هیچ کسی فکرش را نمی کرد که یک ویروس بتواند از برند Apple ,Amazon و یا … هم رتبه بالاتری کسب کند، ترند شود، تمام توجهات را به خود جلب کند و از همه مهمتر در ذهن، قلب و روح هشت میلیارد جمعیت کره زمین به این سرعت رخنه کند !
به همین دلیل است که می گوییم برندها دنیای پیچیده ای دارند. در ابتدا ناشناخته متولد می شوند و ظهور می کنند و به مرور زمان شروع به عرض اندام می کنند. هر چه زمان بیشتری سپری می شود برندی قوی تر است که سهم ذهن و سهم بازار بالاتری دارد و صد البته هم ماندگارتر است.
الحق کرونا تمامی شاخصه های یک برند را دارد، فقط در سمت و سویی شاید به ظاهر منفی!! درسهایی که از ابتدای حضور مبارکش ! به تمامی کسب و کارها داد بسیارند و در این مطلب سعی خواهم کرد به برخی از آنها اشاره کنم :
- تا چندی پیش در ذهن اکثر صاحبین برند در کشور اتفاقات قابل پیش بینی بود. به طوری که علی رغم تذکرات مکرر، برنامه ریزی های طولانی مدت انجام می دادند و انعطاف پذیری لازم را نیز در آنها در نظر نمی گرفتند اما در حال حاضر کاملا متوجه اوضاع شده اند.
- بیشتر تمرکز اکثر برندها بر روی تغییر و تحولات درونی و رقبا بود و کمتر به تاثیر شرایط محیطی آن هم از نوع ویروسی ! توجه داشتند. شاید با توجه به سایه تحریم هایی که سالهاست به آن عادت کردیم، تصور می شد که تاثیری نخواهد اما به یکباره…
- برندهایی که متاسفانه در کشور با باندبازی و زد و بند اولین و برترین بودند و می تاختند و به سایرین فخر می فروختند… و خلاصه فضای رقابتی را انحصاری و مصنوعی کرده بودند در حال حاضر توان رقابتی ندارند و بسیاری در آستانه ورشکستگی هستند چون ریشه برند آنها سست بوده است. قدیمی ها می گفتند : به پولت نناز که…
- صاحبین برندهایی که برنامه های جایگزین برای شرایط پر ریسک و بحرانی را نداشتند و در وضعیت کنونی متوجه موضوع شده اند.
- از تکنولوژی روز دنیا فاصله بسیار داشتیم و همچنان هم داریم و ارائه خدمات فارغ از مرزهای جغرافیایی در فضای مجازی برای خیلی ها نا آشنا و گاهی غیر قابل تصور بود و در برابر آن مقاومت نشان می دادند. با اینکه در عصر تکنولوژیِ هستیم و یکی از الزاامات یک برند قوی می باشد هم اکنون متوجه شده اند که نه تنها مخاطبین و بازار بسیار بزرگی را تا به حال از دست داده اند بلکه بازار کنونی را نیز نمی توانند به خوبی مدیریت کنند چون با فضای کار آشنایی ندارند.
- اکثر برندها با تفکری مکانیکی تنها به فکر سودآوری بودند و کار در اغلب جاها به گران فروشی و احتکار هم کشیده بود و الان وقتی خودشان به دنبال ماسک و الکل با سه تا چهار برابر قیمت می روند متوجه می شوند ارزش های اخلاقی یک برند در چه زمانهایی مشخص می شود و چقدر حائز اهمیت است و شالوده و جوهر اصلی یک برند واقعی است.
- بر خلاف نکته ای که در قبل اشاره کردیم، درک کردیم هنوز هم هستند برندهایی چه از جنس اشخاص و چه از جنس کسب و کارها که در شرایط بحرانی بدون چشم داشت به یاری دیگران می شتابند.
توزیع ماسک رایگان… انجام ضدعفونی مراکز عمومی شهری به صورت رایگان…ارائه بنزین رایگان به ماشینهای حمل مواد بهداشتی… بخشیدن اجاره بهای مراکز تجاری و حتی مسکونی از سوی صاحبین…
- فداکاری میلیونها دکتر،پرستار، کادر درمان و افرادی که داوطلبانه به یاری آنها شتافتند و هر کدام برندهایی شخصی محسوب می شوند که به مرور رشد خواهند کرد. ساعتها مرارت…دوری از عزیزانشان..به جان خریدن هر لحظه مرگ نشانگر عشقی وصف ناپذیر به کارشان است که در اصطلاح برندینگ آن را فراتر از برند یا لاو مارک (lovemark) می نامیم. وقتی شما عاشق کارتان هستید و باعث می شوید مخاطب هم عاشق شما شود.
