ماجرای بسته شدن حساب بانکی تجار ایرانی در چین

البته ماجرای کج خلقی‌های چینی‌ها با ایرانی‌ها، مسبوق به سابقه است؛ چند ماه پیش بود که تغییر در رویه سیاست‌گذاران اقتصادی این کشور موجب شد تا برخی از اعضای اتاق بازرگانی گلایه‌های خود را به گوش وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی برسانند و از آنها استمداد بخواهند. بعد از آن بود که ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی نوید داد که در جریان سفر به پکن این موضوع را پیگیری خواهد کرد.

رییس کل بانک مرکزی در ٢۶ شهریورماه سال جاری اعلام کرد که« اگرچه طرف چینی علاقه‌مند به افتتاح حساب برای ایرانیان است اما بانک‌های چینی به‌دلیل ابهاماتی که در سند برجام داشتند، معذوریت‌هایی داشتند که قرار است در این سفر با ارایه توضیحاتی به چینی‌ها این ابهامات را رفع کنیم و با حمایت بانک (CBRC) چین بتوانیم شرایط بهتری ایجاد کنیم. در حال حاضر بحران برطرف شده است اما انتظار شرایط بهتری داریم بطوری که ایرانیان بتوانند با آرامش فعالیت‌های بانکی خود را ادامه دهند. »

 

قولی که اجرایی نشد

هر چند که به نظر می‌رسید ماجرای مشکلات تجار ایران با این وعده رییس کل بانک مرکزی ختم به خیر شده باشد اما با گذشت چند ماه از روزی که رییس کل بانک مرکزی حضورش در چین را سرآغاز ختم شدن این ماجرا دانسته بود بار دیگر موضوع مسدود شدن حساب برخی تجار ایرانی از سوی چینی‌ها در راس گلایه‌های اعضای اتاق بازرگانی قرار گرفت. در این زمان بود که حمید حسینی عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی یک بار دیگر اعلام کرد که «بانک‌های چینی از ارسال پول به ایران امتناع می‌کنند.»بررسی‌های اعتماد نشان می‌دهد که بهانه‌های بانک‌های چینی تحریم‌های ایران نیست، بلکه می‌پرسند شرکت‌هایی که در ایران پول را دریافت می‌کنند چه هویتی دارند؟ وابسته به چه نهادی هستند؟ آیا در لیست تحریم‌ها قرار دارند یا خیر ؟

اعضای اتاق بازرگانی در حالی از ادامه کج‌خلقی‌های بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران خبر می‌دهند که حجم مراودات ایران و چین به ۵/٣٠ میلیارد دلار می‌رسد و نمی‌توان از این حجم مبادلات تجاری دوسویه به راحتی

گذشت؛ موضوعی که ظاهرا بنا به اعتقاد مسعود خوانساری رییس اتاق بازرگانی تهران به دیپلماسی ایران در مراوده با این شریک قدیمی بازمی‌گردد و معتقد است: «ایران باید دیپلماسی فعال‌تری در این زمینه داشته باشد.»

 

تا دو ماه دیگر مشکلات حل می‌شود

در همین حال مجید رضا حریری، نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت‌وگو با « اعتماد» خوشبینانه‌تر از سایر اعضای اتاق به این ماجرا می‌نگرد و معتقد است که «سنگ اندازی در مراودات بانکی بین ایران و سایر کشورهای دنیا موضوع جدیدی نیست و این موضوع مشکلی است که تجار و بازرگانان ایرانی در تمام دنیا با آن دست به گریبان هستند. این یک واقعیت است که ما در چرخه اقتصاد بین‌الملل با مشکلاتی در سیستم بانکی مواجه هستیم. اتفاقا چین تنها کشوری است که با وجود سخت‌گیری‌های غربی و امریکایی در خصوص مراوده با ایران تاکنون روابط بانکی و اقتصادی خوبی با ایران داردو حتی چهار بانک چینی با سیستم بانکی ایران در ارتباط هستند.»

وی ادامه می‌دهد: « از اردیبهشت ماه امسال و در جریان سخت‌گیری‌های که FATF برای بانک‌های چینی انجام داد از این کشور خواست تا بر روی مبادلات بانکی حساب‌های ایرانیان درچین دقت بیشتری اعمال کند، موضوعی که موجب شد تا گردش مالی برخی ایرانی‌ها که با ویزای توریستی یا دانشجویی در چین حضور داشتند مورد توجه بیشتر قرار گیرد و شبهه تجارت به جای سیاحت یا تدریس به ذهن متبادر شود. این امر موجب شد تا بر اساس سخت‌گیری‌های FATF مراودات بانکی با ایرانی‌ها دچار برخی اختلال‌ها شود که البته این روال در سایر کشورها هم انجام می‌شود. »

