نشست «دگردیسی اقتصاد سنتی» با حضور محمود کریمی، مدیرعامل سابق کارخانه نوآوری هم‌آوا، مسعود طباطبایی، نایب رئیس هیات مدیره و مدیر ارشد اجرایی علی بابا، شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ و رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران، پنجشنبه ۲۲ آذر در دوازدهمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری و نوآوری در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
طباطبایی در این نشست عنوان کرد: «اکنون سرویس‌هایی از سوی بانک‌ها ارائه شده که به راحتی بدون مراجعه حضوری به بانک می‌توان کار خود را انجام داد. حتی می‌توان گفت تمامی سرویس‌های بانک، آنلاین شده است و تراکنش‌ها به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.»
او توضیح داد: «اکنون بالغ بر ۵۰۰ نفر در سامانه علی بابا مشغول به کار هستند. این دگردیسی می‌تواند مبارک باشد، ولی باید روش‌های جدید در حوزه آنلاین و سرمایه‌گذاری برای آنها شکل بگیرد.»
مدیر ارشد اجرایی علی بابا ادامه داد: «در گذشته یک میلیون نفر در بریتانیا در معدن ذغال سنگ کار می‌کردند که بعدها به ۷ هزار نفر رسید. همین اتفاق در صنعت تولید کشورهای پیشرفته به وجود آمده و به سمت سرویس‌دهی بیشتر رفته اند.»
دیدگاه‌های نوآورانه مشتری‌های جدید را بهره‌ور می‌کند
زرنوخی صحبت‌های طباطبایی را کامل‌تر کرد و گفت: «در سال ۹۴ رزرواسیون بلیط آنلاین دو درصد انجام می‌شده که اکنون به ۵۵ درصد رسیده است. این اتفاق بزرگی در دگردیسی اقتصاد سنتی است.»
او در ادامه گفت: «شرکت فناپ هلدینگی است که در بین ۱۰۰ شرکت برتر با رشد خوبی بالا آمده است. هیچ استارت‌آپ موفقی به دنبال مجوز نرفته است. ولی توانسته خودش را به جایگاه خوبی برساند.»
مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران با بیان اینکه متاسفانه ساختارهای حاکمیتی ما با هم مشابه نیستند، گفت: «حتما نیازی نیست استارت‌آپی را راه اندازی کنیم. می‌توانیم در حوزه کاری خودمان، شغلمان را بهره‌ور کنیم و به نتایج خوبی برسیم.»
جوانمردی ضمن تایید صحبت‌های زرنوخی گفت: «با ظرفیت‌هایی که در بازار وجود دارد، می‌توان با دیدگاه‌های نوآورانه، مشتری‌های جدید را بهره‌ور کرد و به خدمات جدید دست یافت. در این عرصه نباید فریب مفهوم فناوری را خورد. آن چیزی که باعث تغییر و تحولات می‌شود، ذات فناوری نیست. نوع نگاه به مدل کسب‌وکار، کیفیت سرویس و انتظار مشتریان اهمیت دارد.»
او اضافه کرد: «بعضی از ترندها جهانی است و موجی که از سوی آنها می‌آید، همه را درگیر می‌کند. ولی هر کس در هر جایگاهی که قرار دارد باید ارزش خود را بسنجد و تغییر و تحول را در صنعتش ایجاد کند.»
مدیرعامل هلدینگ فناپ توضیح داد: «چالشی که با سابقان اقتصاد داریم این است که آنها پذیرای مدل‌های جدید اقتصادی نیستند. در حالیکه در این چرخه، ظرفیت‌های سنتی و جدید با هم زنحیره ارزش را شکل می‌دهند. انتظار مشتری و بازار هیچوقت متوقف نمی‌ماند و اگر درگیر موقعیت تجاری خود شویم شکست می‌خوریم. در این راستا باید جدی‌تر به مدل‌های همکاری توجه شود.»
به‌روز شدن دانایی و شفافیت، دو اصل دگردیسی اقتصاد سنتی
طباطبایی ضمن اشاره به تغییراتی که در حوزه مدل‌های کسبوکاری در دنیا اتفاق افتاده است، گفت: «تغییر قطعا در طول زمان اتفاق می‌افتد و هرچه تجربه ما از فضای کسب‌وکار بیشتر شود، تغییرات بهتری هم شکل می‌گیرد.کشورهای دیگر در این زمینه زودتر از ما شروع کرده اند. ولی نگاه من این است که مسیر آنها را می‌توان زودتر پیش برد. چراکه در این دهکده جهانی سرعت در تغییرات هم بیشتر شده است.»
