براساس آمار موجود، کمتر از یک ماه است که محصول شکر در بورس‌کالا معامله نشده است. این در حالیست که از حدود ۶ ماه پیش نیز تولیدکنندگان داخلی شکر در این بازار حضور ندارند. برخی کارشناسان دلیل این اتفاق را فشار بر عرضه‌کنندگان در خصوص محدود کردن خریدارانشان (برای کنترل بازار) عنوان می‌کنند، اقدامی که به مذاق تولیدکنندگان خوش نیامده است. این در حالیست که بزرگترین تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان شکر علاقمند به عرضه محصول خود در این بازار هستند.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، براساس آمار موجود در سایت بورس کالا، کمتر از یک ماه (از ۸ بهمن) است که محصول شکر در بورس کالا معامله نشده است. در بررسی بیشتر ملاحظه می‌شود که معامله این محصول (شامل شکر سفید، خام و تصفیه شده) در سال جاری تا شهریور ماه طبق روال انجام می شد. این معاملات طی ماه شهریور به حجم ۴۲۰۰ تن به فروش رفته بود و به طور میانگین حدود ۱۱۹.۶ میلیارد تومان ارزش داشت و عمده عرضه کنندگان شامل شرکت هایی از جمله «بازرگانی توسعه نیشکر و صنایع جانبی»، «کشت و صنعت کارون»، «کارخانجات قند قزوین» و غیره بودند.
اما روند معاملات شکر از ۱۴ شهریور ماه سال جاری شکلی دیگر به خود گرفت، به طوریکه از این تاریخ به بعد تنها شاهد عرضه و معامله شکر خام وارداتی برزیل در تالار محصولات کشاوزی بودیم. این محصول عمدتا با قیمت کیلویی ۲۶۰۰ تومان توسط «شرکت بازرگانی دولتی ایران» عرضه می‌شد و معاملات آن تا هشتم بهمن ماه ادامه داشت، تا اینکه از این تاریخ تاکنون شاهد عرضه و معامله این محصول در بورس کالا نبودیم. گفتنی است، در ماه بهمن تنها ۱۶۰۰ تن از این محصول به ارزش حدود ۴ میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت که نسبت به ماه شهریور با افت قابل توجهی در حجم معاملات رو به رو بود.
سید محمود حسینی پور، مدیر عامل کارگزاری باهنر به عنوان یکی از کارگزاران فعال معاملات شکر در خصوص توقف معاملات این کالا در بورس کالا گفت: به نظر من، ناهماهنگی‌هایی موجود بین عرضه‌کنندگان، نهادهای نظارتی (مانند بازرسی کل کشور) و بورس کالا سبب توقف عرضه و معاملات این محصول شده است.
او معتقد است: با توجه به شرایط کنونی اقتصادی، بورس کالا تحت تاثیر نهادهای نظارتی به عرضه کننده فشارهایی وارد می‌کند، ازجمله اینکه شفاف سازی دقیق مشخصات گروه‌های خریداران به بورس کالا اعلام کند به این معنی که برای خریداران محدودیت‌هایی ایجاد کند؛ این موضوع برخلاف میل عرضه‌کنندگان است و سبب شده تا آنها به عرضه این حصول در بورس کالا رغبتی نداشته باشند و بازار آزاد را بر آن ترجیح بدهند.
این فعال بازار کالا تصریح کرد: این در حالیست که بزرگترین تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان شکر در بورس کالا از جمله شرکت «بازرگانی توسعه نیشکر و صنایع جانبی» علاقمند به عرضه محصول خود در بورس کالا هستند؛ این عرضه کنندگان به مزایای عرضه در در این بازار مانند وجود شفافیت و سالم بودن بستر معاملات معتقدند و آن را راهی برای کوتاه شدن دست دلالان می‌دانند.
مدیر عامل کارگزاری باهنر، وظیفه نظارت بر خریداران را به عهده بورس کالا و دیگر نهادهای مربوط دانست و گفت: نباید عرضه‌کنندگان را برای دریافت اطلاعات خریدارانشان در فشار بگذاریم و نظارات‌های لازم را از راه‌های دیگری (مانند کارگزاران و غیره) انجام دهیم، یا اگر در اختصاص حجم معاملات و تخصیص آن مشکلی هست از روش تسهیم به نسبت استفاده کنیم.
حسینی اضافه کرد: باوجود فشارهایی که به این نهاد بازارسرمایه وارد شده، بهتر است، بورس کالا به تشویق بیشتر عرضه‌کنندگان برای عرضه و انجام معاملاتشان در این بازار بپردازد؛ همانطور که در گذشته هم این کار را انجام داده و سبب رونق بسیاری از معاملات از گذشته تاکنون بوده است.
او تاکید کرد: قیمت‌های موجود در بورس کالا مصوب دولت است که با نوسان ۵ درصد معامله می شود. این قیمت‌ها نسبت به بازار آزاد جذابیت زیادی دارند و همین موضوع سبب شده تا عده ای به دنبال خرید آن از بورس کالا و فروش در بازار آزاد باشند. به نظر من برای حل این مشکل می توان قیمت ها را به بازار آزاد نزدیکتر کرد.
در ادامه این گزارش در روزهای آتی، دلایل توقف شکر در بورس کالا مورد بررسی بیشتری قرار خواهد گرفت.
