مهمترین دلیل ناترازی نظام بانکی عدم اختیارات کافی بانک مرکزی است
به گزارش خبرنگار ایبنا؛ ولی اله سیف؛ رئیس کل اسبق بانک مرکزی در سی و چهارمین همایش بانکداری اسلامی درباره استانداردسازی نظام بانکی کشور گفت: نظام بانکی ایران دارای ناترازی است و بخشهای مختلف، استدلالهای متنوعی برای این موضوع ارائه میکنند.
وی ادامه داد: سیاستهای اقتصادی و رفتارهای نادرست دولتهای گذشته در ابعاد مختلف از جمله عواملی است که باعث بروز نارسایی و عدم تعادل در نظام بانکی شده است.
سیف افزود: یکی از مشکلات اساسی نظام بانکی در ساختار سهامداری است یعنی تمرکز سهامداری در دست یک یا دو نفر باعث ایجاد انحراف شده است و مشکل بعدی مدیریت غیرحرفهای است که از سهامداری غیر اصولی ایجاد میشود. ساختار سهامداری خصوصی، خصولتی و غیردولتی هر کدام مسیرخود را دارند و بانک مرکزی با مشکلات آنها آشناست.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی اظهار داشت: به علت فقدان نظام حرفهای و حسابرسی با مشکلاتی مواجه هستیم و ریشه اصلی انحرافات و عدم تعادل و وجود ناترازیها به حسابرسی و گزارشهای صورتهای مالی مربوط میشود. به عنوان مثال به راحتی در نظام بانکی سود موهومی ایجاد میشود که دولت و سهامدار ذی نفع هستند. همچنین باید نظارت بانک مرکزی بر بانکها با جدیت دنبال شود؛ بنابراین بخش نظارتی باید بیش از پیش تقویت شود.
سیف معتقد است: از جمله اقداماتی که باید برای اصلاح شرایط انجام شود، تصحیح سیاست گذاریهای پولی و مالی دولت شامل تغییر رفتار دولت با بانکها، اصلاح نظام نظارت بانک مرکزی بر بانکها، اصلاح نظام حسابرسی شامل استقلال، کیفیت و نظارت بر عملکرد، اصلاح ساختار نظام سهامداری بانکها شامل استقرار مدیریت حرفهای و مستقل، متعادل سازی کسب و کار بانکها شامل پاکسازی ترازنامه و تعادل دارایی و بدهی، تعادل درآمد و هزینه و جریان نقد ورودی و خروجی است.
وی تصریح کرد: قانون جدید بانک مرکزی در مادههای ۲۷ تا ۳۴ به اختیارات بانک مرکزی برای ساماندهی، اصلاح و گزیر پرداخته است. این قانون نقاط قوت بسیاری دارد، اما کاستیهایی نیز دارد که شامل فرایند طولانی تصمیم گیری، ضرورت تصویب هیات عالی با وجود تعارض منافع و اهداف، طولانی تر شدن دوره تخلف و ایجاد هزینه های بیشتر میشود.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی اظهار داشت: وقتی بانک مرکزی به نتیجه ای می رسد که باید جلوی فعالیت یک بانک گرفته شود، اگر فرایند این کار طولانی شود، مشکلات و ناترازی ها بیشتر میشود. مهمترین عدم تعادلها و ناترازیها، عدم اختیارات کافی و فرایندهای پیچیده در مرحله اقدام است.
استقلال بانک مرکزی را نباید به بازی گرفت
در ادامه این همایش، رئیس کل اسبق بانک مرکزی در میزگرد تخصصی “گستره عملیات و خدمات بانکی” با اشاره به اینکه به دلیل افزایش سریع تورم و کاهش قدرت خرید به سپرده گذار اجحاف و فقط گیرنده تسهیلات منتفع می شود، گفت: این اتفاق در بلندمدت باعث افزایش شکاف طبقاتی می شود.
وی افزود: چنین وضعیتی در ادامه دهها سال قابل قبول نیست، بحث استقلال بانک مرکزی را نباید به بازی گرفت و بانک مرکزی استقلال لازم و ابزار و اختیارات مورد نیاز را ندارد.
سیف ادامه داد: ما نهاد مسئول برای تبعات بلندمدت نسبت به تصمیمات نداریم و مسئولیتها نهایتا چهارساله است. گاهی تصمیماتی گرفته می شود که در کوتاه مدت سختی هایی را ایجاد می کند ولی در بلند مدت باعث ثبات می شود و ما در بلند مدت همچین نهادی را نداریم.
رییس کل اسبق بانک مرکزی گفت: پس منافع ملی کشور را چه کسی باید پاسداری کند؟ ترکیب هیئت عالی ما این استقلال را به بانک مرکزی نمی دهد. بانک مرکزی در مورد برخورد با بانک های نامناسب هم نمی تواند مستقل عمل کند.
وی در پایان اظهار داشت: تا زمانی که واقعیت صورت های مالی را کشف نکنیم، اظهار خوش بینی فایده ای ندارد و شرایط بدتر می شود.