ادغام بانک ها عملی میشود؟
ادغام بانکها، موضوعی نه چندان تازه در اقتصاد کشور است؛ از مدتها پیش که بحث ادغام بانکها مطرح شد، بررسی تمام جوانب آن و تاثیراتی که بر اقتصاد میگذارد، مورد توجه کارشناسان و رسانهها قرار گرفت.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی (ECOIDEAL)،برخی معتقد بودند که پیش کشیدن ادغام بانکها ازسوی بانک مرکزی، اقدامی مناسب بوده و میتواند به نفع بانکها و موسسات کوچکتر که اغلب با مشکلاتی نیز همراه هستند، باشد. ازسوی دیگر برخی بر این عقیده استوار بودند که ادغام بانکها همچون برخی وزارتخانهها به نفع آنها نیست و میتواند مشکلات کوچک آنها را بزرگتر کند. اما آنچه که از اهمیت لازم در این رابطه برخوردار است، اینکه آیا بانکهای مادر توانایی به دوش کشیدن مشکلات کوچکترها را دارند یا همچون دیگر بانکها که نمیتوانند از پس مشکلات خود بربیایند، به معضلاتشان افزوده خواهد شد.
منتفی شدن ادغام
در این خصوص علیرضا کدیور کارشناس ارشد بازار سرمایه به «ابتکار» میگوید: آنچه در ابتدا باید به عنوان هدف برای ادغام بانک یا شرکتها درنظر گرفته شود، این است که با چه نیتی قرار است دو بانک ادغام شوند و آیا این کار به نفع بانکها است یا خیر
کدیور در ادامه میگوید: هدف اصلی ادغام این است که در ابتدا هزینههای دو بانک کاهش پیدا کند؛ بهطور مثال اگر تعداد پرسنل بیش از نیاز است، کاهش پیدا کند. همچنین تعداد شعباتی از دو بانک که در شهرها وجود دارد، کاهش یابد. دیگر هدف ادغام، باید افزایش درآمدها باشد. اگر قرار است دو بانک ادغام شوند و درواقع به منابع بانک مادر، سرمایه ای اضافه تر تعلق نگیرد، پس عملا ادغام بی فایده است. وی با اشاره به تجربیاتی که در داخل کشور از ادغام شرکتها وجود دارد، تاکید میکند: تا به امروز آنچه که قرار بوده در راستای ادغام شرکتها انجام شود که به نفع شرکتها باشد، صورت نگرفته است. ازسوی دیگر خلاهای قانونی در این بین وجود دارد که در نتیجه بعید میدانم کلیت ادغام آنطور که باید، صورت بگیرد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در رابطه با هدف بانک مرکزی از ادغام بانکها معتقد است: آنطور که از اهداف بانک مرکزی برمیآید، اینکه قرار است بانکهای کوچکتر و یا موسسات مالی که دارای مشکلات مالی بوده و اغلب دارای مشکلات مالی هستند، زیرمجموعه بانکهای بزرگتر با مشکلات کمتر قرار گیرند و درواقع یک قانون دستوری است که قرار است به بانکها ابلاغ شود. از طرف دیگر اجرایی شدن این موضوع با توجه به سوابق، تاحدی دور از انتظار است.
کدیور در پایان با اشاره به بحث IFRS و تاثیرگذاری آن بر ادغام بانکها تاکید کرد: این قانون لزوما با بحث ادغام ارتباطی ندارد. درواقع در قانون تجارت ما بحثی از ادغام آنطور که باید مطرح نشده است؛ بنابراین با قانون حاکم بر شرکتها، اجرایی شدن ادغام بانکها عملا منتفی است.
شفاف سازی بانکها، هدف اصلی ادغام
ادغام موسسات مالی در موسسات و بانکهای مجاز سیاستی است که در سالهای گذشته بارها و بارها مورد بحث و برسی قرار گرفته و البته در نهایت به ثمر نیز نرسیده است. براین اساس اخیرا رئیس کل بانک مرکزی از احتمال ادغام بانکهای مجاز خبر داده و گفته یکی از روشهای نزدیک شدن صورتهای مالی بانکهای ایرانی به استانداردهای روز دنیا، همین موضوع است.
ولی الله سیف نیز در این رابطه گفته بود هدف از این اقدام این است که بتوانیم نسبتهای مالی در صورتهای مالی بانکهای ایرانی را به نسبتهای روز بانکداری دنیا نزدیک کنیم که در این حالت مهمترین موضوع نسبت کفایت سرمایه بانکهاست و برای تامین آن چند راه وجود دارد؛ اینکه سرمایه آورده خود را افزایش دهند، سهام جدید در بورس عرضه کنند و یا اینکه تصمیم بگیرند با یکدیگر ادغام شوند. بنابراین باید منتظر ماند و دید آیا ادغام بانکها عملی خواهد شد یا خیر.
ادغام بانکها، معجزه نمیکند
سیدبهاالدین هاشمی حسینی نیز چندی پیش گفته بود: بانکها در شرایط فعلی با مشکلات عدیده ای مواجه هستند و به دلیل رکود در اقتصاد، مطالبات بانکها وصول نمیشود. بنابراین شاهد سقوط ارزش سهام بانکها و مشکلات دیگر هستیم که باید بگوییم در مرحله درماندگی و نه ورشکستگی قرار گرفته اند. در اینجا سهامداران بانکها و متولی آن بانک باید راهکارهایی ازجمله کم کردن هزینه ثابت، تبدیل داراییها به نقدینگی و کاهش هزینههای جاری را در اولویت قرار دهد. در عین حال یکی از مشکلات ادغام، نبود قوانین و مقررات واضحی در این زمینه است. باید دو موسسه منحل شود تا یک موسسه یا بانک جدید ایجاد شود که این یک فرآیند طولانی است. از طرفی بانک جدید ایجاد شده براساس داراییهای بانکهای منحل شده تجدید ارزیابی میشود که چون این داراییها قابل فروش و معامله نیست و ارزیابی با قیمت بالا صورت میگیرد، در نتیجه بانک جدید با داراییهای متورم ایجاد شده است.
وی اضافه کرد: درنهایت اما ادغام بانکها قابلیت معجزه برای آنها ندارد، اما کمک میکند تا مدت بیشتری در مقابل سختیها تحمل کنند تا بتوانند خود را به نقطه مطلوب نزدیک کنند. در واقع با این کار میتوانند بخشی از زیانهای خود را با منابع آزادشده جبران کنند و تا مدتی زمان برای خود بخرند.