تامین مالی متنوع با استفاده از ابزارهای مالی بازار سرمایه

حامد شادکام در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، در خصوص اینکه ابزارهای مالی بازار سرمایه چه نقشی در تامین مالی ناشران و صنایع بر عهده دارند، اظهار داشت: بازار سرمایه بستر گسترده‌ای برای حضور طیف گسترده سرمایه‌گذاران از یکسو و متقاضیان منابع از سوی دیگر فراهم کرده است و برخلاف سیستم بانکی که صرفا پذیرای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و دوستداران سپرده است، بازار سرمایه برای انواع سرمایه‌گذاران با سلایق و سطح ریسک‌پذیری مختلف ابزار سرمایه‌گذاری را فراهم کرده است.

وی در ادامه تصریح کرد: همین امر باعث‌ شده تا تنوع بی‌نظیری از فرصت‌های تامین مالی برای انواع شرکت‌ها و کسب‌وکارها در بازار سرمایه پدید بیاید که مدل‌های مشارکتی مثل عرضه عمومی و پذیره‌نویسی سهام و صندوق پروژه‌ها تا انواع صکوک با پرداخت‌های دوره‌ای منظم مشابه سپرده بانکی را شامل می‌شود و این ظرفیت‌ها موجب شده تا تنوعی از ابزارهای تامین مالی بلندمدت و کوتاه مدت در بازار سرمایه ایجاد شود که تقریبا به تمام نیازهای مالی کوچک و بزرگ صنایع پاسخ می‌دهد و سطح منابع در دسترس این بازار را به طور بالقوه تا سطوحی‌ بسیار فراتر نظام بانکی بالا برده است.

تامین مالی از طریق ابزارهای مالی

شادکام در پاسخ به این سئوال که تامین مالی از طریق ابزارهای مالی متنوع بازار سرمایه چه فرصت هایی(مزایای تامین مالی در بورس نسبت به بازار پول – سیستم بانکی) را برای شرکت ها ایجاد می‌کند، اظهار کرد: در اقتصادهای توسعه یافته، تقسیم وظیفه‌ای نانوشته بین سیستم‌های بانکی(بازار پول) و بازار سرمایه وجود دارد و شرکت‌های بزرگ با توجه به امکان ارائه ضمانت‌های شرکتی و دارا بودن اعتماد عمومی، با استفاده از بازار سرمایه و با نرخ‌هایی کمتر تامین مالی می‌کنند و از طرف دیگر شرکت‌های کوچک و ناشناخته که امکان حضور در بازار سرمایه را ندارند از خدمات سیستم بانکی با نرخ‌های بالاتر استفاده می‌کنند. در اقتصاد ایران نیز به دلیل سرکوب نرخ‌های بهره‌ بانکی، این چرخه معکوس است و بانک‌ها ترجیح می‌دهند به شرکت‌های بزرگ و شناخته شده تسهیلات ارائه دهند.

وی در ادامه با توجه به این که تسهیلات سیستم بانکی محدود است، اظهار داشت: بازار سرمایه به عنوان یک منبع مطمئن که به صورت بلندمدت به تامین مالی شرکت‌ها کمک می‌کند و امکان تامین مالی‌های بلندمدت را در اختیار شرکت ها قرار می‌دهد، امکانی که در سیستم بانکی فراهم نیست.

آشکارسازی کارکردهای بازار سرمایه

وی در پاسخ به این موضوع که چگونه می‌توان جایگاه تامین مالی از طریق بازار سرمایه در اقتصاد کشور را تقویت کرد، گفت: ظرفیت‌های تامین مالی از بازار سرمایه بسیار گسترده است، به ویژه وقتی شاکله‌ چارچوب‌های تامین مالی در بازار سرمایه با چارچوب‌های محدود و غیرمنعطف بانکی مقایسه می‌شود، ظرفیت‌های بی نظیری که در این فضا وجود دارد عیان‌تر می‌شود.

شادکام اذعان داشت: بالفعل شدن این ظرفیت‌ها نیازمند مشارکت حداکثری جامعه و فعالان اقتصادی است که این مهم به دلیل نبود آگاهی و دانش لازم در خصوص کارکردهای بازار سرمایه در سطح جامعه از یک سو و بدبینی‌هایی که به دلیل کم‌توجهی ‌و مداخلات آسیب‌رسان دولت و نهادهای نظارتی در ذهن اقشار جامعه ایجاد شده از سوی دیگر، موجب شده تا سطح حضور مردم و فعالان اقتصادی در بازار سرمایه کماکان در حد مطلوب نباشد.

ایجاد مشوق‌های انگیزشی

مدیرعامل سرمایه گذاری آرمان گستر پاریز و عضو هیئت مدیره کرمان موتور در پایان خاطرنشان کرد: قوانین و مقررات چندلایه و بروکراسی‌های دست‌وپاگیر نهادهای متعدد نظارتی که در بسیاری از موارد هم به عملکرد درست بازار آسیب می‌زند و هم انگیزه‌های فعالان اقتصادی را از حضور در این فضا کمرنگ می‌کند، موجب ‌گریز جامعه از بازار شده است. مسلما کاهش سطح مداخلات دولت و نهادهای نظارتی در کنار فرهنگسازی و ایجاد مشوق‌های انگیزشی پایدار برای جلب مشارکت عمومی به رشد ظرفیت‌های بازار سرمایه در همه ابعاد کمک خواهد کرد.