علی اکبر الوندیان، دبیر انجمن سیمان با اشاره به آثار قیمت‌گذاری دستوری بر این صنعت اعلام کرد: در یک سال گذشته، هزینه گاز مصرفی مورد نیاز شرکت‌های تولیدکننده سیمان ۱۰۰ درصد، برق ۸۵ درصد و دستمزدها بیش از ۳۰ درصد رشد داشته است اما قیمت دستوری فروش محصولات به طور متوسط فقط ۲۲.۵ درصد اصلاح شد.
علی اکبر الوندیان، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، گفت: بررسی عملکرد صنایع مختلف نشان می‌دهد اغلب صنایع از تبعات این سیاست‌ها در امان نبوده‌اند. چنان‌که قیمت‌گذاری دستوری باعث شده تا صنایعی مانند صنعت سیمان نتوانند هم‌زمان با رشد هزینه‌ها، به اصلاح قیمت‌های فروش خود اقدام کنند که این موضوع باعث شده تا آسیب‌های جبران ناپذیری به صنعت وارد شود.
دبیر انجمن سیمان با اشاره به این‌که علاوه بر قیمت‌گذاری دستوری، عرضه و تقاضا هم در صنعت سیمان، دستوری است، گفت: به بهانه مختلف، مانند یارانه انرژی، بر بازار فروش محصولات این صنعت، کنترل دستوری حاکم است.
نسبت نامتوازن قیمت سیمان به فولاد
علی اکبر الوندیان ضمن مقایسه نسبت قیمت سیمان و فولاد، گفت: طبق گزارش‌های وزارت صمت، در تمام کشورهایی که مبتنی بر بازار آزاد فعالیت می‌کنند، تفاوت قیمت بین سیمان و فولاد حدود یک به هفت است، اما در ایران، بر اثر قیمت‌گذاری نامتوازن و دستوری، نسبت قیمت سیمان به فولاد معادل یک به ۳۰ است.
اثر مثبت عرضه سیمان بر بورس کالا
او گفت: هر چند با عرضه سیمان در بورس کالا شاهد تغییرات مثبتی در روند کشف قیمت، تولید و فروش سیمان بوده‌ایم اما هنوز سایه قیمت‌گذاری دستوری بر این صنعت سنگینی می‌کند.
الوندیان ادامه داد: با ورود سیمان به بورس کالا، بستر مناسبی برای کشف قیمت بر مبنای مکانیزم عرضه و تقاضا ایجاد شد. بورس کالا به صنعت سیمان کمک کرد تا علاوه بر کشف واقعی‌تر قیمت‌ها، شرکت‌ها بتوانند محصولاتشان را به صورت مستقیم به مصرف‌کننده بفروشند.
دبیر انجمن سیمان اعلام کرد: اما در مقابل اعمال برخی محدودیت‌ها، باعث ایجاد چالش‌هایی در روند عرضه و تقاضا شده است. این اتفاق عمدتا در مناطق کم برخوردار شرق کشور که به دلیل کمبود تقاضا، سیمان در قیمت کف مصوب به فروش می‌رسد، بیشتر قابل مشاهده است، چنان‌که واحدهای تولیدی فعال در آن مناطق، بسیار آسیب‌پذیر و در معرض خطر هستند.
کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری در صنعت سیمان
الوندیان تاکید کرد: بر اثر تداوم قیمت‌گذاری دستوری در صنعت سیمان، در طول ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته، میزان سرمایه‌گذاری در این صنعت کاهش یافته است.
دبیر انجمن سیمان گفت: تاسیس یک واحد یک میلیون تنی تولید سیمان به حداقل ۷ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز دارد اما با قیمت‌گذاری دستوری هیچ کسی انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری در این صنعت ندارد.
او توضیح داد: در حال حاضر ۱۳ پروژه در ناتمام در صنعت سیمان وجود دارد که بر اثر قیمت‌گذاری دستوری هنوز هیچ‌کدام به نتیجه نرسیده‌اند، سرمایه‌گذاران هم به سرمایه‌گذاری برای تکمیل و اتمام این پروژه‌ها علاقه ندارند.
پتانسیل فراموش شده صادرات سیمان
دبیر انجمن سیمان تاکید کرد: ایران در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه، پتانسیل خوبی برای افزایش تولید و صادرات سیمان و کلینکر دارد اما این پتانسیل تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است، حتی در کمال تعجب با افزایش سرسام آور هزینه‌های صادرات، مانند هزینه‌های بندری و گمرکی صنعت سیمان عملا از بازارهای صادراتی دور مانده است. این درحالی است که، در بازارهای داخلی هم محصول سیمان تحت تاثیر قیمت‌گذاری دستوری با قیمت‌های بسیار ناچیزی به فروش می‌رسد.
او در عین حال گفت: در مقابل بر اثر دخالت دولت در این صنعت، سیمان تولید شده در شرکت‌های ایرانی، با قیمت‌های بسیار نازلی به کشورهای همسایه از جمله افغانستان به شکل معکوس قاچاق می‌شود. امیدواریم با منطقی شدن قیمت سیمان رویه فوق اصلاح شود.
مهمترین چالش های صنعت سیمان
او یکی از عمده آثار کنترل قیمت‌ها و قیمت‌گذاری دستوری را ایجاد ناکارآمدی در بازارها دانست و گفت: مداخلات دولتی مانع از ارزش‌گذاری واقعی کالاها و خدمات می‌شود، در نهایت این امر، مازاد عرضه یا کمبود عرضه را به دنبال خواهد داشت و سبب از بین رفتن تعادل میان عرضه و تقاضا می‌شود.
الوندیان تاکید کرد: هر زمان قیمت‌ها به دلیل برخی دستکاری‌ها، کمتر از قیمت تعادلی تعیین شوند، تقاضا برای آن محصول یا کالا، بیشتر و در نهایت تعادل میان عرضه و تقاضا از بین می‌رود.
دبیر انجمن سیمان توضیح داد: رشد نکردن قیمت محصولات، متناسب با بهای تمام شده آن، حاشیه سود شرکت‌های تولید کننده سیمان را کاهش داده است، زیرا علاوه بر مصرف بالای انرژی برای تولید سیمان، نیروی کار بسیاری در فرآیند تولید این محصول دخیل هستند.
او با اعلام این‌که بخش عمده بهای تمام شده تولید سیمان صرف انرژی و دستمزد می‌شود، ادامه داد: دولت به صورت دستوری قیمت حامل‌های انرژی را افزایش می‌دهد اما در مقابل از رشد قیمت متناسب با هزینه‌ها جلوگیری می‌کند.
الوندیان به مهمترین چالش های صنعت سیمان اشاره کرد و گفت: افزایش هزینه‌های تولید به دلیل افزایش قیمت حامل های انرژی و اعمال محدویت شدید انرژی از جمله مشکلات صنعت سیمان است. نیاز است در دولت چهاردهم اقداماتی مانند اصلاح نظام قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی و قیمت سیمان، ارتقا بهره‌وری انرژی در این صنعت، آزاد سازی قیمت سیمان و کشف قیمت بر مبنای منطق عرضه و تقاضا صورت گیرد.