حریری با اشاره به پیگیری‌هایی که از سوی اتاق ایران و چین با وزارت اقتصاد، رییس کل بانک مرکزی و سفارت چین در ایران و سفارت ایران در پکن انجام شد، می‌گوید: « در نهایت با همه پیگیری‌ها و مذاکرات انجام شده مقام مسوول در سفارت چین اعلام کرد که مشکلات پیش آمده بعد از ابلاغ دستور‌العمل به بانک‌های چینی برطرف خواهد شد. اما این روال تا اجرایی شدن سراسری حداقل یکی دو ماه به طول خواهد انجامید.» نایب‌رییس اتاق ایران و چین تاکید می‌کند: «چین در حال حاضر همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است و بیشترین حجم مبادلات تجاری با ایران را دارد و حتی در ماه گذشته قرارداد فاینانس٢ میلیارد دلاری خط راه آهن تهران– مشهد را امضا کرده و دولت چین مقرر کرده است که حجم فاینانس پروژه‌های ایرانی را به ٢۵ میلیارد دلار می‌رساند. »

حریری که مخالف رسانه‌ای شدن موضوع برخی سنگ اندازی‌ها در مراوده برخی بانک‌های چینی با برخی تجار ایرانی است، می‌گوید: «بهتر است دوستان اتاق بازرگانی به جای رسانه‌ای کردن چنین مسائلی، این موضوع را از طریق مذاکره با مقام‌های مسوول رفع و رجوع کرده و به تسهیل در این روال کمک می‌کردند. در حال حاضرمیزان مراودات ایران و چین در یازده ماهه ٢٠١٧ نسبت به یازده ماهه ٢٠١۶ رشد٢٠ درصدی را نشان می‌دهد که این خود مبین تداوم همکاری‌های دو کشور است. »

 

حساب هیچ تاجری به مشکل نخورده است

مسعود دانشمند، دیگر عضو اتاق بازرگانی نیز تاکید می‌کند که «حساب هیچ یک از تجار و بازرگانان ایرانی مسدود نشده و هیچ مشکلی در مراودات بانکی ایران و چین به وجود نیامده است. تنها حساب دانشجویان ایرانی که به غیر از مبالغ ثابت دانشجویی مبالغ دیگری در حساب‌های بانکی شان واریز شده است از سوی بانک‌های چینی مورد بازخواست و بررسی قرار گرفته است.»

وی با تاکید بر اینکه فعالیت دانشجویی در همه دنیا مشخص است، می‌گوید: «مفهوم فعالیت بانکی دانشجویی یعنی اینکه مبلغ مشخصی برای خرج و دخل ماهانه دانشجویی به حساب فرد دانشجو وارد شود اما برخی دانشجویان ایرانی که در حساب بانکی‌شان مبالغ بانکی هنگفتی رد وبدل شده مورد بازخواست از سوی دولت چین قرار گرفته‌اند و این دانشجویان باید اعلام کنند که این مبالغ به چه منظور و از چه کانالی وارد حساب بانکی آنها شده است.»

دانشمند تاکید می‌کند: «اگر دانشجویان ایرانی که به غیر از فعالیت دانشجویی فعالیت بازرگانی انجام داده باشند طبق قانون چین و البته قانون بانکی همه کشورهای جهان باید مالیات تجارت خود را به دولت چین پرداخت کنند و بعد از تسویه حساب مالیاتی مجددا حساب بانکی آنها باز خواهد شد.»

این فعال بازرگانی در همین حال از دخالت وزارت امور خارجه برای رفع مشکل دانشجویان ایرانی که به این دلیل حساب آنها مسدود شده است خبر داده و می‌افزاید: «وزارت امور خارجه به طور کامل در جریان رویه حاکم بر حساب بانکی دانشجویان ایرانی در چین است و به زودی حساب دانشجویان ایرانی در چین باز خواهد شد. قطعا اگر چنین فعالیتی در ایران یا سایر کشورهای جهان هم صورت گیرد دولت آن کشور همین برخورد را خواهد کرد و نمی‌توان از این بابت از دولت چین گلایه کرد.» دانشمند مجددا تاکید می‌کند: «تاکنون حساب هیچ یک از تجار و بازرگانان ایرانی در چین مسدود نشده و خللی در روابط تجاری ایران و چین به دلیل چنین مشکلی روی نداده است.»

 

خللی در روابط اقتصادی ایران و چین ایجاد نمی شود

  بانک‌های چینی علت اصلی انسداد حساب‌های شرکت‌ها و تجار ایرانی را اجرای قواعد مرتبط با پولشویی و تامین مالی تروریست عنوان می‌کنند که در این رابطه پیگیری‌ها در حال انجام است.

 

ایران باید دیپلماسی فعال‌تری در این زمینه داشته باشد

   بر اساس سخت‌گیری‌های FATF  مراودات بانکی با ایرانی‌ها دچار برخی اختلال‌ها شده که البته این روال در سایر کشورها هم انجام می‌شود.

 تاکنون حساب هیچ یک از تجار و بازرگانان ایرانی در چین مسدود نشده و خللی در روابط تجاری ایران و چین به دلیل چنین مشکلی روی نداده است.