مصاحبه‌های جذاب استفاده کنیم تا بتوانیم اطلاعات مورد نیاز خود را تکمیل کنیم.

تحقیق ثانویه بازاریابی

اگر بخواهید از منابع دیگری برای تحقیقات بازاریابی خود استفاده کنید، در اصل از تحقیقات ثانویه استفاده کرده‌اید. در مرحله قبل شما با طرح سوال‌هایی به کمک روش‌های مختلف مانند بازاریابی پیامکی و ارسال اس ام اس و یا استفاده از شبکه‌های اجتماعی، به طور مستقیم رفتار مخاطبان خود را بررسی کردید. اما در این روش باید به سراغ منابع عمومی که در حوزه کسب‌وکار شما اطلاعاتی را ارائه داده‌اند مراجعه کنید و از آن‌ها کمک بگیرید. سایت‌های رقبا، تحلیل‌های کسب‌وکار به‌روز و دقیق و همچنین آمارهایی که توسط تیم‌های دیجیتال مارکتینگ ارائه می‌شوند، می‌توانند به شما در این مسیر کمک کنند.

باتوجه به توضیحات مطرح شده می‌توان گفت

قبل از شروع بازاریابی خود حتما باید روش‌های تحلیل و بررسی کسب و کار را بشناسید و بر اساس آن‌ها در ابتدا بتوانید مخاطب و نیازهایش را مورد بررسی قرار دهید و سپس محصول خود را به شکل درستی به بازار عرضه کنید. در روش تحقیق بازاریابی شما می‌توانید با روش‌هایی علمی که پیش از این توسط کسب‌وکارهای مختلفی استفاده شده است و نتایج خوبی داشته، ابزارهای مهم ورود به بازار را شناسایی کنید و براساس آن کسب و کار و سازمان خود را گسترش دهید.