به گزار ایبنا، ذبیح الله خدائیان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور در آیین رونمایی از سامانه یکپارچه نظارت (سین) که امروز شنبه ۱ آذرماه ۱۴۰۴ در بانک مرکزی برگزار شد، اظهار کرد: از مجموعه بانک مرکزی و به ویژه ریاست محترم بانک مرکزی در راه‌اندازی سامانه یکپارچه نظارت تشکر می‌کنم، زیرا این سامانه می‌تواند نقش بسیار مهمی در بهبود شرایط شبکه بانکی کشور ایفا کند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه اقتصاد کشور ما بانک محور است، اگر بانک‌ها به خوبی عمل کنند، قطعا زمینه رشد اقتصاد را فراهم می‌کنند. اما در شبکه بانکی مشکلاتی وجود دارد که لازم است همه ما در دستگاه‌های اجرایی و نهاد‌های مسئول برای حل مشکلات تلاش کنیم. یکی از مشکلات شبکه بانکی، عدم شفافیت است که باعث شده نتوانیم به موقع مشکلات بانکی را شناسایی و برای رفع آن اقدام کنیم. بر همین اساس نظارت بیشتر پسینی است تا اینکه اقدامات پیشینی باشد و مشاهده می‌کنیم که مشکلات متعددی شکل می‌گیرد که به مسائلی مثل گزیر بانک آینده ختم می‌شود.
خدائیان تاکید کرد: به دلیل اینکه نظارت پسینی است، اقدامات نظارتی با هزینه بیشتری انجام می‌شود. اگر نظارت پیشینی انجام شود و همه نهاد‌ها و مدیران بانک‌ها در این زمینه همکاری کنند، دیگر هیچوقت شاهد تجربه‌ای مانند بانک آینده نخواهیم بود.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: یکی از مشکلات فعلی شبکه بانکی، پرداخت تسهیلات به اشخاص مرتبط، ذینفعان واحد و اشخاص مرتبط با بانک‌ها است. این شاخص‌ها باید با دقت بررسی شود تا منابع به سمت اهدافی که به نفع اقتصاد ملی است، حرکت کند. بانک‌ها باید بنگاهداری را کنار بگذارند و با اینکه مدت زیادی است از اجرای این قانون می‌گذرد اما تغییر آنچنانی در بنگاهداری بانک‌ها اتفاق نیفتاده است و عدم رعایت الزامات موجب شده که اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی را داشته باشیم.
وی ادامه داد: عدم رعایت الزامات در رابطه با نرخ سود، عدم دریافت وثایق مناسب و بالا رفتن ریسک اعتباری بانک‌ها، بدهی دولت به شبکه بانکی، تسهیلات تکلیفی و عدم شفافیت در برخی بانک‌ها و مقاومت آنها در مقابل نظارت از جمله دیگر مشکلات شبکه بانکی است. همچنین اقدام بانک مرکزی در طراحی سامانه یکپارچه نظارت بسیار مناسب است و در قانون نیز برای بانک مرکزی استقرار سامانه‌های نظارتی برخط تکلیف شده بود که این اقدام نیز در این راستا انجام شده است.
خدائیان عنوان کرد: در بسیاری از دستگاه‌ها سامانه‌های متعدد داریم، اما یکپارچه نیستند. سامانه یکپارچه نظارت در بانک مرکزی موجب می‌شود که از نظارت سنتی خارج شویم و با کمک فناوری اطلاعات و با استفاده از هوش مصنوعی به جایی برسیم که خود سیستم به صورت خودکار هشدار دهد و اقدام به نظارت و اجرای اقدامات نظارتی کند. با این سامانه، بانک مرکزی می‌تواند به سمت نظارت پیشینی حرکت کند و این اقدام، اقدام بسیار مثبتی است که بابت آن از مجموعه بانک مرکزی و ریاست محترم این بانک تشکر می‌کنم.
وی درباره بانک آینده گفت: در خصوص بانک آینده، تسهیلات فقط به افراد خاصی پرداخت شده است و تسهیلات جدید پرداختی را هم با اقساط تسهیلات قبلی پرداخت کرده‌اند و با تسهیلات دریافتی ملکی را خریده‌اند با چند برابر قیمت و دوباره به نام خودشان به بانک فروخته اند.
رئیس سامان بازرسی کل کشور اظهار داشت: اگر کارها شفاف باشد با مشکلات مواجه نخواهیم شد و نباید افتخار کنیم که بانک آینده را منحل کردیم. افتخار ما این است که به موقع ورود کنیم و جلوی تخلف و انحلال را می‌گرفتیم و اجازه نمیدادیم مثلاً اضافه برداشت از بانک حدود ۵۰۰ همت شود. اگر خیلی زود هم ورود کنیم به طور قطع بانک اعتبارش را از دست می‌دهد. خواهش من از مدیران عامل بانک‌ها این است که شفاف سازی را در اولویت کار قرار دهند. در بند الف و ماده ۱۸ قانون برنامه ششم مقرر شده بود که دستگاه‌های اجرایی در بحث استفاده از فناوری اطلاعات پیش قدم باشند، اما متاسفانه نشده است.
وی در پایان تاکید کرد: با نظارت پیشینی می‌توانیم از اتفاقاتی مانند گزیر که با هزینه‌هایی همراه است، پیشگیری کنیم و در صورتی که این اتفاق بیفتد مطمئن هستم که شبکه بانکی می‌تواند در اقتصاد کشور نقش بسیار بهتری داشته باشد.
