دلایل جذابیت تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای سهامداران

محمدعلی شهدایی،در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، در خصوص مزایای تجدید ارزیابی دارایی‌ها بیان کرد: عمدتا تحلیل‌ها بر مبنای صورت‌های مالی شرکت‌ها صورت می‌گیرد و از آنجا که در ترازنامه شرکت‌ها، ارزش دارایی‌ها به قیمت تاریخی درج می‌شود، ممکن است ارزش دارایی در ترازنامه اختلاف قابل توجهی با ارزش روز آن داشته باشد و همین موضوع، نسبت‌های مالی ارائه شده را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به آنکه بسیاری از سرمایه‌گذاران از ارزش روز دارایی اطلاعی ندارند و بر اساس همین صورت‌های مالی و تحلیل‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ برای معامله تردید خواهند کرد. از این رو واقعی شدن و افزایش شفافیت ترازنامه شرکت‌ها، در جذب سرمایه‌گذاران موثر خواهد بود.

به روز شدن ارزش دارایی‌ها

وی افزود: از سوی دیگر، تجدید ارزیابی دارایی‌ها سمت چپ ترازنامه را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد و به روز شدن ارزش دارایی و همینطور افزایش سرمایه شرکت‌ها از این محل، می‌تواند شرایط اخذ تسهیلات بانکی را هم تسهیل کند؛ چرا که بانک‌ها هم معمولاً با در نظر گرفتن صورت‌های مالی شرکت‌ها، اعتبارسنجی می‌کنند.

اعمال معافیت مالیاتی برای همه طبقات

این کارشناس بازار سرمایه درباره چالش تجدید ارزیابی دارایی‌ها نیز توضیح داد: بر اساس قوانین، بعد از تجدید ارزیابی دارایی‌ها، هزینه استهلاک دارایی‌ها، مشکلاتی برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند و به همین دلیل هم شرکت‌ها عمدتاً تلاش می‌کنند طبقه‌ای از دارایی‌ها را که هزینه استهلاک ندارد(زمین) تجدید ارزیابی کنند که سود شرکت دستخوش تغییر نشود. حال آنکه شفافیت زمانی ایجاد خواهد شد که تمام طبقات دارایی تجدید ارزیابی شود. بنابراین اگر به دنبال ایجاد شفافیت در صورت‌های مالی هستیم، باید شرایطی فراهم شود که معافیت مالیاتی برای تجدید ارزیابی کلیه طبقات دارایی در نظر گرفته شود.

شهدایی با اشاره به جذابیت تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای سهامداران اظهار کرد: اگرچه تجدید ارزیابی دارایی‌ها مزایایی همچون تسهیل شرایط اخذ تسهیلات از بانک‌ها و افزایش شفافیت صورت‌های مالی شرکت‌ها و… را به همراه دارد؛ ولی تجدید ارزیابی تاثیر چندانی بر عملکرد واقعی شرکت‌ها ندارد و دلیل جذابیت تجدید ارزیابی برای سهامداران عمدتاً دلایل روانی است.

تحلیل نظریه برخی محققان

وی افزود: طبق نظریه برخی محققان از جمله کانمن، برخلاف آنکه تصور می‌شود سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی افراد هوشمندی هستند، افراد معمولا تابع موضوعات پیرامونی هستند که روی آنها تاثیر می‌گذارد و چه بسا اصلاً ماهیت اقتصادی نداشته باشد. خیلی از سهامداران بازار هم تصور می‌کنند بعد از افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها، قیمت سهام رشد می‌کند. اگرچه از منظر تحلیلی چنین نگرشی منطقی نیست و قیمت یک سهم دلیل بر ارزنده بودن یا نبودن آن سهم نیست، اما به لحاظ روانی سرمایه‌گذاران بر این باورند که سهم‌های ارزان‌تر پتانسیل رشد بیشتری دارند و از آنجا که افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها منجر به رقیق شدن قیمت سهم می‌شود، سرمایه‌گذاران از این رویداد استقبال کرده و سهم‌های ارزان شده معاملات روان‌تری دارند. کما اینکه تجربه سنوات قبل هم نشان می‌دهد سهم‌هایی که بعد از افزایش سرمایه به کمتر از قیمت اسمی رسیده (فارغ از ارزنده بودن یا نبودن) مورد اقبال بازار قرار گرفته و رشد کرده‌اند.

این کارشناس بازار سرمایه در خاتمه تصریح کرد: اگرچه موضوعاتی مثل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، برگزاری مجامع و تقسیم سود یا افزایش نرخ محصولات و… به صورت مقطعی منجر به بهبود روند بازار سرمایه و رشد قیمت سهم‌ها می‌شود، ولی رشد پایدار بازار سرمایه در گرو افزایش تولید شرکت‌ها است.