او در ادامه گفت: «اگر استارت‌آپ‌های ما از کشورهای دیگر تقلید می‌کنند، صرفا بد نیست. چراکه با تقلید هم می‌توان در شروع به موفقیت رسید. در بحث مجوز موانع زیادی بر سر راه استارت‌آپ‌ها وجود دارد. به همین دلیل بسیاری از آنها به علت مجوز ورود پیدا نمی‌کنند. اما تاکنون شرکتی هم به دلیل نداشتن مجوز متوقف نشده و در مواردی فعالیتشان سرعت هم داشته است.».
مدیر ارشد اجرایی علی بابا با این توضیح که وقتی استارت‌آپی شکل می‌گیرد شفافیت هم به همراه دارد، گفت: «مسیر اشتغالزایی در کشور در این صورت روند خوبی پیدا می‌کند. ولی متاسفانه بانک‌های ما هنوز در این فکر هستند که تعداد شعبه‌ها را زیاد کنند.»
کریمی در ادامه دو موضوع مهم در این دگردیسی را مطرح کرد و گفت: «اول بحث دانایی و فراگیرشدن یادگیری روش‌های جدید است که در بسیاری از شغل‌ها برای عرضه، تغییر ایجاد کرده است. مانند معلمی که باید خود را مطابق با یادگیری‌های جدید به‌روز کند. بحث دوم شفاف شدن است که با به وجود آمدن زیرساخت‌های آنلاین این موضوع تشدید شده است.»
فضای غیربهره‌ور اقتصاد سنتی
مدیرعامل سابق کارخانه نوآوری هم‌آوا پرسش دیگری را مطرح کرد و گفت: «اکنون نوآوری چقدر در کسب‌وکارهای سنتی اتفاق افتاده است؟»
زرنوخی در پاسخ این سوال گفت: «منطقی که پشت اقتصاد دیجیتال وجود دارد، به مقیاس و بهره‌وری آن بر می‌گردد. در حوزه حمل‌ونقل، سازمان تاکسیرانی که ۸۰هزار تاکسی در آن فعالیت می‌کند که غیر بهره‌ور است. وقتی تاکسی‌های آنلاین می‌آیند، روند تغییر می‌کند. برای این تغییر، کارپینو به صورت انحصاری در سازمان تاکسیرانی راه‌اندازی شد، اما فضای غیر بهره‌وری دارد. چراکه از ۸۰هزار تاکسی، تنها ۱۵ هزار نفر از این اپلیکیشن استفاده کردند. اما اکنون اسنپ و تپسی تغییراتی را ایجاد کرده اند که بهره‌وری در اقتصاد انجام شده است.»
جوانمردی در ادامه توضیح داد: «حوزه دانش‌بنیانی و مدل‌های کسبوکاری جدید تغییرات و فرصت‌هایی را ایجاد خواهد کرد ولی نباید فراموش کرد که این یک بخش ماجراست و باید منطبق با روندهای جهانی پیش رفت.»
کریمی در ادامه با طرح این سوال که در پنج سال آینده شرکت‌های بزرگ و ترند ما در چه جایگاهی قرار دارند جلسه را پیش برد.
طباطبایی در این باره گفت: «شاید حتی زودتر از پنج سال دیگر شرکت‌های استارت‌آپی که به ندرت در حوزه بورس فعالیت می‌کنند، وارد بورس شوند. ولی هنوز نگرشی که سازمان بورس به ما دارد تغییر نکرده است. امیدواریم در پنج سال آینده حداقل ۱۵ تا ۲۰ شرکت در این حوزه فعالیت داشته باشند.»
مدیر ارشد اجرایی علی بابا درباره اپلیکیشن‌هایی که در حوزه پرداخت فعالیت می‌کنند، گفت: «در دنیا بانک‌ها انواع اپلیکشن‌هایی دارند که برای خدمات‌دهی عرضه شده است. ولی در کشور ما اپلیکیشن‌هایی که خارج از بانک ارائه می‌شود، بهتر از اپلیکیشن خود بانک عمل می‌کنند.»