با افزایش قیمت خوراکی و اقلام پرمصرف در ایران، در عهد مظفرالدین شاه، برای اولین بار اقدامات ویژه از سوی دولت برای مقابله با این روند تدارک دیده شد .
سابقه بلوای نان در عند ناصری که به اعدام کلانتر بانفوذ تهران انجامید ، زنگ خطری بود برای دربار قاجار که باید کم کم تن می داد به خروج از شیوه سنتی و بسته اداره کشور و در نظر گرفتن مصالح مردم در اداره کشور .
مظفرالدین شاه ۱۰ سالی بر ایران حکومت کرد، دوره حکومت وی از مهمترین دوره های تریخی ایران است چرا که از پس ۵۰ سال اقتدار مطلق پدرس روی کار آمد و تن به امضاض فرماان مشروطیت داد .
بررسی ها نشان می دهد همزمان با تغییرات سیاسی که جامعه ایران را درگیر خود می کرد، موضوع اقتصاد نیز برای مردمان اهمیت می یافت .
در شرایطی که خبری از کالای سرمایه ای نبود و مردم با حداقل امکانات و در ساده ترین شکل زندگی می گذراندند، این مواد غذایی بود که تورم را پذیرا می شد .
تنزل ارزش پول از یک سو و سودجویی قدرتمداران، شاهزادگان و نزدیکان ردبار از سوی دیگر مهمترین دلیل ترقی قیمت اجناس و ملزومات زندگی در این دوره بوده است.
سال ۱۲۷۷ خورشیدی دربار مظفرالدین شاه با هدف پیشگیری و مقابله با رشد قیمت ها در بازار نسبت به اعلان قیمت اقلام پرمصرف زندگی اقدام کرده و با انتشار آگهی و نصب آن رد کوچه و بازار ، در صدد بر می آید تورم رخ داده در این حوزه را دستوری کنترل کند .
صورت اعلان حکومت تهران برای نرخ در ماه ربیع الثانی ۱۳۱۶ هجری قمری برابر با ۱۲۷۷ هجری خورشیدی به این شرح است:
” چون عمل نان و گوشت و ترتیب تنزل نرخ آن از اعمال مهمه است و متدرجا با تدابیر صحیحه باید دست به این کار زد و نیت مقدی همایونی در رفاه حال رعایا و برایا بر همه واضح است، به محض این که بدانند ، حکومت جلیله جدا در اجرای مقاصد علیه ، حاضر است و خودداری ندارد. عجالتا برای آسایش عموم و نرخ نان و گوشت و تره بار و میوه جات که در نهایت گرانی و اغتشاش بود، قدغن نمودند از قرار تفصیل ذیل بفروشند تا انشالله تعالی در باب تنزل قیمت نان و گوشت به زودی قرار دولتی داده شود .
نان : به سنگ یک من ۲۷ پول
گوشت : به سنگ تمام ده سیر ۱۸ پول
پنیر اعلا : یک سیر ۴ پول ، وسط سه پول
بانجان تازه اعلا : ۲ عدد یک پول ، وسط ۴ عدد یک پول
هندوانه اعلا : یک من تبریز ۸ پول ، وسط ۶ پول
گلابی اعلا: ده سیر ۸ پول ، وسط ۶ پول
شلیل اعلا : ده سیر ۳ پول ، وسط ۲ پول
خیار تازه اعلا : دو دانه یک پول ، وسط چهار عدد یک پول
طالبی و خربزه اعلا : یک من تبریز ۱۲ پول ، وسط ۹ پول
سیب اعلا : ۱۰ سیر ، ۸ پول
تخم مرغ: یک دانه یک پول
ماست : ۱۰ سیر ، ۸ پول
سیب زمینی : ۱۰ سیر ، ۶ پول
به تمام کسبه شهر اعلان می شود که چون حضرت احدیت جل شانه ، یه پیغمبر خود صل اله علیه و اله وسلم وعده صریح می دهد تا مردم یه یکدیگر ترحم ننمایند ماهم به آنها ترحم نخواهیم کرد، پس وقتی کسبه بنای بی انصافی را بگذارند ، البته از طرف اعلی حضرت همایونی که سایه خداست و امنای دولت روزافزون، در حق آنها اغماض و عفو نخواهد شد . بهتر این است که از روی انصاف این اجناس را از رعیت بخرند و به قسمی که نوشته شده بفروشند . نه رعیت را مقبون کنند و نه کلاه سکنه را بردارند . البته رحمت الهی شامل حال آنها شده و مورد الطاف اعلی حضرت شاهنشاهی ارواح العالمین فداه باشند و آن کس که تجاوز نماید مورد سیاست و تبیه سخت خواهد شد .
این اعلان به امضای حکومت جلیله دارالخلافه طهران رسیده است.
در کتاب اقتصاد موجه تاکید شده هر قران برابر با ۲۰ شاهی، ۵ عباسی یا چهل پول بوده است .
اتفاقا در این دوره دستمزد کارگران ساده غیر ماهر و قالیبافان که بخش مهمی از جمعیت ایران را تشکیل می دادند روزانه حدود یک قران تا یک قران ۲ شاهی در روز و بین ۲۵ تا ۳۰ قران در ماه بود.
به این ترتیب با قیمت های اعلامی روشن می شود برامردن از عهده مخارج خورد و خوراک برای خانواده ایرانی که در صد و بیست سال قبل زندگی می کرد، چندان دشوار نبوده است.