رمزگشایی از تهدید نفتی روحانی؛ رییس جمهوری چگونه آمریکا را به مبارزه طلبید؟
روحانی درحالی عصر دوشنبه وارد سوئیس شد که استقبال رسمی الن برسه، رئیس‌جمهوری این کشور در فرودگاه بین‌المللی زوریخ از او، حمایت تمام‌قد اروپا از ایران را به رخ جهان کشید. این نخستین سفر اروپایی روحانی پس از خروج آمریکا از برجام است.
به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، مذاکرات خصوصی روسای‌جمهوری دو کشور ساعتی پس از استقبال رسمی الن برسه از همتای ایرانی خود در فرودگاه بین‌المللی زوریخ، انجام گرفت.
رئیس‌جمهوری ایران سپس دیدارهای خود را با گروهی از ایرانیان مقیم سوئیس آغاز کرد و بخش عمده‌ای از سخنان خود را به خروج ایالات‌متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های اقتصادی آن کشور علیه ایران اختصاص داد. او گفت که «هدف واقعی آمریکا از تحریم، فشار به زندگی مردم است اما آنها ادعا می‌کنند می‌خواهند به دولت ایران فشار بیاورند اما وقتی مایحتاج ضروری مثل دارو و نهاده‌های دامی را تحریم کنند به چه کسی فشار می‌آورند؟»
«آمریکایی‌ها مدعی شده‌اند که می‌خواهند به‌طور کامل جلوی صادرات نفتایران را بگیرند، آنها معنی این حرف را نمی‌فهمند، چرا‌که اصلا معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود، اگر شما توانستید این کار را بکنید تا نتیجه‌اش را ببینید.» این جملات حسن روحانیدر جمع ایرانیان مقیم سوئیس است که در واکنش به اقدامات آمریکا برای قطع صادرات نفت ایران و بازگشت مجدد تحریم، ایراد شده است. آمریکا تهدید کرده است که مشتریان نفتی ایران باید تا بازه زمانی ۱۳ آبان، حجمواردات نفت از تهران را به صفر برسانند. این تحول در شرایطی است که بسته پیشنهادی اروپا برای برجام درحال ارائه به ایران است.
پیام‌های هشدار نفتی روحانی
هشدار نفتی رئیس‌جمهوری ایران به آمریکا سوالی است که در آستانه ارائه بسته پیشنهادی اروپا برای ایران خودنمایی می‌کند. در اثنای سخنان حسن روحانی برخی منابع، خبری را با این مضمون منتشر کردند که اروپا حاضر شده است تا میزان خرید نفت از ایران را افزایش داده و به رقم یک میلیون بشکه در روز برساند.
در ماه آوریل ۲۰۱۸، و با افزایش تولید نفت ایران به ۲ میلیون و هفتصد هزار بشکه، سهم اروپا به ۷۱۶ هزار بشکه در روز رسیده است که عمده آن به ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، یونان و ترکیه روانه شده است. اینکه اروپا حاضر شده در بسته پیشنهادی خود به خرید نفت از ایران ادامه داده و حتی افزایش هم دهد، سوالی است که زوایای آن هنوز مبهم است.
در پاسخ به این سوال باید گفت که عربستان و امارات روز گذشته به صراحت اعلام کردند که تولید نفت‌شان را افزایش خواهند داد تا در صورت تحریم ایران بتوانند کمبود نفت در بازارها را جبران کنند.
به‌نظر می‌رسد که حسن روحانی نیز از این مساله اطلاع داشته و با علم به این تصمیم ریاض و ابوظبی هشدار داده که اگر نفت ایران صادر نشود امکان ندارد نفت منطقه صادر شود.
تهدید برای دیپلماسی
در همین ارتباط، دکتر ابراهیم متقی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز با رمزگشایی از این سخنان رئیس‌جمهوری ایران آن را نوعی تهدید و به معنای آمادگی برای دیپلماسی دانست و گفت: «شرایط کنونی جامعه ایران این تهدید و مخاطره را نمی‌طلبد و این سخنان بیشتر تهدید برای آماده کردن زمینه‌های دیپلماسی است.» دکتر متقی افزود: «هر زمانی که پمپئو وزیر خارجه و ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا با زبان تهدید با کشوری سخن گفته‌اند، روی دیگر این سکه دیپلماسی و فراهم شدن زمینه‌های گفت وگو بوده است.»
رونمایی از ابزار قدرت
نوذر شفیعی، کارشناس مسائل بین‌الملل و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با پیام هشدارآمیز روحانی در سوئیس مبنی بر اینکه «امکان ندارد نفت منطقه صادر شود و نفت ایران صادر نشود»، گفت در مقطع فعلی طرفین باقی‌مانده در برجام هر گزینه‌ای که دارند را روی میز می‌گذارند.
شفیعی با اشاره به مطرح شدن احتمالاتی درخصوص مفاد بسته پیشنهادی اروپا از جمله اینکه اروپا قرار است خرید روزانه یک میلیون بشکه نفت از ایران را تضمین کند، گفت احتمالا رئیس‌جمهوری نیز از این مساله مطلع هستند و ضمن اطلاع از این موضوع، چنین موضع‌گیری داشته‌اند.
این کارشناس معتقد است سیاست خارجی عرصه مبادله پیام‌ها است و ایران نیز در حال رونمایی از ابزارهای قدرتی است که در اختیار دارد. همچنانکه وزیر کشور نیز گفته است که اگر ۲۴ ساعت چشمانش را روی هم بگذارد بیش از یک میلیون پناهنده از مرزهای غربی به اروپا می‌روند.
این مسائل بیانگر آن است که با تحریم ایران، اقتصاد و امنیت جهان لطمه می‌بیند. شفیعی تاکید کرد که در مقطع فعلی برخورد تحریمی با کشوری مانند ایران جواب نمی‌دهد، زیرا ایران ابزارهای مختلفی دارد که می‌تواند مقابله به مثل کند.
