دلار در شش ماه گذشته سقوط کرده اما هنوز هم عزیز است
اکونومیست چند سالی است که شاخص بیگ‌مک را معرفی کرده و اکنون این شاخص مورد استفاده بسیاری از اقتصاددان‌ها نیز قرار می‌گیرد. این شاخص وضعیت سایر ارزهای دنیا را در برابر دلار نشان می‌دهد اما این کار به کمک همبرگرهای مک‌دونالد صورت می‌گیرد.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، سی‌ویک سال پیش، اکونومیست شاخص بیگ‌مک را ابداع کرد. این شاخص در واقع ابزاری برای سنجش ارزش ارزهای مختلف کشورهای دنیا در برابر دلار بود. در واقع قرار بود با شاخص بیگ‌مک، افراد به این موضوع پی ببرند که ارزش هر ارزی نسبت به دلار چگونه است. این شاخص در حقیقت بر پایه نظریه قدرت برابری خرید، استوار است. ایده اصلی این بود که یک ارز ایده‌آل در طول زمان باید به گونه‌ای باشد که قیمت یک کالا با کالایی مشابه، برابر باشد. این کالای مشابه نیز یک بیگ‌مک یا مک‌دونالد بود.
حالا جدیدترین نمونه شاخص بیگ‌مک بررسی و منتشر شده‌است. این شاخص نشان می‌دهد برای مثال هزینه یک بیگ‌مک در امریکا ۵.۳۰ دلار است. اما در ژاپن ارزش آن تنها ۳۸۰ین یا ۳.۳۶دلار است. به این ترتیب، می‌توان بر این اساس گفت ین ژاپن با منطق گوشت و مک‌دونالد، در مقایسه با دلار، ۳۷درصد کمتر است.
اما ین در این داستان تنها نیست. در سال‌های اخیر دلار حسابی قدرت گرفته: از میان ۳۴ ارزی که اکونومیست مورد بررسی قرار داده، ۳۱مورد در برابر دلار ارزش کمتری دارند. تنها فرانک سوئیس، کرون نروژ و کرونای سوئد هستند که ارزشی بالاتر نسبت به دلار دارند. اما در شش ماه گذشته ارزهای بسیاری که ارزش کمتری نسبت به دلار داشته‌اند، دستخوش تغییراتی شده‌اند.
برای مثال، پوند مصری بر اساس اقتصاد برگری ما، کمترین ارزش را نسبت به دلار دارد. دولت مصر در ماه نوامبر تصمیم گرفت کمی قدرت شناوری به ارز خود ببخشد. ارزش پوند مصر تا ماه دسامبر به ارزش ۱۸درصد در برابر دلار سقوط کرد. تورم سر به فلک گذاشته‌بود و عواقبی داشت. متوسط تورم در مصر در شش ماه گذشته از ۳۰درصد نیز گذشته‌بود. به خاطر همین تورم، قیمت بیگ‌مک نیز در مصر افزایش یافته‌بود. بر اساس گزارش اکونومیست، قیمت بیگ‌مک در مصر از ۲۷.۵پوند (۱.۵۳دلار) به ۳۱.۴پوند رسیده‌است. بر اساس شاخص اکونومیست، پوند مصر ۷۱درصد ارزش کمتری نسبت به دلار امریکا دارد. این رقم در ماه ژانویه حدود ۶۷درصد بود.
یورو هم وضعیت مشابهی داشته‌است. این ارز که این روزها (اواسط تیرماه) ۱.۱۴دلار خریداری می‌شود، امسال را با خرید ۱.۰۵دلار شروع کرده‌بود. به این ترتیب بر اساس همین شاخص، یورو از ابتدای امسال تاکنون ۲۰درصد نسبت به دلار کم‌ارزش‌تر شده‌است. البته این اتفاقات حاصل برخی اقدامات سیاسی و اقتصادی هستند. رأی‌گیری‌هایی که در هلند و فرانسه صورت گرفته، روی افرادی که نسبت به اروپا بدبین هستند اثراتی گذاشته و این جریان به صورت کلی دنیای اقتصاد و سیاست را متحول کرده‌است. حالا کمتر کسی نگران پیروزی پوپولیست‌هاست. البته حوزه یورو در سه‌ماهه نخست سال جاری نسبت به اقتصاد اروپا رشد سریع‌تر و بهتری داشته‌است. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و اقتصاد اروپا روند بهبود خود را ادامه بدهد، می‌توان انتظار روزهای متفاوتی را برای دلار داشت.
ارز برنده
پزوی مکزیک یکی از موفق‌ترین ارزها در شش ماه گذشته بوده که بهترین عملکرد را نسبت به سایر ارزها داشته‌است. ارزش پزوی مکزیک در ماه ژانویه، به پایین‌ترین میزان خود یعنی ۲۲ در برابر دلار رسید و رکوردی را به ثبت رساند. بخشی از آن ریشه در فروکش کردن نگرانی‌ها در زمینه جنگ میان امریکا و مکزیک داشته‌است. حالا که همسایه شمالی مکزیک آرام شده و روابط تجاری را نابود نکرده، بازار ارز نیز به آرامش رسیده‌است. حالا ارز مکزیک ۴۶درصد در برابر دلار کم‌ارزش‌تر است اما این رقم نسبت به آغاز سال کاهش پیدا کرد که به لطف همین تغییراتی است که در زمینه سیاست‌های ترامپ گفته‌شد. بازارها اعتماد خود را به دونالد ترامپ از دست داده‌اند و بعید می‌دانند او بتواند تغییری ایجاد کند. در نهایت همه اینها بازار ارز را تحت تأثیر قرار داده‌است.