- گر چه برندهایی هم بودند که با تولید مواد تقلبی موجبات مرگ عده ای را فراهم کردند و با این کار نشان دادند منزلت بالای اشرف مخلوقات وقتی از جوهره وجودی خود و از خداوند دور می ماند می تواند در حد پایین تر از حیوان تنزل کند.
- بعضی برندها فکر کردند این موضوع گریبان گیر آنها نخواهد شد و شروع به رجز خوانی کردند اما وقتی جسدها را با کانتینر جا به جا کردند درس اصلی خود را آموختند.
- عده ای غیر حرفه ای و شومن هم یا بهتر بگویم به قول یکی از همکاران کاسبان بحران ها هم با راه انداختن لایو های اینستاگرامی و اموزشهای انلاین بی محتوا و صرفا به منظور خودنمایی مطالبی بی محتوا را ارائه دادند و بیشتر به نظر می رسد برند شخصی خود را خدشه دار کردند.
- تا قبل از این موضوع خیلی ها به نگرش های قدیمی خود چسبیده بودند و چارچوب های قبلی را به هیچ عنوان از بین نمی بردند اما با اجبار برای شستن دستها، آموختند که باید منعطف بود حتی اگر خوشایند شما نباشد !
- هیچ کسی نمی داند عمر برند شخصی یا کسب و کارش چه مدت است اما باید با اراده، پشتکار و تلاشی وصف ناپذیر با امید همچنان به راه درست خود ادامه دهد. حتی اگر نداند آینده چه خواهد شد. چون خلق آینده با برداشتن قدم های کوچک در لحظه کنونی انجام می گیرد. پس با رعایت طرح فاصله گذاری نگران ویروسی شدن نباشید!!
و از همه مهمتر…
- آزادی و شادی…بله تا پیش از این جریانات محدودیتهای بسیاری برای برندها وجود داشت …خصوصا در حوزه هنر و موسیقی …و سپس ما تاثیر شگرف آن را با تمام وجود لمس کردیم …صدای آواز خواندن و ساز زدن از پشت پنچره های بسته و صدای دست زدن همسایه های دیوار به دیوار به نشانه تقدیر…شادی پرسنل بیمارستانها برای روحیه دادن به بیماران و …
ای کاش خیلی زودتر از اینها متوجه می شدیم که برای خیلی موارد سخت گیری های زیادی انجام می دهیم و اگر شادی و آزادی یک ملت از آنها گرفته شود روح آنها را کشته ایم و اگر روحی نباشد دیگر جسمی هم نمی ماند تا بتواند فکری کند و رویایی بسازد و برندی خلق کند و …
به هر حال کرونا حالا حالاها ماندگار است و مهمان ناخوانده ما و مجبور به پذیرش او هستیم. همانطور که اشاره کردیم دنیای برندها هم مانند سایر دنیاها مخلوطی از خوبی ها و بدی هاست.لااقل بیاییم تحولی در نگرش خود انجام دهیم. درسهای این واقعه بسیارند.بیاییم به قضیه از زاویه مثبت نگاه کنیم همانند یک تلنگور. به کاستی ها و کم کاری هایی که در حق برند خود داشتیم، در حق مشتریان و کارمندان خود اعمال کردیم بیشتر دقت کنیم. بیاییم برنامه های جدیدی برای برند خود در این شرایط جدید بریزیم و از مشاورین و متخصصین این امر نیز کمک بگیریم. شاید با این کار برای آیندگان میراثی به جا بگذاریم که جبران بسیاری کمبودها را بکند.
همیشه بحث سر این موضوع است که علم بهتر است یا ثروت و این اوضاع ثابت کرد که نه علم به تنهایی کارساز است و نه ثروت…شاید در کنار هم و یا شاید مهمتر از همه اینها انسانیت…
مولانا می فرماید :
در حدیث آمد که یزدان مجید…خلق عالم را سه گونه آفرید
بقیه شعر را لطفا جستجو کنید…
برندتان مصون از هر بلا !